Iranski okruzi
upravna jedinica Irana
Iranski okruzi (perz. شهرستان, šaherestān; šaher ⇒ grad + stan ⇒ domovina) predstavljaju drugi stupanj upravne podjele Irana odnosno jedinice lokalne samouprave na čijem je čelu farmandar. Okruzi su grupirani u prvostupanjske pokrajine (perz. ostan), dok se nadalje dijele na trećestupanjske kotare (perz. bahš), te gradove (perz. šaher) ili općine (perz. dehestān) kao posljednji stupanj.
i okruzi (istaknuti plavim linijama)
Organizacija uredi
Organizacijska struktura upravnih podjela prikazana je u donjoj shematskoj tablici: pokrajine (P) se dijele na nekoliko okruga (O1 i O2), a okruzi na kotare među kojima je jedan središnji i najčešće nosi ime glavnog grada pokrajine odnosno okruga. Nadalje, kotari se sastoje od jednog ili više gradova odnosno općina (sastavljenih od sela). Pojedini se kotari sastojati isključivo od sela, dok okrug po pravilu uvijek sadrži neki veći grad po kojem je u većini slučajeva i imenovan.
| Pokrajina | Okrug | Kotar | Grad/Opć. | Selo |
|---|---|---|---|---|
| P | O1 | K1 (c) | G1 (c) | - |
| G2 | - | |||
| Op1 | S1, S2, S3, S4 | |||
| K2 | G3 | - | ||
| Op2 | S5, S6 | |||
| K3 | Op3 | S7, S8, S9 | ||
| O2 | K4 (c) | G4 (c) | - |
Kod upravne podjele postoje i dva specifična izuzetka: Komska pokrajina koja nije podjeljena na okruge već izravno na kotare (tj. pokrajina predstavlja i okrug), te megalopolis Teheran čija se urbana aglomeracija proteže preko četiri okruga − Teheranskog, Islamšaherskog, Rajskog i Šemiranatskog.
Okruzi kao upravne jedinice uvedene su 1937. godine i država je prvotno bila podijeljena na 49 okruga. Prema posljednjem službenom popisu stanovništva iz 2006. (1385. AP) Iran je imao ukupno 336 okruga, 889 kotara, 1016 gradova i 2400 općina[1]. Početkom 2013. godine broj okruga povećao se na 397. Pokrajine s najvećim brojem okruga su Fars (29), Razavi Horasan (28) i Huzestan (27), a one s najmanjim (izuzevši Komsku) su Alborška i Kazvinska pokrajina (6). Teheranski okrug sa 8,293.140 stanovnika najmnogoljudniji je u zemlji, dok Abumuški okrug koji obuhvaća otoke Abu Musu, Veliki i Mali Tunb predstavlja najmanji (24,3 km²) i najrjeđe naseljeni okrug (5263 st.).
