Sićevo (Niška Banja)
Sićevo je naseljeno mesto u gradskoj opštini Niška Banja na području grada Niša u Nišavskom okrugu. Prema popisu iz 2002. u Sićevu je živelo 1007 (1012) stanovnika (prema popisu iz 1948. 1361 stanovnik).
| Sićevo | |
|---|---|
|
| |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Upravni okrug | Nišavski |
| Grad | Niš |
| Gradska opština | Niška Banja |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) | 1007 |
| Geografija | |
| Koordinate | 43°20′17″N 22°05′01″E / 43.338°N 22.0835°E |
| Nadmorska visina | 365 m |
  Sićevo Sićevo (Srbije) | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 18311 |
| Pozivni broj | 018 |
| Registarska oznaka | NI |
Koordinate: 43° 20′ 17" SGŠ, 22° 05′ 01" IGD
Sićevo je vinogradarsko-voćarsko i stočarsko-ratarsko seosko naselje zbijenog tipa, na dolinskim stranama u podnožju Svrljiških planina, (300–460 nmv), (veći deo na desnoj strani) Nišave, desne pritoke Južne Morave, pored magistralnog puta i železničke pruge Niš–Sofija (ili nišavsko-maričke magistrale), 16 km istočno od Niša u početnom delu klisure, koja je po njemu i dobila naziv: Sićevačka klisura.
S leve strane nišavsko-maričke magistrale nalaze se vikend-naselja: Crvenica, Kutleš, Meči dol, Kulina, Šutevac, Kusača i Manastir Svete Bogorodice, koji je poznat i kao manastir Sićevo. Vrednosti ovog objekta doprinose freske iz druge i treće decenije 17. veka iz radionice patrijarha Pajsija, poznate po nespretnosti u crtežu i rustičnosti u koloritu. Kao spomenik kulture od velikog značaja manastir se nalazi pod zaštitom Republike Srbije [1][2].
Istorijat
urediPo predanju, Sićevo je nastalo u 13. veku kada je (Sveti Sava 1234. na putu za Carigrad „popio i blagosiljao“ seosko vino).
Pretpostavlja se da je staro selo vremenom raseljeno, a današnje Sićevo nastalo je početkom 18. veka od „zbegova“. Postoji mišljenje da su ga formirali žitelji sela Sićeva kod Prištine ili istoimenog sela kod Kline posle Seobe Srba pod vođstvom patrijarha Arsenija III Čarnojevića (1690)[3].
Infrastruktura privreda, kultura i sport
uredi
Sićevo objedinjuje tri „male“: Gornju, Srednju i Donju i vikend-naselja: Crvenica, Kutleš, Mečji dol, Kulina i Šutevac, a kod manastira Sv. Bogorodice vikend-naselje Kusača. Površina atara, gde na mestu Gorelica raste endemska biljka žalfija, (po kojoj je među pčelarima i ljubiteljima lekovitog bilja poznat ovaj kraj), iznosi 2.179 ha.
Električno osvetljenje selo je dobilo 1925, telefonske veze početkom osamdesetih godina 20. veka, a vodom se snabdeva preko seoskog vodovoda, sa izvora Vrelo. Sićevo ima osmorazrednu školu koja je počela sa radom 1882, (školske 2000/2001. škola je imala 88 učenika).
Pored seoske pravoslavna crkva Svetog proroka Ilije podignute 1800. (renovirane 1990) i mesne kamcelarije, selo ima stari (izgrađen 1934) i novi zadružni dom (izgređen 1948/49), Zemljoradničku vinogradarsku zadrugu „Sićevo“, spomen česmu borcima palim u prvom i drugom svetskom ratu, zdravstvenu stanicu, apoteku, poštu, motel „Sićevo“ i železničku stanicu.
„Poznato je po vinogradarstvu koje je bilo razvijeno i za vreme turske vladavine. Vinodelsko-voćarsko udruženje osnovano je 1895. Vinarski podrumi su do 1878. građeni u vinogradima, potom u naselju, a 1931, kada je počela sa radom HE „Sićevo“, kupljen je Vinarski podrum za potrebe zadruge, pored koga je 1937/38 izgrađen novi. Proizvodnja grožđa, vina, rakije i šljive tržišnog je karaktera.“
U novije vreme Sićevo je poznato i po kulturnim i sportskim manifestacijama:
- Likovna kolonija „Sićevo“ - najstarija u zemlji osnovane 1905),
- Književna kolonija „Sićevo“ - jedine na Balkanu, osnovane 1991)
- Svetski paraglajding kup
- „Dani žalfije“, kao manifestacija opštine Niška Banja
- Grafička radionica Sićevo, osnovana 2005. godine
Demografija
urediU naselju Sićevo živi 839 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 45,8 godina (44,9 kod muškaraca i 46,8 kod žena). U naselju ima 341 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,94.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa primećen je pad u broju stanovnika.
Zbog prirodnih lepota Sićevačke klisure u Sićevu je zadnjih 40 godina izgrađeno jedno od najvećih vikend naselja u okolini Niša.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. | ||||
|---|---|---|---|---|
| Srbi | 956 | 94.93% | ||
| Romi | 47 | 4.66% | ||
| Ukrajinci | 1 | 0.09% | ||
| Bunjevci | 1 | 0.09% | ||
| Bugari | 1 | 0.09% | ||
| nepoznato | 0 | 0.0% | ||
| m | ž | |||
| ? | 0 | 0 | ||
| 80+ | 20 | 29 | ||
| 75-79 | 29 | 49 | ||
| 70-74 | 34 | 27 | ||
| 65-69 | 34 | 23 | ||
| 60-64 | 37 | 43 | ||
| 55-59 | 26 | 30 | ||
| 50-54 | 44 | 40 | ||
| 45-49 | 45 | 42 | ||
| 40-44 | 32 | 25 | ||
| 35-39 | 26 | 30 | ||
| 30-34 | 31 | 25 | ||
| 25-29 | 26 | 25 | ||
| 20-24 | 24 | 26 | ||
| 15-19 | 26 | 26 | ||
| 10-14 | 28 | 28 | ||
| 5-9 | 28 | 22 | ||
| 0-4 | 14 | 13 | ||
| prosek | 44.9 | 46.8 | ||
|
|
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 180 | 27 | - | - | 73 | 10 | 10 | 15 | 4 | 19 |
| Ženski | 104 | 22 | - | - | 39 | - | 1 | 7 | 10 | 1 |
| Oba | 284 | 49 | - | - | 112 | 10 | 11 | 22 | 14 | 20 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 1 | 2 | 5 | 5 | 2 | 5 | - | - | 2 | |
| Ženski | 1 | 3 | - | 5 | 8 | 2 | - | - | 5 | |
| Oba | 2 | 5 | 5 | 10 | 10 | 7 | - | - | 7 |
Vidi još
urediReference
uredi- ↑ Spomenici kulture u Srbiji: Manastir Sićevo (sajt SANU) (sh) (en)
- ↑ Janićijević J, Kulturna riznica Srbije, Idea, Beograd, 2001.
- ↑ Tanja Milisavljević, Slobodan Gavrilović PRVA SELA U SRBIJI, Beograd, 2007, Izdavač Demokratska stranka-Istraživačko-izdavački centar, Pristupljeno 25. 4. 2013.
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
