Perzijski jezik
Persijski (perzijski: فارسی Šablon:IPA-fa — farsi) je jedan od zapadnoiranskih jezika unutar indoiranske grane indoevropske jezičke familije, i službeni je jezik Irana, Avganistana (zvanično poznat kao dari od 1958),[1] i Tadžikistana (zvanično poznat kao tadžički od sovjetske ere).[2] Koristi se i u nekim drugim regijama koje su istorijski bile persijanska društva i koje se smatraju delom Velikog Irana. Ovaj jezik se piše persijskim alfabetom, koji je modifikovana varijanta arapskog alfabeta.
perzijski فارسی (Fârsi) | |
---|---|
Države govorenja | Iran, Afganistan, Bahrein, Tadžikistan, i određene regije Uzbekistana |
Regije govorenja | Uglavnom Srednji istok i Središnja Azija |
Broj govornika | materinski jezik: 61–71 milijuna uključujući strane govornike: 110 milijuna |
Rang | 19. |
Klasifikacija | indoeuropski indoiranski |
Službeni status | |
Služben u | Iran, Tadžikistan i Afganistan |
Regulatori | Akademija perzijskog jezika i književnosti, Afganistanska akademija znanosti |
Jezični kôd | |
ISO 639-1 | fa |
ISO 639-2 | per (B) / fas (T) (B) |
ISO 639-3 | {{{iso3}}} |
SIL | razni oblici |
Persijski jezik se klasifikuje kao nastavljanje srednjovekovnog persijskog, zvaničnog religioznog i književnog jezika Sasanidskog carstva, koji je nastavljanje staropersijskog, jezika Ahemenidskog carstva.[3][4][5] Njegova gramatika je slična sa mnogim savremenim evropskim jezicima.[6] Persijski je dobio svoje ime po prestonici Ahemenidskog carstva, Persisu (sadašnja pokrajina Fars), stoga se naziva i farsi.[7] Osoba koja govori persijski se može nazvati persofonom.[8]
Procenjuje se da oko 110 milionna ljudi širom sveta govori persijski, pri čemu jezik ima zvanični status u Iranu, Avganistanu, i Tadžikistanu. Vekovima je persijski bio prestižni kulturni jezik u drugim regionima zapadne, centralne, i južne Azije u raznim carstvima baziranim u tim regionima.[9]
Persijski je imao znatan (prevashodno leksikografski) uticaj na susedne jezike, a posebno na turkijske jezike u centralnoj Aziji, Kavkazu, i Anadoliji, susedne iranske jezike, kao i jermenski, gruzinski, i indoarijske jezike, posebno urdu (koji je u osnovi hindustanskog). On je isto tako u izvesnoj meri uticao na arapski, a posebno na bahranski arapski jezik,[10] ali je isto tako pozajmio znatan deo svog vokabulara iz njega nakon arapskog osvajanja Irana.[3][6][11][11][12][13][14][15]
Sa dugom istorijom literature u obliku srednjovekovnog persijskog pre islama, persijski je bio prvi jezik u muslimanskom svetu da se probije kroz arapski monopol nad pisanjem, i pisanje poezije u persijskom je uspostavljeno kao dvorska tradicija u mnogim istočnim dvorovima.[9] Neki od poznatih radova persijske literature su Šahname Firdusija, radovi Rumija, Rubaj Omara Hajama, Panđ ganđ Nezami Gandžavija, Divan Muhameda Hafiza i dve mešavine proze i stihova Saadija - Đulistan i Bustan.
Klasifikacija
urediPersijski je jedan od zapadnoiranskih jezika unutar indoevropske familije. Drugi zapadnoiranski jezici su kurdski jezici, gilanski, mazenderanski, tališki, i beludžiski. Persijski se klasifikuje kao član jugozapadne grupe među zapadnoiranskim jezicima, zajedno sa ahomskim, kumzarskim, i lurijskim jezikom.[16]
Ime
urediJezik se naziva farsi (فارسی) u Iranu i Avganistanu; parsi (پارسی) je staro ime koje je potisnuto, jer simbol za „p“ ne postoji u arapskom jeziku; tadžički (narečje centralne Azije) ili dari (ime jezika u Avganistanu).