Okruzi po pokrajinama uredi
Alborška pokrajina uredi
- Fardiški okrug
- Ištehardski okrug
- Karadžanski okrug
- Nazarabadski okrug
- Savodžbolaški okrug
- Talekanski okrug
Ardabilska pokrajina uredi
- Ardabilski okrug
- Bilesavarski okrug
- Germijski okrug
- Halhalski okrug
- Kovsarski okrug
- Mešginšaherski okrug
- Naminski okrug
- Nirski okrug
- Parsabadski okrug
- Sareinski okrug
Bušeherska pokrajina uredi
- Asalujski okrug
- Bušeherski okrug
- Dajerski okrug
- Daštestanski okrug
- Daštijski okrug
- Dejlamski okrug
- Džamski okrug
- Ganavski okrug
- Kanganski okrug
- Tangestanski okrug
Čahar-Mahal i Bahtijari uredi
- Ardalski okrug
- Benski okrug
- Borudženski okrug
- Farsanski okrug
- Kijarski okrug
- Kuhranški okrug
- Lordeganski okrug
- Samanski okrug
- Šahrekordski okrug
Fars uredi
- Abadski okrug
- Arsandžanski okrug
- Bavanatski okrug
- Darapski okrug
- Džahromski okrug
- Eklidski okrug
- Farašbandski okrug
- Fasanski okrug
- Firuzabadski okrug
- Geraški okrug
- Harameski okrug
- Hondžski okrug
- Horambidski okrug
- Istahbanski okrug
- Kavarski okrug
- Kazerunski okrug
- Kirsko-karzinski okrug
- Lamerdski okrug
- Larestanski okrug
- Mamasanijski okrug
- Marvdaštanski okrug
- Meherski okrug
- Nejriški okrug
- Pasargadski okrug
- Rustamski okrug
- Sarvestanski okrug
- Sepidanski okrug
- Širaški okrug
- Zarindaštanski okrug
Gilan uredi
- Amlaški okrug
- Anzalijski okrug
- Astanašrafijski okrug
- Astarski okrug
- Fumanski okrug
- Lahidžanski okrug
- Langrudski okrug
- Masalski okrug
- Raštanski okrug
- Rezvanšaherski okrug
- Rudbarski okrug
- Rudsarski okrug
- Šaftski okrug
- Sijahkalski okrug
- Sovmesarski okrug
- Tališki okrug
Golestan uredi
- Akalski okrug
- Aliabadski okrug
- Azadšaherski okrug
- Galikeški okrug
- Gaški okrug
- Gomišanski okrug
- Gonbadkabuški okrug
- Gorganski okrug
- Kalalski okrug
- Kurdkujski okrug
- Maravetapski okrug
- Minudaštanski okrug
- Ramijanski okrug
- Turkamanski okrug
Hamadanska pokrajina uredi
- Asadabadski okrug
- Baharski okrug
- Fameninski okrug
- Hamadanski okrug
- Kabudrahanški okrug
- Malajerski okrug
- Nahavandski okrug
- Razanski okrug
- Tujserkanski okrug
Hormuzgan uredi
- Abaški okrug
- Abumuški okrug
- Bastački okrug
- Bašagardski okrug
- Džaskanski okrug
- Hadžiabadski okrug
- Hamirski okrug
- Kešmanski okrug
- Lengški okrug
- Minapski okrug
- Parsijanski okrug
- Rudanski okrug
- Sirički okrug
Huzestan uredi
- Abadanski okrug
- Agadžarijski okrug
- Ahvaški okrug
- Andički okrug
- Andimeškanski okrug
- Bagmalečki okrug
- Bavijski okrug
- Behbahanski okrug
- Daštazadeganski okrug
- Dezfulski okrug
- Gotvandski okrug
- Haftgelski okrug
- Hamidijski okrug
- Hendidžanski okrug
- Horamšaherski okrug
- Hovejški okrug
- Iški okrug
- Karunski okrug
- Lalijski okrug
- Mahšaherski okrug
- Masdžidsulejmanski okrug
- Omidijski okrug
- Ramhormuški okrug
- Ramširski okrug
- Šadeganski okrug
- Šuški okrug
- Šuštarski okrug
Ilamska pokrajina uredi
- Abdananski okrug
- Badrski okrug
- Čardavolski okrug
- Darešaherski okrug
