Borivoj Čović

Borivoj Čović je arheolog i humanist rođen u Sarajevu 24.10.1927. godine, a umro izmučen ratom u opkoljenom Bihaću, 1995. godine.

Osnovnu školu i gimnaziju završio je u Sarajevu. Učestvovao je u narodno-oslobodilačkoj borbi u toku Drugog svjetskog rata. Studij arheologije završio je na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu 1954. godine, a na istom univerzitetu je 1965. promovisan za doktora nauka.

Kao apsolvent počeo je 1953. godine raditi u Zemaljskom muzeju Bosne i Hercegovine u Sarajevu, a u toj ustanovi ostao je do penzionisanja 1992. godine. U Zemaljskom muzeju bio je biran za kustosa, zatim naučnog saradnika, višeg naučnog saradnika i najzad naučnog savjetnika. Od 1957. do 1967. godine bio je načelnik Arheološkog odjeljenja, a zatim od 1967. do 1973. i direktor Zemaljskog muzeja. Od 1974. do proljeća 1992. godine, obavljao je i poslove odgovornog urednika arheološke sveske Glasnika Zemaljskog muzeja. Bio je jedan od pokretača ponovnog izdavanja, a od 1974. do 1979. godine i odgovorni urednik Wissenschaftliche Mitteilungen des Bosnisch-Herzegowinischen Landesmuseum, časopisa koji je izlazio na više svjetskih jezika i koji je rezultate istraživanja Zemaljskog muzeja iz oblasti arheologije, etnologije i prirodnih nauka učinio dostupnim široj svjetskoj naučnoj javnosti.

Borivoj Čović je 1978. izabran za dopisnog, a 1987. godine za redovnog člana Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine. Bio je član Njemačkog arheološkog instituta u Berlinu.

Odlikovan je Ordenom rada sa srebrnim vijencem 1971. godine, a Ordenom rada sa zlatnim vijencem 1985.g. Godine 1977. dodjeljena mu je 27-julska nagrada Bosne i Hercegovine.

Istraživanja

Čovićevo primarno naučno opredjeljenje je bronzano i željezno doba. Uz to se povremeno bavio i istraživanjem neolita (višeslojno naselje Gornja Tuzla) i eneolita, odnosno bakarnog doba.

Rukovodio je brojnim arheološkim terenskim istraživanjima prahistorijskih nalazišta u Bosni i Hercegovini, naročito gradinskih naselja. Identifikovao je i definisao do tada nepoznatu Posušku kulturu koja je obilježila razvoj bronzanog doba na prostoru Hercegovine, jugozapadne Bosne i dijela Dalmacije.

Uradio je monografijame posvećena glasinačkoj kulturi u kojima je, zajedno sa Alojzom Bencem, obradio obimni, davno iskopani, ali u nauci do tada slabo pristupačan, materijal iz tumula sa glasinačke visoravni. Tom prilikom je taj veoma vrijedni materijal sistematizovan kulturno i hronološki, što je pružilo osnovu i oslonac za opredjeljivanje brojnih sličnih nalaza sa susjednih područja, kao i modernije i potpunije sagledavanje Glasinačke kulture u cjelini.

Naučni radovi

• Od Butmira do Ilira
• Bronzano i željezno doba (Alojz Benac-Đuro Basler-Borivoj Ćović-Esad Pašalić-Nada Miletić-Pavao Anđelić - KULTURNA ISTORIJA BOSNE I HERCEGOVINE)
• Metalurška djelatnost Vučedolske grupe u Bosni
• Velika gradina u Varvari
• Eneolitski substrat
• Regionalne grupe ranog bronzanog doba
• Cetinska kultura
• Srednje bronzano doba u Istri
• Ornamentisana keramika ranog bronzanog doba u tumulusima zapadne Srbije i Bosne
• Rano i srednje bronzano doba na istočnoj obali Jadrana i njegovom zaleđu
• Schnurr i litzen keramika na području Neretve
• Uvod u stratigrafiju i hronologiju praistorijskih gradina u Bosni
• Prelazna zona
• Glasinačka kulturna grupa
• Srednjebosanska kulturna grupa (Praistorija južnoslavenskih zemalja V, Sarajevo, 1987, 481-528.)
• Grupa Donja Dolina – Sanski Most
• Pod kod Bugoina. Naselje bronzanog i željeznog doba u centralnoj Bosni
• Praistorijski depo kod Lukavca
• Ilirska nekropola u Čarakovu
• Rezultati revizionog ispitivanja tumula glasinačkog tipa
• Tragovi praistorijskih migracija u sjeveroistočnoj Bosni
• Rezultati sondiranja na praistorijskom naselju u Gornjoj Tuzli
• Gradinsko naselje na Kekića Glavici

Literatura

• Branka Raunig, Blagoje Govedarica – Borivoje Čović 1927-1995, GODIŠNJAK Knjiga 32, Centar za Balkanološka ispitivanja, Sarajevo, 2005

• Čović, Borivoj (1976). Borivoj Čović: OD BUTMIRA DO ILIRA. Veselin Masleša, Sarajevo.