Kosjerić

Kosjeríć
Kosjeríć;
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Zlatiborski
Opština	Kosjeríć
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	4116
Geografija
Koordinate	43°59′28″N 19°54′15″E / 43.991°N 19.904166°E
Nadmorska visina	415 m
Površina	358 km²
	Kosjeríć Kosjeríć (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	31260
Pozivni broj	031
Registarska oznaka	UE

Koordinate: 43° 59′ 28" SGŠ, 19° 54′ 15" IGD Kosjeríć je gradsko naselje u Srbiji u opštini Kosjerić u Zlatiborskom okrugu. Zvanični jezik je srpski. Prema popisu iz 2002. bilo je 4116 stanovnika, a prema popisu iz 1991. — 3794. Stanovnik Kosjeríća je Kosijerac (mn. Kosijerci).^[1]

Geografija

Kosjeríć je mesto u zapadnoj Srbiji na obalama reke Skrapež, koja izvire na planini Povlen, na 1000 mnv.

Kosjeríć se nalazi u plodnoj dolini na 415 m nadmorske visine. Sa severozapada Kosjerić je okružen planinom Povlen 1347 m , a sa severoistoka planinama Kozomor 1007 m i Maljen 1104 m, na kojem se nalazi visoravan Divčibare, poznata turistička destinacija za ljubitelje zime i skijanja , sa ski stazama opremljenim ski liftom koji ima mogućnost prevoza 700 skijaša na sat.

Sa istoka je Subjel 924 m. Sa juga Kosjerić je zasečen vencem planina , Drmanovinom , sa najvišim uzvišenjem Grad 1022 m i Jelovom gorom 1011 m sa jugozapada , i Crnokosom 809 m sa jugoistoka.

Naseljena mesta

Bjeloperica • Brajkovići • Varda • Galovići • Godečevo • Godljevo • Gornja Pološnica • Donja Pološnica • Donja Ražana • Drenovci • Dubnica • Kosjerić (varoš) • Kosjerić (selo) • Makovište • Mionica • Mrčići • Mušići • Paramun • Radanovci • Ražana • Rosići • Ruda Bukva • Seča Reka • Skakavci • Stojići • Subjel • Tubići • Cikote • Ševrljuge

Istorija

Stari han

U srednjem veku, ovaj kraj je bio u sastavu države Nemanjića sve do pada Srbije pod tursku upravu 1463. godine.

Tokom naredna dva veka, ovde su se jednako kao i pre Turaka ukrštali putevi koji su vodili od mora ka Zapadnoj Srbiji i ka Podunavlju i istoku. Kasniji ratovi Austrije i Osmanskog carstva prilično su proredili stanovništvo, koje je bežalo u druge, bezbednije krajeve i tamo ostajalo.

Tačno vreme naseljavanja područja današnje opštine Kosjeríć teško je utvrditi. Osetniji dolazak stanovništva počeo je u drugoj polovini 18. veka, uoči poznate narodne pobune poznate pod imenom Kočina krajina. Uglavnom su se doseljavali ljudi iz istočne Hercegovine, istočne Bosne, sa Starog vlaha, Crne Gore,. Najstariji doseljenici naselili su, pre ostalih, mesta Vardu, Taor i Makovište.

Smatra se da najstariji doseljenici potiču iz porodice Kosijer. U predanjima iz ranijih vremena kaže se da je Antonije Kosijer došao iz Kosijera, iz Crne Gore, i doveo svoja tri sina. Zatim su došli Jovan Baronin, iz sela Bare i njegova sestra sa sedam sinova. Zabeleženo je da je bilo doseljenika iz sela Divaca i iz Crnogorskog Kolašina. Dokumenti su još precizniji. U Kosjeriću se, 1854. godine, uz svoju drumsku mehanu, nastanio izvesni Antonije Radojević. Ovaj korak ohrabrio je ostale trgovce i seljake da na istom mestu sagrade kuće i dućane. Kasnije je, širenjem naselja, Antonije Radojević uspeo da srez premesti iz Užica u tek stasalo mesto.

Kosjeríć je počeo ubrzano da se razvija tek 1882. godine iako mu je u tome smetala blizina većih mesta kakva su, u ono doba, bili Valjevo i Požega. Za varoš je proglašen 1893. godine a za grad tek 30. aprila 1966. godine i ubrzano se razvija od prolaska pruge Beograd-Bar 1972. godine.

U Kosjeríću se održava međunarodni festival dečjeg folklora „Licitarsko srce“. Peti put je održan 2013. godine.^[2]

Starošpanski je zvaničan jezik od 2016. godine, zbog velikog interesovanja građana za ovim jezikom. Neki su čak i studenti ovog, za njih maternjeg jezika, na Filološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu.

Demografija

U naselju Kosjeríć (varoš) živi 3212 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 36,9 godina (36,2 kod muškaraca i 37,6 kod žena). U naselju ima 1377 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,99.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	558	^[3]
1953.	698
1961.	630
1971.	1860
1981.	2988
1991.	3794	3754
2002.	4116	4200

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	4014	97.52%
Crnogorci	28	0.68%
Jugosloveni	12	0.29%
Makedonci	3	0.07%
Hrvati	2	0.04%
Nemci	1	0.02%
nepoznato	18	0.43%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[4]


	m	ž
?	6	7
80+	11	32
75-79	32	47
70-74	74	74
65-69	70	88
60-64	86	87
55-59	87	88
50-54	177	149
45-49	211	231
40-44	148	203
35-39	128	173
30-34	124	149
25-29	133	124
20-24	170	182
15-19	169	164
10-14	137	134
5-9	121	103
0-4	100	97
prosek	36.2	37.6

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	235	218	228	646	972	1195	1377

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	230	297	300	412	93	38	6	-	1	-	2.99

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	1626	481	1073	43	28	1	1798

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	413	1081	211	91	2

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	808	50	-	-	355	30	46	93	26	67
Ženski	764	45	-	1	280	11	22	128	34	19
Oba	1572	95	-	1	635	41	68	221	60	86
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	7	6	58	32	20	15	-	-	3
Ženski	18	8	55	55	65	20	-	-	3
Oba	25	14	113	87	85	35	-	-	6

Mediji

Radio Stanica

Radio 106 Srbija - Kosjerić

Turizam

Fest-Fair

Znamenite ličnosti

Miladin Zarić - Mišo (1889-1976) je bio učitelj iz Beograda, najpoznatiji po tome što je tokom operacije oslobođanja Beograda u Drugom svetskom ratu.
Ljubomir Marić, armijski general Jugoslovenske vojske, ministar vojske i mornarice u kraljevskoj vladi.

Izvori

↑ Rečnik srpskog jezika SANU, knjiga 10, str. 298.
↑ „Licitarsko srce“ u Kosjeriću („Večernje novosti“, 23. avgust 2013)
↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Povezano

Vanjske veze

Portal Srbija

U Wikimedijinoj ostavi nalazi se članak na temu: Kosjerić

[1] Rečnik srpskog jezika SANU, knjiga 10, str. 298.

[2] „Licitarsko srce“ u Kosjeriću („Večernje novosti“, 23. avgust 2013)

[3] Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9

[4] Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

[1]

[2]

[3]

[4]