1336

Godina 1336 (MCCCXXXVI) bila je prijestupna godina koja počinje u ponedjeljak (1. januar/siječnja po julijanskom kalendaru).

Događaji uredi

7. 1. - Sinovi Stjepana Babonića, Juraj, Dionizije i Pavao, zaključili ugovor u Beču protiv ugarskog kralja Karla Roberta.^[1]
24. 1. - Umro je aragonski kralj Alfonso IV, nasleđuje ga sin Pedro IV (do 1387).

25. 2. - Pilėnai: radije nego da se predaju Teutonskim vitezovima, 4.000 litvanskih branitelja vrši masovno samoubistvo.
25. 2. - Ashikaga Takauji nakratko ulazi u Kyoto, što se smatra krajem Restauracije Kenmu.
28. 2. - Brak preko posrednika između portugalskog infanta Pedra i Constanze Manuel, bivše supruge kastiljskog kralja Alfonsa XI. Narednih meseci dolazi do trogodišnjeg rata između Portugala i Kastilje, jer portugalski kralj Afonso IV smatra da njegov zet Alfonso XI zlostavlja njegovu kćerku i ne pušta Constanzu, dok kastiljski monarh zamera portugalskom na nedostatku pomoći u rekonkisti.

5. 4. - Umro je Jovan od Gravine, drački vojvoda, nasleđuje ga sin Karlo (do 1348).

Na vrhu Mont Ventoux

26. 4. - Uspon na Mont Ventoux: Petrarca se navodno popeo na ovu planinu, prateće pismo se smatra najavom novog doba Renesanse.
29. 4. - Ilhanidski vladar Arpa Ke'un je izgubio bitku kod Maragheha od bagdadskog guvernera Ali Padshaha, ojratskog Mongola - Arba je ubijen sledećeg meseca, za novog ilhana je postavljen Musa, Ali Padshahova marioneta.
proleće - Pošto kralj Dušan nema potomstva nakon četiri godine braka, pregovara se sa izaslanicima austrijskog vojvode Otta o braku sa njegovom sinovicom Elizabetom, kćeri pokojnog Friedricha Lijepog. Međutim, Elizabeta je umrla najesen a Jelena je zatrudnela negde u ovo vreme.^[2]
jun - Vizantijska flota na čelu sa Aleksijem Filantropinom zauzela Lezbos od đenovskog gospodara Fokeje, Domenica Cattanea - glavno mesto Mitilena konačno zauzeto u novembru.
20. 6. - Papina bula Summi magistri za reformu benediktinaca.

5. 7. - Bitka kod Minatogawe je definitivna pobeda Ashikaga Takaujija nad carskim snagama. Samuraj Kusunoki Masashige ulazi u legendu zbog vernosti caru. Ashikaga će defintivno zauzeti Kyoto, Šogunat Ašikaga (Muromači) traje 1338-1573. Brat Ashikaga Tadayoshi se bavi administrativnim poslovima (do 1351).
jul - Dubrovčani obnovili trgovačke veze s Bosnom, prekinute krajem prošle godine.^[3]
jul - Drugi rat za škotsku nezavisnost: Engleski kralj Edward III je u Škotskoj, pustoši istočnu obalu gde se očekivalo francusko iskrcavanje.
20. 7. - Poglavar Džalairida Hasan Buzurg proglasio u Anadoliji malog Pir Huseina za ilhanidskog vladara, pod imenom Muhammad Khan.
24. 7. - Bitka kod Qara Darre kod jezera Van: snage Hasana Buzurga su porazile Ali Padshaha, koji je uhvaćen i pogubljen. Hasan nastavlja do Bagdada i Tabriza, gde postavlja Muhammada na presto. U ovo vreme, na istoku Irana se postavio Togha Temür.

avgust/septembar - Posle neuspešnih pregovora o škotskom pitanju, francuski pirati napadaju engleske brodove i luke.
20. 9. - Kōmyō postaje drugi severni japanski car, prvi kojeg je postavio šogunat Ashikaga (do 1348). Car Go-Daigo će u januaru pobeći u Yoshino i uspostaviti južni dvor - Period Nanboku-chō, tj. Period Severnog i Južnog dvora, traje do 1391.

jesen - Bitka kod Dermanaca, ili na reci Vit: bugarski car Ivan Aleksandar je porazio odmetnutog vidinskog despota Belaura, koji gine.
28. 11. - Papina bula Redemptor noster za reformu franjevaca.

zima 1336/37 - Rođen je Dušanov naslednik, Stefan Uroš V (car 1355-71).^[2]
8. 12. - Lovro Lorandov je bosanski biskup, sa sjedištem u Đakovu (do 1347), nakon sporenja pape i ugarskog kralja oko imenovanja.^[4]
26. 12. - Francuski kralj zahteva od engleskog izručenje Roberta III d'Artois - neispunjenje će biti navedeno kao razlog za konfiskaciju engleske Akvitanije sledećeg maja.

Nove borbe između Šubića i kneza Nelipića: knez Nelipić je uzeo Ostrovicu Pavlu II Šubiću i dao je sinovcu Konstantinu, Isanovom sinu. Nelipić, uz posredovanje dalmatinskih gradova (i Mlečana), pristaje vratiti mjesto (sljedeće godine, uz odštetu). Uz Pavla II su bili brat Gregorije II i njihovi sinovci Mladen III i Pavao III. Uz Nelipića je, uz sinovca Konstantina, bio Budislav Ugrinić.^[5]
Sastanak kralja Dušana i cara Andronika III u Radovištu na Strumici. Jovan Kantakuzin je upoznao srpskog vladara.^[6]
Andronik III je zauzeo deo Tesalije koji je bio pod epirskom vlašću (u Epiru vlada Ana Paleologina u ime Nikifora II Orsinija).
Po verovanju, Dušan je u Nerodimlju posadio bor, posečen 1999.
Luj, sin napuljskog kralja Roberta, sklopio ugovor sa albanskim despotom Andrijom II Musakijem u Draču.^[7]
Papina bula Benedictus Deus o blaženoj viziji: duše dobijaju večnu nagradu odmah posle smrti, ne čekaju do sudnjeg dana (protivno razmišljanjima bivšeg pape Ivana XXII).
Đenovac Lancelotto Malocello (port. Lanzarotto Malocello) je okupio flotu kod Lisabona, valjda da bi povratio kanarska ostrva sa kojih je oteran 1332.
Na jugu Indije je osnovano Vidžajanagarska država

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1336.

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1336.