Druga bitka za Atlantik
Ovaj članak zahtijeva sređivanje kako bi ispunio Wikipedijine standarde kvaliteta. Pomozite u njegovom poboljšanju tako što ćete ga urediti. |
Druga bitka za Atlantik je bila najduža neprestana vojna kampanja [2][3] u Drugom svetskom ratu, koja je trajala od 1939. do poraza Nemačke 1945. U svojoj srži bitka je predstavljala savezničku pomorsku blokadu Nemačke, objavljene jedan dan nakon izbijanja rata, i potonju nemačku kontra-blokadu. Vrhunac bitke je bio od sredine 1940. do kraja 1943. Druga bitka za Atlantik je ukrstila sa jedne strane podmornice i druge ratne brodove Krigsmarine i avione Luftvafea protiv Kraljevske mornarice, Kraljevske kanadske mornarice i savezničkih trgovačkih brodova. Konvoji, koji su uglavnom dolazili iz Severne Amerike koji su uglavnom išli za Ujedinjeno Kraljevstvo i Sovjetski Savez, su uglavnom bili pod zaštitom britanske i kanadske mornarice i vazduhoplovstva. Tim snagama su se opridružili brodovi i avioni SAD počevši od 13. septembra 1941.[4] Nemcima su se pridružile podmornice Talijanske kraljevske mornarice, nakon što je Kraljevina Italija stupila u rat 10. juna 1940.
Druga bitka za Atlantik | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Segment Drugi svetski rat | |||||||
Oficiri na mostu pratećeg razarača traže neprijateljske podmornice, oktobar 1941- | |||||||
| |||||||
Sukobljene strane | |||||||
Ujedinjeno Kraljevstvo Kanada SAD (1941–45) Newfoundland Danska Norveška Poljska Slobodna Francuska (1940–1945) Belgija Brazil (1942–45) Holandija Francuska (1939–40) |
Nemačka Italija (1941–43) | ||||||
Komandanti i vođe | |||||||
Martin E. Nasmith (1939–41) Sir Percy Noble (1941–42) Maks Kenedi Horton (1943–45) Frederick Bowhill (1939–41) Philip de la Ferté (1941–43) Sir John Slessor (1943–45) Leonard Mari Ernest King Rojal Ingersol |
Erih Reder Karl Denic Herman Gering | ||||||
Žrtve i gubici | |||||||
36.200 mrtih mornara[1] |
Kao ostrvska država, Ujedinjeno Kraljevstvo je bilo izuzetno zavisno od uvozne robe. Britanija je zahtevala voše od milion tona uvezenog materijala nedeljeno samo da bi mogla da preživi i da se bori. U suštini, druga bitka za Atlantik je bio sukob tonaža; Saveznici su se borili da snabdevaju Britaniju, a sile Osovine su pokušavale da prekinu plovidbu trgovačke mornarice koja je omogućila Britaniji da nastavi da se bori. Od 1942. Nemci su takođe pokušavali da spreče nagomilavanje savezničkih zaliha i opreme koja je bila u svrhu priprema za invaziju okupirane Evrope. Poraz pretnje od nemačkih podmornica je bio preduslov za proterivanje Nemaca. Ishod bitke je bio strategijska pobednika Saveznika; nemačka blokada je propala, ali po visokoj ceni: 3500 trgovačkih i 175 ratnih brodova je potopljeno uz gubitak od 783 podmornice.
Izraz bitka za Atlantik je skovao Vinston Čerčil u februaru 1941.[5] Kampanja je počela odmah po otpočinjanju rata u Evropi i trajala je šest godina. Uključivala je biše o 100 bitaka oko konvoja i možda 1000 susreta sa jednim brodom, na bojištu koje se prostiralo hiljadama kvadratnih kilometara okeana. Ratna sreća se menjala konstantno kako je jedna ili druga sticala prednost, kako su nova oružja, taktike, protivmere i oprema razvijane od obe strane. Saveznici su postepeno sticali prednost, porazivši nemačke površinske brodove do kraja 1942. i podmornice do polovine 1942, mada su gubici usled dejstva podmornica dešavali do kraja rata.
Reference
uredi- ↑ White 2008: str. 2
- ↑ Blair 1996: str. xiii
- ↑ Woodman 2004: str. 1
- ↑ Carney 1976: str. 74
- ↑ Keegan 1996: str. 341
Literatura
uredi- White, David (2008). Bitter Ocean: The Battle of the Atlantic, 1939–1945. New York, United States: Simon & Schuster. str. 2. ISBN 978-0-7432-2930-2.
- Woodman, Richard (2011). The Real Cruel Sea: The Merchant Navy in the Battle of the Atlantic, 1939-1943. Pen & Sword Books Limited. ISBN 978-1-84884-415-5.