Ovo je spisak najznačajnijih narečja persijskog jezika:
- zapadni persijski jezik (Iran)
- istočni persijski jezik (Avganistan)
- tadžički jezik (Tadžikistan)
- hazaragi (Avganistan)
- ajmak (Avganistan)
- buharski (Uzbekistan)
- dehvari (Pakistan)
- darvazi (Avganistan)
- pahlavani (Avganistan)
Osobine
urediIranski jezici, među kojima je persijski, pripadaju porodici indoevropskih jezika. Istorija iranskih jezika započinje još u sedmom veku pre nove ere. Persijski je najznačajniji u grupi iranskih jezika i jedini za koga je, na osnovu pismenih spomenika, dokazano da je postojao kao stari jezik srednjeg doba i savremeni jezik.
Kao indoevropski jezik, persijski ima određenih sličnosti sa ostalim jezicima iz indoevropske porodice, a naročito sa slovenskim jezicima pogotovo na sintaksičkom planu. Takođe, postoje mnoge sličnosti iranskih jezika, pa i farsija, sa južnoslovenskim jezicima.
Persijski jezik je u svom razvoju imao tri glavna perioda: staropersijski jezik (jezik Aveste i Darijevih natpisa), srednjopersijski jezik (pahlavi) i novopersijski jezik, ili samo persijski. On datira od momenta prihvatanja arapskog alfabeta oko 650. godine n. e., kada je, u vreme otpočinjanja islamskog uticaja, poprimio veliki broj arapskih reči, postajući izvanredno bogat jezik. Persijski jezik je pretrpeo tako male promene u toku celog poslednjeg milenijuma, da obrazovan Iranac može čitati rukopise sačinjene vekovima unazad bez posebnih teškoća.
Kada se govori o rečima orijentalnog podrekla najčešće misli na turcizme. U rečniku stranih riječi dr. B. Klaića uz ovaj pojam stoji sledeće objašnjenje: „Turcizam: reč ili izraz turskog porekla“. Međutim, treba dodati da su turcizmi zajednički naziv za sve reči orijentalnog, dakle turskog, persijskog i arapskog porekla, koje su putem turskog jezika počele prodirati u slavenske jezike. Sistematsko širenje turcizama započelo je dolaskom Osmanskih Turaka na Balkan i trajalo je tokom više stoljeća. Na taj su se način i mnoge reči izvorno persijskog porekla ukorenile kao turcizmi.
Pismo
urediDrevno persijsko pismo se naziva pahlevi i blisko je jermenskom pismu.
Veći deo modernog persijskog jezika zapisuje se modifikovanim oblikom arapskog pisma. Latinica se koristi kao pomoćno sredstvo u transkripciji i informatičkim tehnologijama. Tadžički jezik, koji predstavlja narečje persijskog sa izvesnim ruskim uticajima, piše se ćirilicom.
Abeceda persijskog jezika ima 32 znaka i još 3 posebna znaka koja to zapravno i nisu, nego su različiti pravopisni oblici za slova, i u slučaju lām alefa, ligatura.
Gramatika
urediMorfologija
urediSufiksi preovlađuju persijskom morfologijom, a broj prefiksa je mali. Glagoli mogu izražavati vreme i vid i kongruiraju sa subjektom u licu i broju. U persijskom jeziku nema rodova pa zamenice nisu označene rodovima.
Sintaksa
urediUobičajene izjavne rečenice imaju oblik "(S)(PO)(O)G“. Ovo znači da rečenice uključuju mogući subjekat, prilošku odredbu i objekat ispred obaveznog glagola. Ako je objekat specifičan onda je praćen rečju „rā” (rā) i ide ispred priloške odredbe: "(S)(O+rā)(PO)G“.
