Franjo Ogulinac
Franjo Ogulinac Seljo (Žabno, kraj Siska, 1904. — Visoče, 9. listopada 1942.) bio je borac u Španjolskom građanskom ratu, jugoslavenski partizan i narodni heroj Jugoslavije.
Franjo Ogulinac Seljo | |
---|---|
Datum rođenja | 1904. |
Mesto rođenja | Žabno, kod Siska Austrougarska |
Datum smrti | 9. listopada 1942. |
Mesto smrti | Visoče, kod Žumberka ND Hrvatska |
Profesija | obućarski radnik |
Član KPJ od | 1931. |
Učešće u ratovima | Španski građanski rat Narodnooslobodilačka borba |
U toku NOB-a | komandant Druge operativne zone Hrvatske |
Služba | Internacionalne brigade NOV i PO Jugoslavije |
Narodni heroj od | 11. jula 1945. |
Biografija
urediRođen 1904. godine u selu Žabno, kod Siska, u mnogobrojnoj seljačkoj porodici. Njegovi roditelji, Imbro i Marija, imali su jedanaestoro dece, a Franjo im je bio deseti. Osnovnu školu i obućarski zanat Franjo je završio u Sisku, ali se ipak vratio u selo da bi pomogao roditeljima. Ubrzo je postao primer uzornog domaćina.
Partijski rad
urediFranjo se nije bavio samo čitanjem knjiga o unapređivanju poljoprivrede, već je počeo i i da se politički obrazuje. U tome su mu pomagali i partijski drugovi koji su iz Siska stizali u Žabno, pa je Ogulinac, 1931. godine, postao osnivač i prvi sekretar jedne seoske organizacije Komunističke partije Jugoslavije. To je bilo u vreme Šestojanuarske diktature i velike ekonomske krize, a iz tog vremena potiče i njegov nadimak Seljo. U to se vreme se isticao u pružanju otpora vlastima koje su plenile stoku i drugu seljačku imovinu zbog neisplaćenog poreza. Zabeležena je i njegova aktivnost u vreme petomajskih izbora 1935. godine, kad je organizovao otpor seljana zbog falsifikovanja izbornih lista. Njegova je zasluga i okupljanje seljaka oko melioracije podvodnog zemljišta, dugog oko 7 km.
Ogulinčevu aktivnost su primetili, pored organa vlasti koji su ga na razne načine maltretirali, i viši partijski forumi. Odlučeno je da se skloni pred policijom i pošalje na političko školovanje u Sovjetski Savez. Franjo Ogulinac je iz zemlje 9. oktobra 1935. godine. U Moskvi je pohađao Komunistički univerzitet nacionalnih manjina Zapada, gde je učio teoriju revolucije. Ovde je promenio ime i postao Milan Snagić.
Španski građanski rat
urediZa vreme njegovog boravka u Sovjetskom Savezu, u Španiji je u avgustu 1936. godine izbio građanski rat. Ogulinac je bio među onima koji su pošli u pomoć snagama Narodnog fronta. U Španiju je stigao 15. marta 1937. godine, sa grupom jugoslovenskih dobrovoljaca koji su pošli iz Sovjetskog Saveza. Ogulinac se u Španiji borio u bataljonu „Đuro Đaković“, u sklopu internacionalnih brigada. Kao interbrigadist, proveo je u Španiji gotovo dve godine. Kada je početkom 1939. rat završen Frankovom pobedom, interbrigadisti su prebačeni iz Španije u logore u Francuskoj. Ogulinac je najpre bio u logoru „Saint Cyprien“, a zatim u „Angeles sur Mer“ i „Girs“. U logoru „Girs“ bio je među istaknutim interbrigadistima iz Jugoslavije koji su se suprotstavili odvođenju logoraša na Mažino liniju. Zbog toga je u maju 1940. godine, prebačen u logor Verne. Odatle je potajno krenuo preko Nemačke u domovinu, gde se već vodila borba.
Narodnooslobodilačka borba
urediU rodno selo stigao je 15. avgusta 1941. godine i uključio se u Sisački partizanski odred, formiran 22. juna iste godine. Franjo Ogulinac je učestvovao u napadu Sisačkog odreda na jako ustaško uporište u Zrinju u oktobru 1941. godine, a zatim i u mnogim akcijama tog odreda na tlu Banije. Dok je bio pripadnik Sisačkog odreda, koji je imao glavno uporište u šumi Šamarici, ušao je u tek osnovani Glavni štab Hrvatske. Ubrzo je postao i politički komesar tog Štaba.
Kako su se vojne operacije širile i Narodnooslobodilački pokret jačao, Ogulinac je dobijao nove zadatke i često menjao boravište. Od 28. decembra 1941. do 12. januara 1942. godine boravio je na području Gorskog kotara i Hrvatskog primorja, kao operativni oficir Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske. Odmah posle toga, odlazi kao operativni oficir u Liku, a povremeno zamenjuje i komandanta Glavnog štaba. Učestvovao je u odbrani Petrove gore, a u junu 1942. u napadu na neprijateljsko uporište Bučko Kamensko.
U septembru 1942. godine postaje komandant Druge operativne zone koja obuhvata područje Pokuplja, Moslavine i Žumberka. Poginuo je 9. oktobra 1942. godine, kod sela Visoče, u Žumberku, u okršaju s ustašama.
Ukazom Predsedništva Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ), 11. jula 1945. godine, među prvim borcima Narodnooslobodilačke vojske, proglašen je za narodnog heroja.
Literatura
uredi- „Narodni heroji Jugoslavije”. Beograd: Mladost. 1975.