Tajo
Taho ili Težo (šp. Tajo, port. Tejo, lat. Tagus) je sa svojih 1007 km najduža rijeka Iberijskog poluotoka, koja protiče preko Španjolske i Portugala.[1]
Tajo Taho, Tagus | |
---|---|
Lokacija | |
Kontinenti | Evropa |
Regije | Iberijski poluotok |
Države | Španjolska Portugal |
Pokrajine | Ekstremadura, Zajednica Madrid, Aragon, Kastilja-La Mancha Centro, Alentejo |
Gradovi | Aranjuez, Toledo, Alcántara, Santarem, Lisabon |
Hidrografija | |
Izvor – aps. visina | Fuente de García (Iberijsko gorje) 1575 m |
Ušće – aps. visina – vrsta | Lisabon (Atlanski ocean) 0 m estuarij |
Dužina | 1,007[1] km |
Pritoke | lijeve; Guadiela, Algodor, Gévalo, Ibor, Almonte, Salor, Sever desne; Gallo, Jarama, Guadarrama, Alberche, Tiétar, Alagón, Zêzere |
Jezera | Embalse de Alcántara |
Hidrologija | |
Protok – srednji | 500 m³/s |
Sliv – površina | atlanski 81.600[1] km² |
Ulijeva se u | Atlanski ocean |
Karta | |
Karta sliva rijeke |
Karakteristike
urediTajo izvire kod lokaliteta Fuente de García u Iberijskom gorju (Kastilja-La Mancha), na nadmorskoj visini od 1580 metara, nekih 150 km zapadno od Sredozemnog mora, a uljeva se u Atlantski ocean kod Lisabona. Na svom toku najvećim dijelom teče preko Španjolske, a manjim (179 km) po Portugalu, a u dužini od 43 km formira španjolsko-portugalsku granicu.[1] U gornjem toku podignuto je nekoliko brana koja formiraju akumulacijska jezera, najveća je brana Bolarque koja formira jezero veliko 132 km², kog zovu Kastiljsko more.[1] Puno veće jezero, dugo čak 92 km,[1] formirano je u donjem toku 1969. kod Alcántare, u to vrijeme drugo po veličini akumulaciono jezero u Evropi.[2]
Sliv rijeke Tajo prostire se na 81,600 km², od čega 69,2% (55.810 km²) pripada Španjolskim autonomnim zajednicma; Ekstremadura, Zajednica Madrid, Aragon, Kastilja-La Mancha a 30,8% Portugalu (24.790 km²). U španjolskom dijelu je 2005. živjelo 6,093 miliona ljudi, a u portugalskom tačno 3,5 miliona. Jedine dvije rijeke Iberijskog poluotoka sa većim slivovima su Douro (97.290 km²) i Ebro (83.093 km²). Tajo na svom putu do ušća oplakuje brojne gradove, a najveći su Aranjuez, Toledo i Alcántara u Španjolskoj, te Santarem i Lisabon u Portugalu.
Mostovi
urediSvojevremeno najduži evropski most Vasco da Gama (Ponte Vasco da Gama) dug 17,2 km podignut je preko Taja u Lisabonu. Mnogo stariji su znameniti Alkantarski most (iz rimskih vremena) i most Svetog Martina u Toledu iz srednjeg vijeka.
Izvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 „Tagus River” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 13. 8. 2019.
- ↑ „Embalse de Alcántara” (španjolski). Iagua. Pristupljeno 13. 8. 2019.