- Dehloranski okrug
- Ejvanski okrug
- Ilamski okrug
- Malekšahijski okrug
- Mehranski okrug
- Sirvanski okrug
Isfahanska pokrajina uredi
- Aransko-bidgolski okrug
- Ardestanski okrug
- Borharski okrug
- Bujinsko-mijandaštanski okrug
- Čadeganski okrug
- Dehakanski okrug
- Falavardžanski okrug
- Faridanski okrug
- Ferejdunšaherski okrug
- Golpajeganski okrug
- Homeinišaherski okrug
- Hursko-bijabanački okrug
- Hvansarski okrug
- Isfahanski okrug
- Kašanski okrug
- Lendžanski okrug
- Mobarački okrug
- Nadžafabadski okrug
- Najinski okrug
- Natanški okrug
- Semiromski okrug
- Šahinšahersko-mejmski okrug
- Šahreški okrug
- Tiransko-karvanski okrug
Istočni Azarbajdžan uredi
- Adžabširski okrug
- Aharski okrug
- Azaršaherski okrug
- Bonapski okrug
- Bostanabadski okrug
- Čarujmački okrug
- Džolfski okrug
- Haštrudski okrug
- Heriški okrug
- Hodafarinski okrug
- Hurandski okrug
- Kalejbarski okrug
- Malekanski okrug
- Marandski okrug
- Maraški okrug
- Mijanski okrug
- Oskuanski okrug
- Sarapski okrug
- Šabestarski okrug
- Tabriški okrug
- Varzakanski okrug
Jazdska pokrajina uredi
- Abarkuški okrug
- Ardakanski okrug
- Bafkanski okrug
- Bahabadski okrug
- Hatamski okrug
- Jazdski okrug
- Mehriški okrug
- Mejbodski okrug
- Sadučki okrug
- Taftski okrug
Južni Horasan uredi
- Birdžandski okrug
- Bošrujski okrug
- Darmijanski okrug
- Firduški okrug
- Husafski okrug
- Kajenski okrug
- Nehbandanski okrug
- Sarajanski okrug
- Sarbiški okrug
- Tabaški okrug
- Zirkuški okrug
Kazvinska pokrajina uredi
- Abječki okrug
- Alborški okrug
- Avadžanski okrug
- Bujinzahranski okrug
- Kazvinski okrug
- Takestanski okrug
Kermanska pokrajina uredi
- Anarski okrug
- Anbarabadski okrug
- Arzujski okrug
- Baftski okrug
- Bamski okrug
- Bardsirski okrug
- Džiroftski okrug
- Fahradžanski okrug
- Farjapski okrug
- Južnorudbarski okrug
- Kahnudžanski okrug
- Kalegandžanski okrug
- Kermanski okrug
- Kuhbananski okrug
- Manudžanski okrug
- Narmaširski okrug
- Raborski okrug
- Rafsandžanski okrug
- Ravarski okrug
- Riganski okrug
- Sirdžanski okrug
- Šahrebabački okrug
- Zarandski okrug
Kermanšaška pokrajina uredi
- Dalahuanski okrug
- Džavanrudski okrug
- Harsinski okrug
- Kangavarski okrug
- Kasrširinski okrug
- Kermanšaški okrug
- Pavski okrug
- Ravansarski okrug
- Sahnenski okrug
- Salasbabadžanijski okrug
- Sarpolzahapski okrug
- Sonkorski okrug
- Zapadnogilanski okrug
- Zapadnoislamabadski okrug
Komska pokrajina uredi
Kuhgiluje i Bojer-Ahmad uredi
- Baštanski okrug
- Bahmajski okrug
- Bojerahmadski okrug
- Čeramski okrug
- Denski okrug
- Gačsaranski okrug
- Kuhgilujski okrug
- Landski okrug
Kurdistanska pokrajina uredi
- Banski okrug
- Bidžarski okrug
- Dehgolanski okrug
- Divandarski okrug
- Kamjaranski okrug
- Korvski okrug
- Marivanski okrug
- Sakeški okrug
- Sanandadžanski okrug
- Sarvabadski okrug
Luristan uredi
- Aligudarški okrug
- Aznanski okrug
- Borudžerdski okrug
- Delfanski okrug
- Dorudski okrug
- Dovrenski okrug
- Horamabadski okrug
- Kuhdaštanski okrug
