Prokonzul (latinski: proconsul) je drevni rimski promagistrat, odnosno funkcionar čija je dužnost bila upravljanje provincijom izvan granica Italije.

Drevni Rim

Članak je dio serije:
Politika i uprava
Drevnog Rima


Periodi
Rimsko Kraljevstvo
753. pne.510. pne.

Rimska Republika
510. pne.27. pne.
Rimsko Carstvo
27. pne.476. n.e./1453

Principat
Zapadno Carstvo

Dominat
Istočno Carstvo

Redovni magistrati

Konzul
Pretor
Kvestor
Promagistrat

Edil
Tribun
Cenzor
Guverner

Izvanredni magistrati

Diktator
Magister Equitum
Konzularni tribun

Rex
Triumviri
Decemviri

Titule
Imperator

Legatus
Dux
Officium
Praefectus
Vicarius
Vigintisexviri
Lictor

Magister Militum
Imperator
Princeps senatus
Pontifex Maximus
Augustus
Caesar
Tetrarh

Institucije i pravo
Rimski Ustav

Rimski Senat
Cursus honorum
Rimske skupštine
Kolegijalnost

Rimsko pravo
Rimsko državljanstvo
Auctoritas
Imperium


Druge države
pogledaj  razgovor  uredi

Funkcija (koja se na grčkom označavala ἀνθύπατος, anthypatos) se pojavila u doba Republike u 3. vijeku pne., odnosno nakon rimskih osvajanja koja su teritoriju države proširila izvan granica Italije. Tada je bila rezervirana za konzule nakon isteka njihovog mandata.

Pored te funkcije je postojala funkcija propretora, rezervirana obično za mirnije i "civiliziranije" provincije.

Funkciju prokonzula je preuzeo i carski režim.

Izraz prokonzul se danas koristi kako bi se opisali strani diplomatski predstavnici, odnosno vojni komandanti koji se ponašaju ili su de facto suvereni gospodari određenih država. Tako se američki general Douglas MacArthur u periodu okupacije Japana nazivao "prokonzulom Japana", isto kao i Paul Bremer, šef Koalicijske privremene uprave u Iraku nakon pada Sadama Huseina.