Robert Jenkinson, 2. earl od Liverpoola
Robert Banks Jenkinson, 2. earl od Liverpoola, KG PC FRS (7. jun 1770 - 4. decembar 1828) bio je britanski torijevski političar, koji je od 1812. do 1827. služio kao premijer Ujedinjenog Kraljevstva. Za vrijeme njegovog mandata je Britanija izvojevala pobjedu nad Francuskom u Napoleonskim ratovima i uspostavila temelje svjetske hegemonije u 19. vijeku, ali također prošla i kroz period političke radikalizacije, represije i reakcije.
The Right Honourable Earl od Liverpoola KG PC FRS | |
---|---|
premijer Ujedinjenog Kraljevstva | |
Na položaju 8. jun 1812 – 9. april 1827 | |
Monarh | |
Regent | George, princ regent (1812–1820) |
Prethodi | Spencer Perceval |
Slijedi | George Canning |
ministar rata i kolonija | |
Na položaju 1. novembar 1809 – 11. jun 1812 | |
Premijer | Spencer Perceval |
Prethodi | Vikont Castlereagh |
Slijedi | Earl Bathurst |
vođa Doma lordova | |
Na položaju 25. mart 1807 – 9. april 1827 | |
Premijer | |
Prethodi | Lord Grenville |
Slijedi | Vikont Goderich |
Na položaju 17. august 1803 – 5. februar 1806 | |
Premijer | |
Prethodi | Lord Pelham |
Slijedi | Lord Grenville |
ministar unutrašnjih poslova | |
Na položaju 25. mart 1807 – 1. novembar 1809 | |
Premijer | Vojvoda od Portlanda |
Prethodi | Earl Spencer |
Slijedi | Richard Ryder |
Na položaju 12. maj 1804 – 5. februar 1806 | |
Premijer | William Pitt Mlađi |
Prethodi | Charles Philip Yorke |
Slijedi | Earl Spencer |
ministar vanjskih poslova | |
Na položaju 20. februar 1801 – 14. maj 1804 | |
Premijer | Henry Addington |
Prethodi | Lord Greenville |
Slijedi | Lord Harrowby |
Lični detalji | |
Rođenje | London | 7. 6. 1770.
Smrt | 4. 12. 1828. (dob: 58) Kingston upon Thames, Surrey |
Počivalište | Hawkesbury Parish Church, Gloucestershire |
Politička stranka | Torijevska stranka |
Supružnik/ci |
|
Roditelji |
|
Alma mater | Christ Church, Oxford |
Potpis |
Robert Jenkinson se rodio kao sin Charlesa Jenkinsona, savjetnika kralja Georgea III i njegove prve supruge Amelie Watts, kćeri Williama Wattsa, visokog funkcionara Britanske istočnoindijske kompanije. Političku karijeru je započeo kada je 1790. godine izabran u Dom komuna, gdje je ubrzo postao poznat po protivljenju Williamu Wilberforceu i njegovim prijedlozima za zabranu ropstva. Godine 1801. je postao ministar vanjskih poslova u vladi Henryja Addingtona te je, između ostalog, sudjelovao u pregovorima koji su rezultirali Amjenskim mirom. U drugoj vladi Williama Pitta je uzeo mjesto ministra unutrašnjih poslova koje je držao do Pittove smrti. Isto je mjesto preuzeo u vladi Vojvode od Portlanda 1807. godine. Kada je novim premijerom postao Spencer Perceval, Liverpool je preuzeo mjesto ministra rata te je imao značajnu ulogu u kritičnim trenucima Napoleonskih ratova; upravo je zahvaljujući njegovom zalaganju zadržan britanski ekspedicijski korpus pod vojvodom od Wellingtona koji je branio Portugal, a što će imati značajni uticaj na dalji ishod Poluotočkog rata.
Liverpool je premijerom postao nakon atentata u kome je ubijen Perceval. To se zbilo u kritičnom trenutku Napoleonskih ratova, kada se Britanija osim sa Francuskom morala ratovati i sa SAD. Liverpoolova vlada je predstavljala svojevrsnu koaliciju ultra-konzervativnih reakcionarnih i umjerenih konzervativaca, a najznačajnija ličnost u njoj je bio Lord Castlereagh, kome je Liverpool dao odriješene ruke da vodi diplomaciju; Britanija je Napoleona uspjela slomiti u Ratu Šeste koalicije, a Castleragh je potom na Bečkom kongresu stvorivši savez sa Austrijom i postnapoleonskom Francuskom udario temelje za uspostavu tzv. ravnoteže sila kojom je započeo vijek relativnog mira na evropskom kontinentu.
Liverpoolovi diplomatski i vojni uspjesi su, međutim, u godinama nakon rata zasjenjeni unutrašnjim problemima, prije svega izazvanim visokim troškovima rata, koje je njegova vlada nastojala nadoknaditi dizanjem poreza i drugim nepopularnim mjerama koji su izazvali siromašenje najširih slojeva stanovništva. Liverpoolova vlada se tako morala suočiti sa luditskim pokretom koji je uništavao industrijska postrojenja, ali i radikalnim zahtjevima za političke reforme. Liverpool je na njih reagirao donošenjem niza represivnih zakona, ali i nasilnim gušenjem demonstracija, pri čemu se ističe Peterloo masakr 1819. godine. Sam je Liverpool preživio zavjeru s ciljem njegove likvidacije 1820. godine. Iako se Liverpool zalagao za katoličku emancipaciju, nije ju uspio progurati kroz Parlament. Godine 1827. je doživio moždani udar, nakon koga se odlučio povući, te ga je zamijenio George Canning. Umro je godinu dana kasnije.
Vanjske veze
uredi- Earl of Liverpool Prime Minister's Office
- "Earl of Liverpool" by Prime Minister's Office