- Poldohtarski okrug
- Rumešhanski okrug
- Selselski okrug
Markazi uredi
- Arački okrug
- Aštijanski okrug
- Delidžanski okrug
- Farahanski okrug
- Homeinski okrug
- Hondapski okrug
- Komidžanski okrug
- Mahalatski okrug
- Savski okrug
- Šazandski okrug
- Tafreški okrug
- Zarandijski okrug
Mazandaran uredi
- Abasabadski okrug
- Amolski okrug
- Babolsarski okrug
- Babolski okrug
- Behšaherski okrug
- Čaluški okrug
- Džujbarski okrug
- Ferejdunkenarski okrug
- Galugaški okrug
- Kaemšaherski okrug
- Kelardaštanski okrug
- Mahmudabadski okrug
- Mijandorudski okrug
- Nečki okrug
- Novšaherski okrug
- Nurski okrug
- Ramsarski okrug
- Sarijski okrug
- Savadkuški okrug
- Simorški okrug
- Sjevernosavadkuški okrug
- Tonekabonski okrug
Razavi Horasan uredi
- Badžestanski okrug
- Baharški okrug
- Bardaskanski okrug
- Čenaranski okrug
- Dargaški okrug
- Davarzanski okrug
- Džogatajski okrug
- Džovajinski okrug
- Farimanski okrug
- Firuški okrug
- Gonabadski okrug
- Halilabadski okrug
- Hošapski okrug
- Hvafski okrug
- Kalatski okrug
- Kašmarski okrug
- Kučanski okrug
- Mahvelatski okrug
- Mašhadski okrug
- Nišapurski okrug
- Rašthvarski okrug
- Sabzevarski okrug
- Sarahški okrug
- Tajbadski okrug
- Torbatdžamski okrug
- Torbathejdarijski okrug
- Turkapsko-šandiški okrug
- Zavski okrug
Semnanska pokrajina uredi
- Aradanski okrug
- Damganski okrug
- Garmsarski okrug
- Mehdišaherski okrug
- Mejamijski okrug
- Semnanski okrug
- Sorški okrug
- Šahrudski okrug
Sistan i Balučistan uredi
- Bampurski okrug
- Čabaharski okrug
- Dalganski okrug
- Fanudžanski okrug
- Hamunski okrug
- Haški okrug
- Hirmandski okrug
- Iranšaherski okrug
- Kasrkandski okrug
- Konarački okrug
- Mehrestanski okrug
- Mirdžavski okrug
- Nikšaherski okrug
- Nimruški okrug
- Saravanski okrug
- Sarbaški okrug
- Sipsko-suranski okrug
- Zabolski okrug
- Zahedanski okrug
- Zehački okrug
Sjeverni Horasan uredi
- Bodžnurdski okrug
- Džadžromski okrug
- Farudžanski okrug
- Garmski okrug
- Isfarajenski okrug
- Mansko-samalkanski okrug
- Raško-džargalanski okrug
- Širvanski okrug
Teheranska pokrajina uredi
- Baharestanski okrug
- Damavandski okrug
- Firuzkuški okrug
- Islamšaherski okrug
- Karčački okrug
- Kodški okrug
- Malardski okrug
- Pakdaštanski okrug
- Pardiški okrug
- Pišvanski okrug
- Rajski okrug
- Robatkarimski okrug
- Šahrijarski okrug
- Šemiranatski okrug
- Teheranski okrug
- Varaminski okrug
Zandžanska pokrajina uredi
- Abharski okrug
- Hodabandski okrug
- Horamdarski okrug
- Idžrudski okrug
- Mahnešanski okrug
- Sultanijski okrug
- Taromski okrug
- Zandžanski okrug
Zapadni Azarbajdžan uredi
Povezano uredi
Izvori uredi
- ↑ (fa)(en) Statistical Centre of Iran (2006.). 1.4. General characteristics of ostans according to the administrative divisions at the end of 1385. Teheran: Iranian ministry of the Interior.
Vanjske veze uredi
- (fa)(en) Iranski zavod za statistiku Arhivirano 2011-07-11 na Wayback Machine-u
- Ostali projekti
 | U Wikimedijinoj ostavi ima još materijala vezanih za: Iranski okruzi |