Carigradski bedemi


Koordinate: 41° 00' 08" SG Š; 28° 55' 15" IGD

Carigradski bedemi predstavljaju jedan od najmonumentalnijih i najboljih primera fortifikacione arhitekture na svetu. Smatra se da su praktično neosvojivi u slučaju kada u gradu ima dovoljno branilaca da ih opsluže, a tokom svoje milenijumske uloge u zaštiti Carigrada poklekli su samo dva puta:

Karta Carigrada sa označenim bedemima

Zbog njihovog značaja UNESKO je kopneni deo bedema uvrstio na svoju listu svetske baštine 1980. godine.

Delovi Carigradskih bedema

uredi

Carigradske bedeme formira 5 zasebnih celina:

  1. Bedem Akropolja - Bedemi antičkog Vizantiona
  2. Unutrašnji bedem - Konstantinov bedem
  3. Morski bedem
  4. Kopneni bedemi - Dvostruki bedemi Teodosija II i Vlahernski bedem
  5. Bedemi gradskih četvrti - Bedemi koji su opasivali gradska naselja:Fanar, Petrion i Psamatiju

Materijali korišćeni u gradnji Carigradskih bedema

uredi
 
Kapija (Deuterou ili Beogradska) na Teodosijevim bedemima

Za izgradnju bedema korišćena je kombinacija kamenih blokova sa ciglama, dok je kao vezivo korišćen krečni malter. Pored toga, dosta često je u gradnji korišćen mermer koji je uziman sa ruševina iz doba antike kojih je bilo po gradu ili iz kamenoloma sa obala Mramornog mora koji su njime, očigledno, bili bogati.

Kameni blokovi su rađeni od tercijarnog krečnjaka vađenog u kamenolomima, koji su se nalazili oko 5km zapadno od Zlatne kapije. Cigle su pečene u blizini grada, iako do danas nisu pronađeni ostaci ciglana iz doba Vizantije. Dužina cigala je varirala od 30cm do 36cm sa oko 6cm u širinu. Na njima se ponekad moglo videti ime njihovog ktitora, proizvođača ili trenutnog cara. Malter je pravljen mešanjem kreča sa komadićima ili prašinom nastalim od cigala. Sam malter je nakon sušenja, postajao je veoma tvrd.

Sam zid je građen od spoljašnjeg i unutrašnjeg dela. Sa spoljnih strana se nalazi deset redova materijala:

  • 9 redova kamenih blokova
  • 1 red u kome se nalazi 5 redova cigala.

Unutrašnjost zida je ispunjena delovima cigala i kamenih blokova povezanih malterom.

Hronologija najznačajnijih događaja

uredi
 
Veći deo bedema je danas ruševina

Carigradski bedemi danas

uredi

Danas je kopneni deo bedema jedini ostao u svom približnom stanju i sporadično se radi na njegovoj restauraciji i konzervaciji kao dela svetske kulturne baštine. Morski bedem na Zlatnom rogu praktično ne postoji. Tu i tamo ima ostataka morskih bedema na obali Mramornog mora.

Vanjske veze

uredi