Prokonzul

Prokonzul (latinski: proconsul) je drevni rimski promagistrat, odnosno funkcionar čija je dužnost bila upravljanje provincijom izvan granica Italije.

Drevni Rim
Članak je dio serije: Politika i uprava Drevnog Rima
Periodi
Rimsko Kraljevstvo 753. pne. – 510. pne. Rimska Republika 510. pne. – 27. pne. Rimsko Carstvo 27. pne. – 476. n.e./1453 Principat Zapadno Carstvo Dominat Istočno Carstvo
Redovni magistrati
Konzul Pretor Kvestor Promagistrat Edil Tribun Cenzor Guverner
Izvanredni magistrati
Diktator Magister Equitum Konzularni tribun Rex Triumviri Decemviri
Titule
Imperator Legatus Dux Officium Praefectus Vicarius Vigintisexviri Lictor Magister Militum Imperator Princeps senatus Pontifex Maximus Augustus Caesar Tetrarh
Institucije i pravo
Rimski Ustav Rimski Senat Cursus honorum Rimske skupštine Kolegijalnost Rimsko pravo Rimsko državljanstvo Auctoritas Imperium
Druge države

Funkcija (koja se na grčkom označavala ἀνθύπατος, anthypatos) se pojavila u doba Republike u 3. vijeku pne., odnosno nakon rimskih osvajanja koja su teritoriju države proširila izvan granica Italije. Tada je bila rezervirana za konzule nakon isteka njihovog mandata.

Pored te funkcije je postojala funkcija propretora, rezervirana obično za mirnije i "civiliziranije" provincije.

Funkciju prokonzula je preuzeo i carski režim.

Izraz prokonzul se danas koristi kako bi se opisali strani diplomatski predstavnici, odnosno vojni komandanti koji se ponašaju ili su de facto suvereni gospodari određenih država. Tako se američki general Douglas MacArthur u periodu okupacije Japana nazivao "prokonzulom Japana", isto kao i Paul Bremer, šef Koalicijske privremene uprave u Iraku nakon pada Sadama Huseina.