Glagoli
uredi- -ati, -anti, pehlevijski glagolski koreni
- biti, pers. budan – konjugacija:
književni govorni sam, jesam pers. hastam hasam si, jesi pers. hasti hasi je pers. hast ili ast -e smo, jesmo pers. hastim hasim ste, jeste pers. hastid hasid su, jesu pers. hastand hasand
- dati, pers. dadan, prezentska osnova: deh < srednjopers. prezentska osnova dad < staropers. prezentska osnova data-, imenica: dade
- derati, pers. daridan, prezentska osnova: dar
- čamiti, pers. čamidan, prezentska osnova: čam
- goriti, pers. goridan ili gor gereftan, prezentska osnova: gor, imenica gorre
- hteti, pers. hāstan – konjgacija:
hoć(u) pers. xāh(am) hoć(eš) pers. xāh(i) hoć(e) pers. xāh(ad) hoć(emo) pers. xāh(im) hoć(ete) pers. xāh(id) hoć(e) pers. xāh(and)
- kušati, pokušati, pers. kušidan, prezentska osnova: kuš
- lajati, staropers. lāidan, prezentska osnova: lāj
- lizati, pers. lisidan, prezentska osnova: lis
- napisati, pisati, pers. neveštan ili nebeštan, prezentska osnova: nevis < pehlevijski pers. ni-pis < staropers. ni-piš prefiks: ni + koren: pais
- njušiti, novopers. njušidan, prezentska osnova: njuš < pers. prezentska osnova: niyōš- < pehlevijski staropers. prezentska osnova: niγōš < staropers. prezentska osnova: nigauš
- peći, staropers. pazidan, prezentska osnova: paz, < pehlevijski pers. glagolski koren pačati-
- pohovati, pers. pohtan (pazidan), prezentska osnova: paz, < pehlevijski pers. glagolski koren pačati-
- živeti, pers. zistan, prezentska osnova: zi < srednjopers. Ziwistan prezentska osnova: ziw < staropers. Žiwistan, prezentska osnova: živ
Imenice
uredi- adrija, pers. daryā: more, srednjopers. drayab < staropers. drayah
- Bog, staropers. bağ < sanskrit bağ
- ban, avestijski pāna < pers. bān: sufiks koji znači čuvar
- brat, pers. baradar < srednjopers. brad(ar) < staropers. bratar
- jesen, pers. hazān
- kolač, pers. koluče (vrsta kolača)
- kuća, pers. kuče (kujče): malo naselje, staropers. kuša, kušan
- govedar, pers. gāvdār (gāv: govedo, krava + dār: prezentska osnova od infinitiva daštan imati, držati)
- mater, pers. i srednjopers. mādar < staropers. matar
- miš, pers. muš
- mozak, pers. magz < srednjopersijski mazg < staropersijski mazga-
- nov, pers. nov < srednjopers. nōg < staropers. nava-
- obrva, pers. abru (u množini: abrovān)
- pazuh, pers. bazu (nadlaktica)
- poljubac, pers. bus, buse
- stan, pers. –stān (sufiks za mesto): obitavalište, mesto, npr. Armanestān: zemlja Armena (Jermenija), Ozbakestān: zemlja Uzbeka (Uzbekistan)
- uši, pers. guš < srednjopers. goš < staropers. Guša
- vetar, pers. bād < srednjopers. vāt < staropers. vāta
- žena, pers. i srednjopers. zan < staropers. žan
- zima, pers. zemestān: zem + sufiks za mesto, lokaciju stān < sanskrit hima: sneg, hladnoća (himalaji: stan snega, tamo gde sneg obitava)
Brojevi
uredi- dvesta, pers. dvist, devist
- jedan, pers. (jek)dāne (književni), jedāne ili jedune (govorni) : jedan, komad nečega
srpskohrvatski | persijski | sanskrt | avestijski |
---|---|---|---|
jedan | jek | eka | aeva |
dva | do | dva | dva |
tri | se | tri | thri |
četiri | čahar | čatvar | čathwar |
pet | panđ | panča | panča |
šest | šeš | šaš | xšvaš |
sedam | haft | sapta | hapta |
osam | hašt | ašta | ašta |
devet | noh | nava | nava |
deset | dah | dasa | dasa |
Predlozi
uredi- iz (od), pers. az
- do, pers. tā
Pridevi
uredi- tanak, pers. tang
- više, pers. biš
- znan, pers. šenās < avestijski žnatar
- baština, pers. bāstān
Sufiksi
uredi- -ar, pers. kar ili gar: sufiks za zanimanje, kao u imenicama govedar, limar, itd. ili u persijskom gāvdār, lahimkār ili lahimgar itd.
Upitne zamenice
uredi- šta, pers. če ili či, npr. šta je? pers. (govorni) či-je?
- ko, pers. ki, npr. ko je? pers. (govorni) ki-je?
