38. paralela (sjever)

38. paralela (sjever)
38. paralela (sjever)
Hangul	삼팔선
Hanja	三八線
Revidirana romanizacija	Sampalseon
McCune–Reischauer	Samp'alsŏn

38. sjeverna paralela je paralela koja je 38 stepeni sjeverno od ekvatora. Presijeca Evropu, Sredozemno more, Aziju, Tihi okean, Sjevernu Ameriku i Atlantski okean. Prije Korejskog rata njom je išla granica između Sjeverne i Južne Koreje.

Na ovoj geografskoj širini Sunce je vidljivo 14 sati i 48 minuta tokom dugodnevnice, a 9 sati i 32 minute tokom kratkodnevnice.^[1]

Oko svijeta uredi

Počevši od nultog meridijana i idući u smjeru istoka, 38. sjeverna paralela prolazi kroz sljedeće lokacije ili vrlo blizu njih:

Koordinate	Država, teritorija ili more	Napomene
38°0′N 0°0′E / 38.000°N 0.000°E / 38.000; 0.000 (Nulti meridijan)	Sredozemno more	sjeverno od ostrva Marettima (Italija) (na 37°59′43″N 12°1′47″E / 37.99528°N 12.02972°E / 37.99528; 12.02972 (Marettimo))
38°0′N 12°19′E / 38.000°N 12.317°E / 38.000; 12.317 (Italija)	Italija	ostrva Levanzo i Sicilija
38°0′N 15°25′E / 38.000°N 15.417°E / 38.000; 15.417 (Sredozemno more)	Sredozemno more	Mesinski tjesnac
38°0′N 15°38′E / 38.000°N 15.633°E / 38.000; 15.633 (Italy)	Italija	Reggio di Calabria (južna predgrađa)
38°0′N 16°8′E / 38.000°N 16.133°E / 38.000; 16.133 (Sredozemno more)	Sredozemno more	Jonsko more - između ostrva Kefalonije (38°4′N 20°43′E / 38.067°N 20.717°E / 38.067; 20.717 (Kefalonija)) i Zakintosa (37°56′N 20°42′E / 37.933°N 20.700°E / 37.933; 20.700 (Zakintos)), Grčka
38°0′N 21°16′E / 38.000°N 21.267°E / 38.000; 21.267 (Grčka)	Grčka	Atinu (sjeverna predgrađa)
38°0′N 24°2′E / 38.000°N 24.033°E / 38.000; 24.033 (Egejsko more)	Egejsko more
38°0′N 24°14′E / 38.000°N 24.233°E / 38.000; 24.233 (Grčka)	Grčka	ostrva Petalioi i Eubeja
38°0′N 24°34′E / 38.000°N 24.567°E / 38.000; 24.567 (Egejsko more)	Egejsko more	sjeverno od ostrva Androsa (37°59′57″N 24°47′23″E / 37.99917°N 24.78972°E / 37.99917; 24.78972 (Andros)), Grčka
38°0′N 27°7′E / 38.000°N 27.117°E / 38.000; 27.117 (Turska)	Turska
38°0′N 44°17′E / 38.000°N 44.283°E / 38.000; 44.283 (Iran)	Iran
38°0′N 48°55′E / 38.000°N 48.917°E / 38.000; 48.917 (Kaspijsko jezero)	Kaspijsko jezero
38°0′N 53°49′E / 38.000°N 53.817°E / 38.000; 53.817 (Turkmenistan)	Turkmenistan
38°0′N 55°17′E / 38.000°N 55.283°E / 38.000; 55.283 (Iran)	Iran
38°0′N 57°22′E / 38.000°N 57.367°E / 38.000; 57.367 (Turkmenistan)	Turkmenistan	sjeverno od Aşgabata
38°0′N 66°38′E / 38.000°N 66.633°E / 38.000; 66.633 (Uzbekistan)	Uzbekistan
38°0′N 68°17′E / 38.000°N 68.283°E / 38.000; 68.283 (Tadžikistan)	Tadžikistan
38°0′N 70°19′E / 38.000°N 70.317°E / 38.000; 70.317 (Afganistan)	Afganistan
38°0′N 71°16′E / 38.000°N 71.267°E / 38.000; 71.267 (Tajikistan)	Tadžikistan
38°0′N 74°54′E / 38.000°N 74.900°E / 38.000; 74.900 (Kina)	Kina	Xinjiang Qinghai Gansu Unutrašnja Mongolija Ningxia Unutrašnja Mongolija Shaanxi − oko 5 km Unutrašnja Mongolija − oko 14 km Shaanxi Shanxi — sjeverno od Taiyuana Hebei — južno od Shijiazhuanga Shandong
38°0′N 118°58′E / 38.000°N 118.967°E / 38.000; 118.967 (Žuto more)	Žuto more	sjeverno od ostrva Baengnyeonga (37°59′N 124°41′E / 37.983°N 124.683°E / 37.983; 124.683 (Baengnyeong)), Južna Koreja
38°0′N 125°7′E / 38.000°N 125.117°E / 38.000; 125.117 (Sjeverna Koreja)	Sjeverna Koreja	Ongjin — Južni Hwanghae
38°0′N 125°35′E / 38.000°N 125.583°E / 38.000; 125.583 (Žuto more)	Žuto more	Ongjin (zaliv)
38°0′N 125°46′E / 38.000°N 125.767°E / 38.000; 125.767 (Sjeverna Koreja)	Sjeverna Koreja	Južni Hwanghae Sjeverni Hwanghae sjeverno od Kaesonga
38°0′N 126°49′E / 38.000°N 126.817°E / 38.000; 126.817 (Južna Koreja)	Južna Koreja	Gyeonggi Gangwon
38°0′N 128°44′E / 38.000°N 128.733°E / 38.000; 128.733 (Japansko more)	Japansko more
38°0′N 138°14′E / 38.000°N 138.233°E / 38.000; 138.233 (Japan)	Japan	ostrvo Sado: — Niigata (prefektura)
38°0′N 138°33′E / 38.000°N 138.550°E / 38.000; 138.550 (Japansko more)	Japansko more
38°0′N 139°14′E / 38.000°N 139.233°E / 38.000; 139.233 (Japan)	Japan	Honshu: — Niigata (prefektura) — Yamagata (prefektura) — Miyagi (prefektura)
38°0′N 140°55′E / 38.000°N 140.917°E / 38.000; 140.917 (Tihi okean)	Tihi okean
38°0′N 123°1′W / 38.000°N 123.017°W / 38.000; -123.017 (SAD)	Sjedinjene Države	Kalifornija Nevada Utah Colorado Kansas Missouri Illinois Indiana Kentucky Zapadna Virginia Virginia
38°0′N 76°28′W / 38.000°N 76.467°W / 38.000; -76.467 (Chesapeake Bay)	Chesapeake (zaliv)
38°0′N 75°53′W / 38.000°N 75.883°W / 38.000; -75.883 (SAD)	Sjedinjene Države	Maryland Virginia
38°0′N 75°16′W / 38.000°N 75.267°W / 38.000; -75.267 (Atlantski okean)	Atlantski okean	između ostrva Pico (38°23′N 28°14′W / 38.383°N 28.233°W / 38.383; -28.233 (Pico)) i São Miguel (37°55′N 25°47′W / 37.917°N 25.783°W / 37.917; -25.783 (São Miguel)) (Azori)
38°0′N 8°51′W / 38.000°N 8.850°W / 38.000; -8.850 (Portugal)	Portugal	Setúbal (okrug) Beja (okrug) - južno od Beje
38°0′N 7°12′W / 38.000°N 7.200°W / 38.000; -7.200 (Španija)	Španjolska	Andaluzija Extremadura Andaluzija Regija Murcia - sjeverno od Murcije Valencia (pokrajina)
38°0′N 0°39′W / 38.000°N 0.650°W / 38.000; -0.650 (Sredozemno more)	Sredozemno more

