Darosava

Darosava (Partizani)
Darosava (Partizani);
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Šumadijski
Opština	Aranđelovac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1813
Geografija
Koordinate	44°21′00″N 20°28′00″E / 44.35°N 20.466666°E
Nadmorska visina	289 m
	; Darosava (Partizani) Darosava (Partizani) na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski kod	34305
Pozivni broj	034
Registarska oznaka	AR

Koordinate: 44° 21′ 00" SGŠ, 20° 27′ 60" IGD Darosava je naselje u Srbiji u opštini Aranđelovac u Šumadijskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 1813 stanovnika.

Selo je posle Drugog svetskog rata nosilo ime Partizani, a 29.03.2002. godine je vraćeno staro ime Darosava^[1].

Geografija

Darosava se nalazi severozapadno od planine Bukulje na granici Jaseničko – Kolubarskog sliva. To je aluvijalna kotlina sa 2992 hektara, isprepletana brežuljcima, blagim padinama, šumovitim kosama i uzanim ravnicama kojima teku omanje reke slivajući se u reku Peštan, najveću pritoku Kolubare. Selo je opasano brdima Šutica (472 m), Orlovica (482 m) i delom Vagana (463 m) sa jugoistočne strane, zatim sa istoka desnom pritokom Peštana – Radovim potokom sve do Žutog oglavka(355 m) i dalje severozapadnim vencom brdima Drenjak, Medvednjak (350 m) do brda Glavice (344 m), sa zapadne strane potokom Zlatovac i brdom Ostenjak (254 m), i uzvodno rekom Peštan. Sve pritoke ove reke su nestabilne sa vodom a ima ih sa obe strane korita. Leve pritoke su potoci: Šutica, Pločnik, Hajdučica i Vagan a desne su: Radov potok, Draškovac, Tresavac, Velika Crna reka, Poslovčica i Darosavica.^[2]

Istorija

Prirodna plodnost zemljišta i rudno bogatstvo privlačilo je ljude još u praistorijsko doba da se tu nastane. U dolini Velike Crne reke nađena su neolitska kamena oruđa u obliku čekića. U potezu Dubrava materijalni ostaci Rimljana ukazuju na postojanje naselja u dolini reke Darosavice. Staro rimsko groblje sa nadgrobnim natpisom po predanju ukazuje da je bilo naselje Dubrovčana (majstora) sa kovnicom u Zlatovcu, rudnikom olova na Rudniku i zlatne žice u Onjegu. Na Oglavku (Staro selo) ima tragova mađarskog groblja i bakarnog novca, što govori o pomoru mađarskog naroda u vreme nasilnog naseljavanja Ugara na ovim prostorima. Turski car Mehmed je 1454. godine ovladao ovim prostorima od Ostrvice do Beograda, a 1521. godine Turci su preuzeli Beograd od Ugara i sav narod deportovali u okolinu Carigrada, tako da su predeli zapusteli. Ono malo naroda što je ostalo ili se doselilo, 1690. godine je pobeglo preko Save i Dunava vođeni patrijarhom Arsenijem III Čarnojevićem.

U toku Drugog svetskog rata Darosava je bila poznato utočište partizana, otud ime mesta u posleratnom periodu. Stanovništvo Darosave je stradalo od odmazde zbog podrške partizanima, o čemu postoji zapis na spomeniku civilnim žrtvama u Darosavi.

Etimologija

Prvi naziv Darosava nađen je zapisan u XVII veku prema O. F. Ebselvic – u i to napisano kao ”Tarassawa“. Postoji više verzija o nastanku imena sela: prva verzija je da je u Kragujevačkoj nahiji ugrabljena devojka i darovana selu; druga verzija je da se voleše Dara i Sava pa otkud god iđaše naglas se dozivaše; treća, a i najpouzdanija verzija je da se naselje u Selištu uvećalo uz reku Darosavicu po kojoj je i dobilo ime Darosava. Prvo naseljavanje nastaje u Boćincu, potez Selište (Staro selo) između Zlatovca i Medvednjaka. Naselje se razvijalo doseljavanjem i priraštajem i tako se proširilo do Velike Crne reke. U knjigama je zabeleženo i to da je postojbina šljive crvenjače (ranke) Darosava, te se po njoj i zove Darosavka. Sigurno najznačajniji kulturno-istorijski spomenik je crkva brvnara - Hram Svetih apostola Petra i Pavla.

Prvi doseljenici

Selo je osnovano između Zlatovca i Medvenjaka, na mestu koje se zove Staro Selo. Prvi su doseljenici Bađići, danas izumrli i Vućići, koji ne znaju od kuda su starinom. Stare su porodice i Šestanovići, Rankovići, Stanojevići, Grujići i Pantelići. Od Stanojevića je jedan brat otišao u Srem, i od njega je danas tamo velika porodica. Od Grujića je bio poznati Jevrem Grujić. U starije porodice se ubrajaju i Stanojlovići i Tomaševići, zatim Ćirići, Kuzići, Jekići, Prokići, Pavići i Negovanovići.^[3]

Demografija

U naselju Darosava živi 1650 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,2 godina (40,0 kod muškaraca i 42,3 kod žena). U naselju ima 658 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,07.

Ovo naselje je skoro u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je blaži pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	2602	^[4]
1953.	2358
1961.	2474
1971.	2526
1981.	2426
1991.	2095	2076
2002.	2067	2023

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	2015	99.60%
Hrvati	1	0.04%
Slovenci	1	0.04%
Muslimani	1	0.04%
nepoznato	5	0.24%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[5]


	m	ž
?	11	17
80+	13	21
75-79	23	42
70-74	51	79
65-69	63	59
60-64	59	74
55-59	51	57
50-54	73	78
45-49	89	79
40-44	84	69
35-39	61	63
30-34	66	68
25-29	66	49
20-24	65	58
15-19	76	57
10-14	56	60
5-9	47	54
0-4	39	46
prosek	40.0	42.3

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	520	474	577	617	639	614	658

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	133	164	103	122	69	53	10	4	-	-	3.07

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	851	268	527	38	15	3	870

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	132	530	180	24	4

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	449	20	-	62	218	2	24	26	11	27
Ženski	254	32	-	9	125	-	-	15	17	3
Oba	703	52	-	71	343	2	24	41	28	30
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	4	4	2	15	4	-	-	30
Ženski	1	5	6	8	21	3	-	-	9
Oba	1	9	10	10	36	7	-	-	39

Poznate ličnosti iz Darosave

Iz Darosave je Jevrem Grujić, ministar unutrašnjih poslova u vladi kneza Mihaila, ministar pravde, poslanik u Carigradu i Londonu.

Povezano

Grujići (Darosava)

Reference

↑ Posle Partizana opet Darosava Arhivirano 2014-06-16 na Wayback Machine-u, Glas Javnosti, 11. april 2002.
↑ Srpski etnografski zbornik, knjiga LIX
↑ Letopis, Mesta Srbije i običaji, Marina (Beč 1999).
↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Vanjske veze

Portal Srbija

[1] Posle Partizana opet Darosava Arhivirano 2014-06-16 na Wayback Machine-u, Glas Javnosti, 11. april 2002.

[2] Srpski etnografski zbornik, knjiga LIX

[3] Letopis, Mesta Srbije i običaji, Marina (Beč 1999).

[4] Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9

[5] Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]