Fondaco dei Tedeschi
Fondaco dei Tedeschi (venecijanski: Fontego dei Tedeschi) je renesansna palača u sestieru San Marco na Kanalu Grande, pored Mosta Rialto u Veneciji.
Fontego dei Tedeschi | |
|---|---|
 | |
| Mjesto | Venecija |
| Država |  Italija
|
| Vrijeme gradnje | 1228. (prvi put) 1508. (ponovno izgrađen) |
| Obnova | 2009. |
| Korisnik | Benetton |
| Tip građevine | palača |
| Arhitektonski stil | renesansa |
| Tehnički podaci | |
| Broj katova | 3 |
| Koordinate: 45°26′18″N 12°20′12″E / 45.438239°N 12.336731°E | |
  Fondaco dei Tedeschi | |
| Web | OMA: fondaco dei tedeschi, venice |
Historija uredi
Prvi Fondaco dei Tedeschi izgrađen je 1228. godine,[1][2] ali je izgorio 1505. u požaru[2] i nanovo je izgrađen do 1508. godine,[1][2] ovaj put kao veća renesansna građevina na pet katova s unutrašnjim dvorištem.
Poput Fondaca dei Turchija i palača Fondaco dei Tedeschi bila je venecijanska mješavina raznih funkcija u istom objektu, uključujući skladište, svratište i uredski prostor za trgovce i putnike iz njemačkih zemalja, ali i svojevrsni geto koji je tim istim korisnicima ograničavao slobodu kretanja i djelovanja po gradu. Najbrojniji su bili trgovci iz bavarskih gradova Nürnberg i Augsburg, odnosno iz štajerskog Judenburga.[1] Među tedesche venecijanci su tada ubrajali i sve one koji su živjeli pod Habsburgškom monarhijom, dakle i Mađare, Čehe, Poljake, Slovence, Hrvate, Slovake, Poljake, Ukrajince, Rumunje (iz Transilvanije) i prekosavske Srbe. U fondaco su svraćali i Flamanci, Holanđani, Danci i ostali sjevernjaci. U fondacu je boravio i Albrecht Dürer, prvi put od 1494. do proljeća 1495. i drugi put 1505. kad je fondaco izgorio.[2]
Trgovci iz njemačkih zemalja bili su ekonomski najsnažnija kolonija u gradu, oni su svoj fondaco koristili od 13. vijeka sve do napoleonskih vremena. Za njih je Venecija bila odličan punkt za trgovinu sa Orijentom, a od te trgovine odlično je živjela i Mletačka republika koja je uzimala procent od svake obavljene transakcije. Oni su svoj vjerski život obavljali u obližnjoj crkvi San Bartolomeo.[3] Vodeća figura te zajednice u 19. vijeku bio je bogati trgovac Vittorio Tedeschi koji je imao snažne veze po Transilvaniji.
Fondaco danas uredi
Od 20. vijeka palača fondaca služila je kao glavna venecijanska pošta. Venecija je 2008. prodala zgradu kompaniji Benetton za 53 miliona €, koja je zgradu preuredila u svoj trgovačko-kulturni centar po projektu holandskog arhitekta Rem Koolhaasa.[4]
Arhitektura uredi
Fondaco dei Turchi je veća venecijanska građevina kvadratnog tlocrta i na 5 etaža, s velikim unutrašnjim dvorištem u čijoj je sredini bio bunar. Prizemlje palače uz kanal imalo je kao i Fondaco dei Turchi veliki portico sa šest lukova, za istovar robe s direktnim pristupom skladištima u unutrašnjem dvorištu. Prvi kat rasčlanjen velikim biforama i monoforama bio namjenjen uredima i trgovinama. Na zadnja dva kata bilo 160 jedinica za smještaj trgovaca s manjim kvadratnim prozorima. Unutrašnje dvorište bilo je rasčlanjeno velikim lukovima uz koje su išli hodnici, tako da je pristup do bilo koje sobe bio moguć iz unutrašnjeg dvorišta. Vanjske fasade palače bile su ukrašene freskama Tiziana i Giorgionea, koje nisu uspjele preživjeti venecijansku vlagu, tako da su od njih sačuvani jedino fragmenti koji se čuvaju u muzejima, poput Ca' d'Oro i Gallerie dell'Accademia. Čak su i unutrašnje sobe bile ukrašene slikama Paolo Veronese, Tiziana i Jacopa Tintoretta, od kojih danas nije ostalo ništa.
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Venice, German Commodity Exchange, Fondaco dei Tedeschi, Venezia (pristupljeno 18. 4. 2011.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Albrecht Durer paintings venice italy Visit-Venice-Italy (pristupljeno 18. 4. 2011.)
- ↑ Fondaco dei Tedeschi, Lute of the Month, June 2000. (pristupljeno 18. 4. 2011.)[mrtav link]
- ↑ Corriere della Sera >Archivio> (pristupljeno 18. 04. 2011.)
Bibliografija uredi
- Marcello Brusegan. La grande guida dei monumenti di Venezia. Roma, Newton & Compton, 2005. ISBN 88-541-0475-2.
- Guida d'Italia – Venezia. 3a ed. Milano, Touring Editore, 2007. ISBN 978-88-365-4347-2.