Koreja uredi

Glavni članci: Podjela Koreje i Panmunjom

Kad se Japan predao u augustu 1945, 38. paralela ustanovljena je kao granica između sovjetskih i američkih okupacijskih zona. Ova paralela dijeli Korejsko poluostrvo otprilike po sredini. 1948. ona je postala granica između DNR Koreje (Sjeverna) i Republike Koreje (Južna), a obje su tvrdile da predstavljaju vlast cijele Koreje. 25. juna 1950, nakon niza prekograničnih upada i pucnjava od strane obiju Koreja, Sjevernokorejska armija prešla je paralelu i izvršila invaziju na Južnu Koreju. To je potaknulo UN da donese rezoluciju protiv agresije i Korejskog rata, a UN-ove trupe (koje su većinom činili Amerikanci) pomagale su u odbrani Južne Koreje.^[2]

Nakon što je 1953. zaključeno primirje kojim je okončan Korejski rat, ustanovljena je nova granica zasnovana na teritoriji koju su obje strane držale u tom trenutku. Ova vojno-demarkaciona linija okružena je demilitariziranom zonom. Granica presijeca 38. paralelu od jugozapada prema sjeveroistoku. Nova granica još uvijek se opisuje kao 38. paralela, ali to nije tačno.

Povezano uredi

Reference uredi

↑ „Archive copy”. Arhivirano iz originala na datum 2019-10-12. Pristupljeno 2015-09-16.
↑ Nash, Gary B., The American People (6. izdanje), "Pearson Longman", New York City, 2008.

Dodatna literatura uredi

Oberdorfer, Don: The Two Koreas: A Contemporary History (1997)
38. paralela (geopolitika) - Encyclopædia Britannica (en)

[1] „Archive copy”. Arhivirano iz originala na datum 2019-10-12. Pristupljeno 2015-09-16.

[2] Nash, Gary B., The American People (6. izdanje), "Pearson Longman", New York City, 2008.

[1]

[2]