Upitni prilog
uredi- kuda, pers. kođā (kodja)
Mesni prilozi
uredi- onde, pers. ānđā (onđā) ili āndjā (ondjā)
- ovde, staropers. avadā
Reference
uredi- ↑ Asta Olesen, "Islam and Politics in Afghanistan, Volume 3", Psychology Press. (1995). str. 205.: "There began a general promotion of the Pashto language at the expense of Fārsi – previously dominant at the educational and administrative level – and the term 'Dari' for the Afghan version of Persian came into common use, being officially adopted in 1958"
- ↑ Baker 2001: str. 518
- ↑ 3,0 3,1 Lazard, Gilbert 1975, "The Rise of the New Persian Language" in Frye, R. N., The Cambridge History of Iran, Vol. 4. str. 595–632, Cambridge: Cambridge University Press. "The language known as New Persian, which usually is called at this period (early Islamic times) by the name of Dari or Farsi-Dari, can be classified linguistically as a continuation of Middle Persian, the official religious and literary language of Sassanian Iran, itself a continuation of Old Persian, the language of the Achaemenids. Unlike the other languages and dialects, ancient and modern, of the Iranian group such as Avestan, Parthian, Soghdian, Kurdish, Balochi, Pashto, etc., Old Persian, Middle and New Persian represent one and the same language at three states of its history. It had its origin in Fars (the true Persian country from the historical point of view) and is differentiated by dialectical features, still easily recognizable from the dialect prevailing in north-western and eastern Iran."
- ↑ Ulrich Ammon, Norbert Dittmar, Klaus J. Mattheier, Peter Trudgill, "Sociolinguistics Hsk 3/3 Series Volume 3 of Sociolinguistics: An International Handbook of the Science of Language and Society", Walter de Gruyter, 2006. 2nd edition. str. 1912. Excerpt: "Middle Persian, also called Pahlavi is a direct continuation of old Persian, and was used as the written official language of the country." "However, after the Moslem conquest and the collapse of the Sassanids, the Pahlavi language was gradually replaced by Dari, a variety of Middle Persian, with considerable loan elements from Arabic and Parthian."
- ↑ Skjærvø, Prods Oktor (2006). Encyclopedia Iranica, "Iran, vi. Iranian languages and scripts, "new Persian, is "the descendant of Middle Persian" and has since been "official language of Iranian states for centuries", whereas for other non-Persian Iranian languages "close genetic relationships are difficult to establish" between their different (Middle and Modern) stages. Modern Yaḡnōbi belongs to the same dialect group as Sogdian, but is not a direct descendant; Bactrian may be closely related to modern Yidḡa and Munji (Munjāni); and Wakhi (Wāḵi) belongs with Khotanese."
- ↑ 6,0 6,1 Davis 2006: str. 602–603
- ↑ „Persian or Farsi?”. parents.berkeley.edu. Arhivirano iz originala na datum 04. 01. 2017. Pristupljeno 27. 2. 2016.
- ↑ "Modernity and Modernism in Persophone Literary History", Humboldt-Universität zu Berlin
- ↑ 9,0 9,1 Encyclopædia Britannica: Persian literature, retrieved September 2011.
- ↑ Holes 2001: str. XXX
- ↑ 11,0 11,1 Lazard, Gilbert, "Pahlavi, Pârsi, dari: Les langues d'Iran d'apès Ibn al-Muqaffa" in R.N. Frye, Iran and Islam. In Memory of the late Vladimir Minorsky, Edinburgh University Press. 1971. ISBN [[Special:BookSources/{{{2}}}|{{{2}}}]] Uneseni ISBN nije važeći.. pp.
- ↑ Namazi, Nushin (2008). „Persian Loan Words in Arabic”. Arhivirano iz originala na datum 20. 05. 2011. Pristupljeno 1. 6. 2009.
- ↑ Classe 2000: str. 1057
- ↑ Ann K. S. Lambton, Persian grammar, Cambridge University Press 1953. "The Arabic words incorporated into the Persian language have become Persianized".
- ↑ Most similar languages to Persian, ezglot.com
- ↑ Windfuhr 1987: str. 523–546
Literatura
uredi- Holes, Clive (2001). Dialect, Culture, and Society in Eastern Arabia: Glossary. BRILL. ISBN 978-90-04-10763-2.
- Davis, Richard (2006). „Persian”. Medieval Islamic Civilization. Taylor & Francis. str. 602–603.
- Baker, Mona (2001). Routledge Encyclopedia of Translation Studies. Psychology Press. str. 518. ISBN 978-0-415-25517-2.
- Classe, Olive (2000). Encyclopedia of literary translation into English. Taylor & Francis. str. 1057. ISBN 978-1-884964-36-7.
