Delčevo (Makedonija)
Delčevo (makedonski: Делчево; do 1951. Carevo Selo, makedonski: Царево Село) je gradić na sjevero istoku Republike Makedonije. Delčevo je sjedište istoimene Opštine Delčevo, koja ima oko 17 505 [1](popis iz 2002.) stanovnika.
| Delčevo Делчево | |
|---|---|
|
| |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Makedonija
|
| Opština | Delčevo |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2002) | 11 500 |
| Geografija | |
| Koordinate | 41°35′N 22°28′E / 41.58°N 22.46°E |
| Nadmorska visina | 600 m |
  Delčevo Delčevo na karti Republike Makedonije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 2320 |
| Pozivni broj | 033 |
| Registarska oznaka | DE |
Koordinate: 41° 34′ 48" SGŠ, 22° 27′ 36" IGD
Geografske karakteristikeUredi
Grad Delčevo leži na padinama Planine Golak na obalama rijeke Bregalnice, 164 km istočno od glavnog grada Skopja u pravcu istoka, nedaleko od bugarske granice. Delčevo je najveće naselje u Regiji Pijanec, kotlini od 585 km2 omeđenoj Osogovskim planinama sa sjevera i Maleševskom planinom na jugu. Pored grada nalazi se Turistički Centar Golak, udaljen svega 10 km južno od grada na visini od 1 300 m ispod vrha Čavka (1358 m) na Planini Golak. Ovo planinsko izletište izgrađeno je 1981 godine, ima 5 apartmana, 8 hotelskih soba i restoran, sa nogometnim, košarkaškim i rukometnim terenima.
HistorijaUredi
Delčevo se prvi put spominje kao naselje u darovnici srpskog cara Dušana iz 1347 - 1350 godine u kojoj car daruje neke zemlje iz kotline Pijanec obližnjem Manastiru Lesnovo. Naselje je u svojoj historiji više puta mijenjalo svoje ime, za Bizanta se navodno zvalo - Vasilevo (što bi prevedeno sa grčkog Basileus bilo Vladarevo mjesto). Za Otomanskog carstva naselje su njegovi turski stanovnici koji su postali apsolutna većina prezvali u Sultaniye, a slavensko kršćansko stanovništvo iz okolice - Carevo selo. U 17. st. izgrađena je džamija u središtu mjesta, koja je i danas u odličnom stanju.
Zbog povećanog broja kršćanskog stanovništva je 1856 godine izgrađena pravoslavna crkva, oko koje se uglavnom naseljavalo makedonsko stanovništvo.
Nakon Rusko-turskog rata, 1877–1878, došlo je do velike promjene u strukturi stanovništva, velik dio kršćanskog stanovništva iselio se zbog pritiska lokalnih vlasti i stanovnika u novoosnovanu Kneževinu Bugarsku u obližnji Ćustendil i okolicu, a na njihovo mjesto doselilo se izbjeglo muslimansko stanovništvo iz Bugarske, ali i iz Bosne i Hercegovine. Oni su osnovali i novu četvrt Madžirci. Druga veća promjena dogodila se nakon Balkanskih ratova kada se dobar dio muslimanskog stanovništva iselio za Tursku, a Delčevo ušlo sastav Kraljevine Srbije i postalo sjedište lokalne uprave. Delčevo je 1914 godine, pred Prvi svjetski rat bio gradić od svega 1701 stanovnika. Nakon Prvog svjetskog rata Delčevo je ušlo u sastav kraljevine SHS, 1931 godine se broj stanovnika povećao na 3 746. Od 1935 godine počelo se Delčevo širiti i na desnu stranu rijeke Bregalnice.
Nakon Drugog svjetskog rata i osnivanja tadašnje Federativne Republike Makedonije1950 godine u čast makedonskog (i bugarskog) nacionalnog vođe i heroja Goce Delčeva, tadašnje Carevo Selo prezvano je u Delčevo.[2] Goce Delčev je više puta boravio u Delčevu, jer je bio učitelj u nedalekom Novom Selu (okolica Štipa).
PrivredaUredi
Delčevo je sjedište poljoprivrednog kraja. Među prvim industrijskim pogonima bio je Monopol (Tvornica duhana), danas radi pod imenom Delčevo Tabak a.d., kao dio turske grupe Socotab Yaprak Tütün Sanayi ve Ticaret A (SYT). U Delčevu djeluju male tekstilne tvornice, Frotirka a.d., Palteks a.d., MK Viteks, i Kožarnica.
StanovništvoUredi
Delčevo je gradić sa 11 500 stanovnika.[1]
| Stanovnika | Stanovnika u % | |
| Ukupno | 11.500 | 100 |
| Makedonci | 10.761 | 93,57 |
| Romi | 564 | 4,90 |
| Ostali | 175 | 1,52 |
Gradovi prijateljiUredi
IzvoriUredi
- ↑ 1,0 1,1 Makedonski popis stanovništva iz 2002.
(PDF)
- ↑ Izvor Enciklopedija Jugoslavije. 2. Izdanje, 3, Zagreb 1984, str. 407 s.v. Povijest Delčeva u 1951 godini
Vanjske vezeUredi
| Gradovi Republike Makedonije | 
|
|---|---|
| Berovo | Bitola | Bogdanci | Debar | Delčevo | Demir Kapija | Demir Hisar | Gevgelija | Gostivar | Kavadarci | Kičevo | Kočani | Kratovo | Kriva Palanka | Kruševo | Kumanovo | Makedonski Brod | Makedonska Kamenica | Negotino | Ohrid | Pehčevo | Prilep | Probištip | Radoviš | Resen | Štip | Skopje | Struga | Strumica | Sveti Nikole | Tetovo | Valandovo | Veles | Vinica | |