Carlos Castillo Armas
Carlos Castillo Armas punim imenom Carlos Alberto Castillo Armas (Santa Lucía Cotzumalguapa, 4. novembar 1914.- Ciudad Guatemala, 26. jul 1957.), bio je pukovnik i 28 predsjednik Gvatemale od 1954. do 1957.[1]
| Carlos Castillo Armas | |
.jpg) Carlosov portret | |
| Biografija | |
|---|---|
| Datum rođenja | 4. novembar 1914. |
| Mesto rođenja | Santa Lucía Cotzumalguapa (Gvatemala) |
| Datum smrti | 26. jul 1957. |
| Mesto smrti | Ciudad Guatemala (Meksiko) |
| Narodnost | Gvatemalac |
| Veroispovest | Katolička |
| Politička partija | Pokret nacionalnog oslobođenja |
| Diploma sa | Vojna akademija |
| Profesija | Oficir, Političar |
| Mandat(i) | |
| Predsjednik Gvatemale | |
| 1954. — 1957. | |
| Prethodnik | Elfego Hernán Monzón |
| Naslednik | Luis González López |
uredi  |
|
On je kao vođa vojne hunte krajem juna 1954. svrgnuo legalno izabranog predsjednika Jacoba Arbenza Guzmana. To je bio završni čin američkih napora da sruši arbenzovu vladu i spasi Gvatemalu od onoga za što su američki funkcioneri vjerovali da je pokušaj međunarodnog komunizma da se instalira u Zapadnoj hemisferi.[2]
Biografija uredi
Carlos je rođen u provincijskoj mestičkoj familiji u departmanu Departmanu Escuintla.[1] Nakon školovanja na Vojnoj akademiji u vojsci je napredovao do čina pukovnika i pozicije direktora Vojne akademije 1947.[1]
Proganjalo ga je ubistvo istomišljenika, komandanta armije člana vladajuće hunte i predsjedničkog kandidata Francisca Javiera Arane u julu 1949. koje se pripisivalo Arbenzu i njegovim simpatizerima.[1] Pročuo se kad je u novembru 1949. izveo neusješni napad vojnu bazu u Ciudad Guatemali u kojoj je teško ranjen, uhapšen i osuđen na smrt. Iz zatvora je pobjegao u junu i sklonio se u kolumbijsku ambasadu, i uz njenu pomoć odletio za Kolumbiju, koja mu je dala azil. Nakon tog u se preselio u Honduras, u kom je sa drugim gvatemalskim političkih disidentima pokrenuo Pokret nacionalnog oslobođenja.[1]
Kad je Arbenz došao na vlast 1950., pokrenuo je agrarnu reformu u kojoj je američka United Fruit Company izgubila puno hektara zemlje.[2] Kako su u to vrijeme i brojni američki funkcioneri imali dionice United Fruita, među njima i predsjednik Eisenhower kompaniji nije bilo teško da pokrene akciju.[3]
Centralna obavještajna agencija dobila je zadatak od Dwighta Eisenhowera da ukloni Arbenza. Od juna 1954. počela je provoditi tajnu operaciju (kodnog imena PBSUCCESS), preplaviši Gvatemalu propagandom putem radija i letaka bacanih iz neoznačenih aviona.[2]
Istovremeno je pomogla Castillu Armasu da organizira Borce za slobodu, kontrarevolucionarnu miliciju od disidenata i najamnika. Iako nije nikada imala više od nekoliko stotina pripadnika, propaganda je višestruko uveličala njenu snagu, nasuprot dezorganizirane gvatemalske armije.[2]
Krajem juna Arbenzova vlada, diplomatski i ekonomski izolirana od Sjedinjenih Američkih Država, došla je do zaključka da je otpor protiv diva sa sjevera uzaludan, pa je Arbenz podnio ostavku 27. juna 1954. Nedugo nakon tog je Castillo Armas sa svojim borcima umarširao u Ciudad Guatemalu i preuzeo vlast kao šef vojne hunte.[2]
Na plebiscitu održanom 10. oktobra 1954. izabran je za predsjednika kao je jedini kandidat.[1] Za Sjedinjene Američke Države, izbor Castilla Armasa bio je vrhunac uspješne tajne operacije protiv međunarodnog komunizma. [2]
Za svog mandata Carlos Castillo Armas je zabranio rad svih političkih partija i većini sindikalnih organizacija, oduzeo je Biračko pravo nepismenima, a to je tad bilo 3/4 biračkog korpusa. Poništio je zakon o agrarnoj reformi i vratio Katoličkoj crkvi pravo na imovinu i izvođenje vjeronauka u javnim školama.[1] U želji da postane Izlog kapitalističkog razvoja, poticao strane investicije davanjem poreznih olakšica i ukidanjem zakona koji su ograničavali strana ulaganja u ekspoataciji nafte i komunalnim uslugama.[1] Njegov režim pozatvarao je hiljade poličkih protivnika i pobio nekoliko stotina pod sumnjom da su komunisti.[1]
Castillo Armas nije dugo uživao na vlasti ubijen je u atentatu 1957., koji je izveo njegov gardist u Predsjedničkoj palači.[1]
Nakon tog je Gvatemala politički potonula u seriji državnih udara i nasilja.[2]
Izvori uredi
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 „Castillo Armas, Carlos (1914–1957)” (engleski). Encyclopedia. Pristupljeno 22.2.2023.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 „Colonel Castillo Armas takes power in Guatemala” (engleski). History. Pristupljeno 22.2.2023.
- ↑ Lindsey Morey. „Blood For Bananas: United Fruit’s Central American Empire” (engleski). Washington State University. Pristupljeno 22.2.2023.