- Mastyugina, Tatiana; Perepelkin, Lev (1996). An Ethnic History of Russia: Pre-revolutionary Times to the Present. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-29315-3.
- Pilkington, Hilary; Yemelianova, Galina (2004). Islam in Post-Soviet Russia. Taylor & Francis. str. 27. ISBN 978-0-203-21769-6.
- Kuhrt, A. (2013). The Persian Empire: A Corpus of Sources from the Achaemenid Period. Routledge. ISBN 978-1136016943.
- Frye, Richard Nelson (1984). Handbuch der Altertumswissenschaft: Alter Orient-Griechische Geschichte-Römische Geschichte. Band III,7: The History of Ancient Iran. C.H. Beck. ISBN 978-3406093975.
- Schmitt, Rüdiger (2000). The Old Persian Inscriptions of Naqsh-i Rustam and Persepolis. Corpus Inscriptionum Iranicarum by School of Oriental and African Studies. ISBN 978-0728603141.
- Asatrian, Garnik (2010). Etymological Dictionary of Persian. Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series, 12. Brill Academic Publishers. ISBN 978-90-04-18341-4. Arhivirano iz originala na datum 27. 12. 2010. Pristupljeno 6. 9. 2017.
- Bleeck, Arthur Henry (1857). A concise grammar of the Persian language. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Bleeck, Arthur Henry (1857). A concise grammar of the Persian language: containing dialogues, reading lessons, and a vocabulary: together with a new plan for facilitating the study of languages. B. Quaritch. str. 206. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Bleeck, Arthur Henry (1857). A concise grammar of the Persian language (Oxford University izd.). Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Dahlén, Ashk (april 2014) [1st edition October 2010]. Modern persisk grammatik (2nd izd.). Ferdosi International Publication. ISBN 9789197988674. Arhivirano iz originala na datum 11. 10. 2017. Pristupljeno 6. 9. 2017.
- Delshad, Farshid (septembar 2007). Anthologia Persica. Logos Verlag. ISBN 978-3-8325-1620-8.
- Doctor, Sorabshaw Byramji (1880). The student's Persian and English dictionary, pronouncing, etymological, & explanatory. Irish Presbyterian Mission Press. str. 558. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Doctor, Sorabshaw Byramji (1880). Second book of Persian, to which are added the Pandnámah of Shaikh Saádi and the Gulistán, chapter 1, together with vocabulary and short notes (2 izd.). Irish Presbyterian Mission Press. str. 120. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Doctor, Sorabshaw Byramji (1879). The Persian primer, being an elementary treatise on grammar, with exercises. Irish Presbyterian Mission Press. str. 94. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Doctor, Sorabshaw Byramji (1875). A new grammar of the Persian tongue for the use of schools and colleges. Irish Presbyterian Mission Press. str. 84. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Forbes, Duncan (1844). A grammar of the Persian language: To which is added, a selection of easy extracts for reading, together with a copious vocabulary (2 izd.). Printed for the author, sold by Allen & co.. str. 158. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Forbes, Duncan (1844). A grammar of the Persian language: To which is added, a selection of easy extracts for reading, together with a copious vocabulary (2 izd.). Printed for the author, sold by Allen & co.. str. 114. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Forbes, Duncan (1876). A grammar of the Persian language: to which is added, a selection of easy extracts for reading, together with a vocabulary, and translations. W.H. Allen. str. 238. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Forbes, Duncan (1869). A grammar of the Persian language: to which is added, a selection of easy extracts for reading, together with a vocabulary, and translations (4 izd.). W.H. Allen & co.. str. 238. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Ibrâhîm, Muḥammad (1841). A grammar of the Persian language. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Jones, Sir William (1783). A grammar of the Persian language (3 izd.). Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Jones, Sir William (1797). A grammar of the Persian language (4 izd.). Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Jones, Sir William (1801). A grammar of the Persian language (5 izd.). Murray and Highley, J. Sewell. str. 194. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Jones, Sir William (1823). Lee, Samuel. ur. A grammar of the Persian language (8 izd.). Printed by W. Nicol, for Parbury, Allen, and co.. str. 230. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Jones, Sir William (1828). Lee, Samuel. ur. A grammar of the Persian language (9 izd.). Printed by W. Nicol, for Parbury, Allen, and Co.. str. 283. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Lazard, Gilbert (januar 2006). Grammaire du persan contemporain. Institut Français de Recherche en Iran. ISBN 978-2909961378. Arhivirano iz originala na datum 03. 05. 2012. Pristupljeno 06. 09. 2017.
