Napoleonovi ili Napoleonski ratovi je naziv za seriju globalnih konflikata za vreme vladavine Napoleona BonaparteFrancuskom (1804–1815) odnosno ratova koje je francuskoPrvog carstvo vodilo protiv saveza drugih evropskih država na čelu sa Velikom Britanijom. Predstavljali su nastavak Francuskih revolucionarnih ratova, odnosno ratova koje je revolucionarna Francuska, a koji su privremeno bili prekinuti mirom u Amiensu između Britanije i Francuske 1802. godine. Na samom početku ih je karakterizirala francuska vojna dominacija na kopnu, koja je Napoleonu omogućila da u nizu spektakularnih pohoda i bitaka do 1809. godine stavi pod neposrednu ili posrednu kontrolu gotovo cijeli evropski kontinent; Britanija je, sa druge strane, očuvala svoju prevlast na moru što joj je omogućilo da samostalno nastavi borbu protiv Francuske sve do 1812. kada je katastrofalni neuspjeh Napoleonove invazije Rusije doveo do postepenog kolapsa Napoleonovog carstva, koje je 1815. zamijenila Bourbonska restauracija u Francuskoj.
^ Izraz "Austrijsko Carstvo" se počeo upotrebljavati nakon što se Napoleon okrunio za cara Francuza 1804, pa je Franjo II, sveti rimski car kao odgovor uzeo titulu car Austrije (Kaiser von Österreich). Sveto Rimsko Carstvo je ukinuto 1806, pa je "car Austrije" postala glavna Franjina titula. Iz tog razloga se "Austrijsko Carstvo" radi jednostavnosti često koristi umjesto izraza "Sveto Rimsko Carstvo" u kontekstu napoleonski ratova, iako dva entiteta nisu jedinstvena.
^ I Austrija i Prusija su nakratko bili Napoleonovi saveznici i poslali trupe za francusku invaziju Rusije 1812.
^ Rusija je postala saveznicom Francuske temeljem Tilsitskog mira 1807. Savez se raspao 1810, što je dovelo do francuske invazije 1812. Za to vrijeme je Rusija vodila ratove protiv Švedske (1808–1809) i Osmanskog Carstva (1806–1812), i nominalno protiv Britanije (1807–1812).
^ Španija je bila saveznica Francuske do iznenadne francuske invazije 1808, nakon čega se borila protiv Francuske u Španskom ratu za nezavisnost.
^ Sicilija je ostala u personalnoj uniji sa Napuljem sve dok Napulj nije postao francuska klijentska republika poslije bitke kod Campo Tenesea 1806.
^Kraljevina Napulj, nakratko u savezu sa Austrijom 1814, postala je saveznik Francuske i borila se protiv Austrije tokom Napolitanskog rata 1815.
^ Šesnaest francuskih saveznika među njemačkim državama (uključujući Bavarsku i Württemberg) uspostavilo je Rajnsku Konfederaciju u julu 1806. poslije bitke kod Austerlitza (decembar 1805). Poslije bitke kod Jene (oktobar 1806), razne druge njemačke države, koje su se prije borile na strani anti-francuskh saveznika, kao što su Saksonija i Vestfalija, priključile su se Francuzima i Konfederaciji. Saksonija je ponovno promijenila strane 1813. za vrijeme bitke kod Leipziga, potakavši mnoge druge države-članice da učine isto i objave rat Francuskoj.
^ Ove četiri države su bile glavne članice Konfederacije, koja se sastojala od ukupno 43 kraljevine, kneževine i vojvodstava.
^ Bio je francuski carski komandant, odnosno maršal Jean-Baptiste Bernadotte, 1804–1810.
^ Joseph Bonaparte je vladao kao Joseph I od Napulja i Sicilije od 30. marta 1806. do 6. juna 1808, te Španije od 8. juna 1808 do 11. decembra 1813. Također je služio kao francuski vojni komandant prije i poslije te dvije vladavine.
Napoleonski ratovi su za vrijeme svog trajanja zabilježili brze i dramatične političke promjene u gotovo svim dijelovima evropskog kontinentima, od kojih je najvažnija bila konačno ukidanje Svetog Rimskog Carstva, a kao dugoročne političke posljedice je imala i značajan poticaj nacionalističkim pokretima u gotovo svim evropskim zemljama, pogotovo u Njemačkoj i Italiji. Napoleonski ratovi su također, pogotovo zbog Napoleonovog nastojanja da Britaniju porazi Kontinentalnom blokadom i prekidom trgovačkih veza sa drugim dijelovima svijeta, dali poticaj za postepeno uvođenje industrijske revolucije na Kontinentu, kao i jačanje kapitalizma koga je potakao i Napoleonov zakonik Code civil. Eliminacija Francuske kao najveće evropske sile, te uspostava diplomatskog sistema Koncerta Evrope temeljenog na načelu ravnoteže sila je omogućio Britaniji da nakon završetka Napoleonskih ratova dominira svijetom u periodu kasnije nazvanom Pax Britannica.
S obzirom na svoje razmjere, dužinu i karakter, kao i posljedice, Napoleonski ratovi - koji se često zajedno sa francuskim revolucionanim ratovima smještaju u jednu cjelinu - se od strane suvremenih historičara smatraju sukobom analognim svjetskim ratovima u 20. vijeku.
Ne postoji konsenzus o tome kad su se Francuski revolucionarni ratovi završili a kada su Napoleonski ratovi počeli. Mogući datumi uključuju:
Napoleonski ratovi se tradicionalno grupiraju u manje cjeline kao što su:
Rat Treće koalicije (1803 - 1806), koji je Francuska vodila protiv Velike Britanije, Austrije i Rusije, a koji je završen francuskom pobjedom;
Rat Četvrte koalicije (1806 - 1807), koji je Francuska vodila protiv Velike Britanije, Rusije i Pruske, a koji je završen francuskom pobjedom i Tilsitskim mirom;
Španski rat za nezavisnost ili Poluotočki rat (1808 - 1813) koji je Francuska vodila protiv Velike Britanije, Portugala i španskih pobunjenika, a koji je završen francuskim porazom;
Rat Pete koalicije (1809), koji je Francuska vodila protiv Velike Britanije i Austrije, a koji je završen francuskom pobjedom.
Rat Sedme koalicije, koji su saveznici Šeste koalicije vodili protiv Napoleona u periodu Sto dana (1815), i koji je završen konačnim Napoleonovim porazom
.jpg)
Ujedinjeno Kraljevstvo
Francuska
