1617
godina
- Ovo je članak o godini 1617.
Godina 1617 (MDCXVII) bila je redovna godina koja počinje u nedjelju po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u srijedu po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
| Decenija: | 1580-e 1590-e 1600-e – 1610-e – 1620-e 1630-e 1640-e |
| Godine: | 1614 1615 1616 – 1617 – 1618 1619 1620 |
| Gregorijanski | 1617. (MDCXVII) |
| Ab urbe condita | 2370. |
| Islamski | 1025–1027. |
| Iranski | 995–996. |
| Hebrejski | 5377–5378. |
| Bizantski | 7125–7126. |
| Koptski | 1333–1334. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1672–1673. |
| • Shaka Samvat | 1539–1540. |
| • Kali Yuga | 4718–4719. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4253–4254. |
| • 60 godina | Yin Vatra Zmija (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11617. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji
uredi- januar - Uskočki rat: Vinodol stradao od Mlečana[1].
- 27. 2. - Stolbovski mir okončava Ingrijski rat (Rusko-švedski 1610-17): Šveđani dobijaju Ingriju, Kexholm/Priozersk i jugozapadnu Kareliju, što uskraćuje Rusiji izlaz na Baltik; Novgorod se vratio Rusiji, priznata dinastija Romanov.
- 5. 4. - Nikola IX. Tržački Frankapan imenovan za hrvatskog bana (do 1622)[2].
- 6. 4. - Rusko-poljski rat (1609-1618): poljski princ i ruski pretendent Vladislav krenuo u pohod na Rusiju.
- 14. 4. - Osamdesetogodišnji rat: Druga Bitka kod Playa Honde je španska pomorska pobeda nad Holanđanima kod Filipina.
- 24. 4. - Uz podsticaj vojvode de Luynesa mladi Luj XIII potisnuo majku regentkinju Mariju de' Medici i preuzeo vlast; kraljičin favorit Concino Concini ubijen.
- 5. 6. - Ferdinand II Štajerski izabran za češkog kralja - njegov netolerantni katolicizam i apsolutizam ubrzo izaziva otpor protestanata i umerenih u zemlji.
- 19. 6. - Poljsko-švedski rat: Šveđani napadaju Livoniju i do septembra je stavljaju pod kontrolu sem Rige, da bi ih Krzysztof Radziwiłł kasnije uglavnom potisnuo.
- 29. 7. - Oñateov ugovor: tajni sporazum o sferama španskih i austrijskih Habsburga.
- 1. 9. - Ceremonija merenja Džahangira - njegova težina u zlatu, srebru i draguljima razdeljena siromasima (opisao engleski ambasador Thomas Roe).
- 6. 9. - U Parizu sklopljen mirovni sporazum između Austrije i Mletačke republike, kasnije nazvan Madridski jer je tamo ratifikovan 26. septembra[1] - stare granice u Istri[3], uskoci moraju napustiti Senj ali ostalo pitanje slobodne plovidbe[4].
- 23. 9. - Buški mir: Poljaci pristali dati Hotin Turcima.
- 9. 10. - Pavijski ugovor: Savoja vraća Montferrat Mantovi.
- 22. 11. - Sultan Ahmed I umro od tifusa, nasleđuje ga brat Mustafa I (vl. 1617-18 i 1622-23).
- 6. 12. - Hrvatski sabor u Zagrebu, predstavljen novi ban Frankopan (za razliku od prethodnih dobio je kraljevski banderij tj. zastavu)[2].
Kroz godinu
uredi- Ban Nikola IX. Tržački Frankapan postaje i zapovjednik Banske krajine.
- Preostali "vlasi" u Gomirju moraju priznati Frankopane kao zemaljsku gospodu, neki se ranije odselili u Slavonsku krajinu. Ali priznanje brzo povučeno i spor traje do 1657[5].
- Teofan Xenaki, sveštenik pravoslavne crkve u Puli imenovan arhiepiskopom pravoslavnih na mletačkim teritorijama[6].
- 1617-18 - Španjolska flota u dalmatinskim vodama tokom sukoba sa Mlečanima[7].
- 1616-17 - Georgije Mitrofanović slikao u Morači.
- Turska devojka zadržana u Omišu, što izaziva uzbuđenje aga u Krajini.[8]
- Neki Toma Gof, oksfordski student, priredio dramu "Odvažni Turčin ili Murat Prvi", sa Milošem Obilićem kao glavnim junakom[9].
- Henry Briggs objavljuje svoje logaritme sa dekadnom osnovom.
- John Napier predstavlja svoje "kosti", vrstu abakusa.
- Završena Rubensova slika "Veliki Sudnji dan", najkrupnija koju je ikada radio.
Rođenja
uredi- 8. 3. - Tito Livio Burattini, pronalazač, naučnik itd. († 1681)
- 23. 5. - Elias Ashmole, antikvar († 1692)
- decembar - Bartolomé Esteban Murillo, slikar († 1682)
- ? - Dalaj Lama V, svetovni i duhovni vladar Tibeta († 1682)
- ? - Vladislav Menčetić, pjesnik († 1666)
Smrti
uredi- 20. 1. - Faust Vrančić, polihistor itd. (* ca. 1551)
- 6. 2. - Prospero Alpini, botaničar (* 1553)
- 21. 3. - Pocahontas, indijanska princeza (* ca. 1595)
- 4. 4. - John Napier, matematičar (* 1550)
- 24. 4. - Concino Concini, francuski ministar (* 1575)
- 7. 5. - David Fabricius, astronom (* 1564)
- 25. 9. - Go-Yōzei, bivši japanski car (* 1571)
- 22. 11. - Ahmed I, osmanski sultan (* 1590)
- ? - Sveti novomučenik Nikolaj, pravoslavni svetac iz Grčke
- ? - Dalaj Lama IV, svetovni i duhovni vladar Tibeta (* 1589)
- ? - Sedefkar Mehmed-aga, osmanski arhitekta (* ca. 1540)
- ? - Muniri Belgradi, književnik, beogradski muderiz i muftija
Reference
uredi- ↑ 1,0 1,1 Istorija s. n., 321
- ↑ 2,0 2,1 Horvat, Ban Nikola Frankopan Tržački
- ↑ Historija n. J., 642
- ↑ Historija n. J., 689
- ↑ Historija n. J., 696-7
- ↑ Fran Barbalić, Peroj - srpsko selo u Istri, rastko.rs
- ↑ Historija n. J., 635
- ↑ "Politika", 20. dec. 1937
- ↑ Miroslav Pantić, Knez Lazar i Kosovska bitka..., rastko.rs
- Literatura
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5
- Rudolf Horvat, Ban Nikola Frankopan Tržački (hr Wikisource)