- Lumsden, Matthew (1810). A grammar of the Persian language; comprising a portion of the elements of Arabic inflexion etc. Watley. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Mace, John (18. 10. 2002). Persian Grammar: For Reference and Revision (illustrated izd.). RoutledgeCurzon. ISBN 978-0-7007-1695-1.
- Moises, Edward (1792). The Persian interpreter: in three parts: A grammar of the Persian language. Persian extracts, in prose and verse. A vocabulary: Persian and English. Printed by L. Hodgson. str. 143. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Palmer, Edward Henry (1883). Guy Le Strange. ur. A concise dictionary, English-Persian; together with a simplified grammar of the Persian language. Completed and ed. by G. Le Strange. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Palmer, Edward Henry (1883). Guy Le Strange. ur. A concise dictionary, English-Persian: together with a simplified grammar of the Persian language. Trübner. str. 42. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Platts, John Thompson (1894). A grammar of the Persian language .... Williams and Norgate. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Ranking, George Speirs Alexander (1907). A primer of Persian: containing selections for reading and composition with the elements of syntax. The Claredon Press. str. 72. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Richardson, John (1810). Sir Charles Wilkins. ur. A vocabulary, Persian, Arabic, and English: abridged from the quarto edition of Richardson's dictionary. Printed for F. and C. Rivingson. str. 643. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Rosen, Friedrich (1898). Modern Persian colloquial grammar: containing a short grammar, dialogues and extracts from Nasir-Eddin shah's diaries, tales, etc., and a vocabulary. Luzac & C.̊. str. 400. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Samadi, Habibeh; Perkins, Nick (2012). Ball, Martin. ur. Assessing Grammar: The Languages of Lars. Multilingual Matters. ISBN 978-1-84769-637-3.
- Schmitt, Rüdiger (1989). Compendium linguarum Iranicarum. L. Reichert. ISBN 978-3-88226-413-5.
- Sen, Ramdhun (1841). Madhub Chunder Sen. ur. A dictionary in Persian and English, with pronunciation (ed. by M.C. Sen). (2 izd.). Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Sen, Ramdhun (1829). A dictionary in Persian and English. Printed for the author at the Baptist Mission Press. str. 226. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Sen, Ramdhun (1833). A dictionary in English and Persian. Printed at the Baptist Mission Press. str. 276. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Sen, Ramdhun (1833). A dictionary in English and Persian. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Skjærvø, Prods Oktor (2006). „Iran, vi. Iranian languages and scripts”. Encyclopaedia Iranica. 13.
- Thackston, W. M. (1. 5. 1993). An Introduction to Persian (3rd Rev izd.). Ibex Publishers. ISBN 978-0-936347-29-5.
- Tucker, William Thornhill (1801). A pocket dictionary of English and Persian. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Tucker, William Thornhill (1850). A pocket dictionary of English and Persian. J. Madden. str. 145. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Tucker, William Thornhill (1850). A pocket dictionary of English and Persian. J. Madden. str. 145. Pristupljeno 6. 7. 2011.
- Windfuhr, Gernot L. (15. 1. 2009). „Persian”. u: Comrie, Bernard. The World's Major Languages (2 izd.). Routledge. ISBN 978-0-415-35339-7.
- Wollaston, (Sir) Arthur Naylor (1882). An English-Persian dictionary. W. H. Allen. Pristupljeno 6. 7. 2011.
Vanjske veze
uredi- Academy of Persian Language and Literature official website (fa)
- Assembly for the Expansion of the Persian Language official website (fa)
- Persian language Resources (fa)
- Persian Language Resources, parstimes.com
- Persian language tutorial books for beginners
- Haim, Soleiman. New Persian–English dictionary. Teheran: Librairie-imprimerie Beroukhim, 1934–1936. uchicago.edu
- Steingass, Francis Joseph. A Comprehensive Persian–English dictionary. London: Routledge & K. Paul, 1892. uchicago.edu
- UCLA Language Materials Project: Persian, ucla.edu
- How Persian Alphabet Transits into Graffiti, Persian Graffiti
- Basic Persian language course (book + audio files) USA Foreign Service Institute (FSI)