Bogdan Kapelan

Bogdan Kapelan (Rašinovac, B. Petrovac, 1914 — Užička Požega, 3. novembar 1941), narodni heroj Jugoslavije, komandant Dragačevskog bataljona. Poslije završene gimnazije u Bihaću, pošto se opre­dijelio za studije, otišao je na Beogradski univerzitet. Upi­sao je pravo. Studirao je uz rad jer drugog boljeg rješenja nije bilo. On je još za vrijeme školovanja u bihaćkoj Gimnaziji privikao na teške uslove života, navikao da sam o sebi vodi brigu. Tako osamostaljen i spreman na najteže, za­počeo je novi život u Beogradu. Po dolasku na fakultet, uključio se u studentski po­kret i kao mladić svrstao se u grupu naprednih studenata. Isticao se političkom aktivnošću i borbom za bolje uslove života mladih, radničke klaise i naroda u cjelini. Njegova aktivnost, shvatanje i odlučnost da se bori za ostvarivanje programa uveli su ga 1937 u članstvo KPJ. To je bio snažan podsticaj za njegovu dalju političku aktivnost. Na Pravnom fakultetu bio je zadužen da radi sa stu­dentskom omladinom Zemljoradničke stranke. Radio je sa voljom. Uspjesi koje je postigao svrstali su ga u red sposobnih i perspektivnih mladih revolucionara. Istakao se i u martovskim događa­jima 1941. godine. Došao je 6. april 1941. godine, a potom i okupacija zemlje. Bogdan je ostao u okupiranom Beogradu gdje je kao član KPJ ilegalno nastavio da radi pod teškim uslovima okupacije sve do ustanka 1941. godine, kada po od­luci partijskog rukovodstva odlazi u partizane, u okolinu Čačka.

BOGDAN KAPELAN
Bogdan Kapelan
Datum rođenja	1914.
Mesto rođenja	Rašinovac, kod B. Petrovca Austrougarska
Datum smrti	3.novembar, 1941
Mesto smrti	Užička Požega Srbija
Profesija	pravnik
Član KPJ od	1937
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
U toku NOB-a	komandant Dragačevskog bataljona
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Narodni heroj od	24.juli 1953.

U Dragačevskom odredu, u koji je stupio kao borac, vrlo brzo se afirmisao. Iznad svega isticao se svojom sposobnošću, odnosom prema ljudima, ličnom hrabrošću i držanjem u teškim situacijama. Smjelo i odlučno upadao je u neprijateljski borbeni ra­spored, ručnim bombama i vatrom stvarao zabunu i uno­sio strah u njegove redove. Ubrzo je postao komandant Dragačevskog partizan­skog odreda, jer je, kod boraca i naroda tog kraja, kao borac i komunista stekao visoko povjerenje i simpatije.

Odred je brzo izrastao u četu, a početkom oktobra 1941. godine, preformirana je u Dragačevski bataljon koji je brojao oko 500 bo­raca. Bogdan je postavljen za prvog komandanta. Slijedile su borbe za oslobođenje Kraljeva. U drugom neuspjelom napadu na Kraljevo, noću 14/15. 10. u borbi prsa u prsa koja je trajala cijelu noć, čete Dragačevskog bataljona, pod Kapelanovom koman­dom, prodrle su u njemačke položaje sve do centra grada. Pod pritiskom Nijemaca, četničke izdaje i neaktivnosti nekih par­tizanskih snaga, grad nije oslobođen.

24. oktobra, Kapelan je primio naređenje od Glavnog štaba NOPO Jugoslavije, da sa bataljonom krene ka groženom Užicu. Štab Čačanskog NOPO na­redio je da se krene bez oružja, jer oružja u Užicu ima dovoljno. Takav sporazum je postignut i sa četničkom ko­mandom u Užičkoj Požegi kroz koju su Dragačevci trebali proći vozom za Užice. Za vrijeme pretresa koga su četnici izvršili, Kapelan se suprotstavio. Lično naoružanje nije htio da im preda ni po cijenu teških prijetnji. U Užicu, bataljon je primio naoružanje 31. oktobra, da bi 3. no­vembra ujutro izvršio napad na četničke snage u Užičkoj Požegi koje su stupile u otvorenu borbu protiv partizan­skih snaga.

Teška borba vođena je punih osam časova. U posljed­njem, opštem jurišu izvedenom oko 15 časova, savladan je najžešći otpor kod užičkog mosta u kome je herojski pao čuveni komandant Dragačevskog bataljona Bogdan Kapelan, zajedno sa komandirom 2. čete Ratkom Parezanovićem i osam boraca. Samo jedan čas kasnije, Užička Požega je bila slobodna. Ovaj podvig Dragačevskog bata­ljona skupo je plaćen. Pala su 22 borca, dok ih je 30 ra­ njeno, ali je najokorjelija četnička grupacija u ovom kra­ju potučena do nogu.

Za narodnog heroja proglašen 24. 7. 1953. god

Literatura

• „Narodni heroji Jugoslavije”. Beograd: Mladost. 1975. 

Bosanski Petrovac u Narodnooslobodilačkoj borbi‎