Granada

Za ostala značenja, vidi Granada (razvrstavanje).

Koordinate: 37° 10′ 27" SG Š, 3° 35′ 51" ZGD

Granada


Grb Granade	Zastava Granade

Granada

Španija

Broj stanovnika
(2006)

237.929

Površina

88 km²

Poštanski broj

18000

Reka

Henil, Daro, Beiro

Praznik grada

San Sesilio
1. februar

Internet stranica grada

Granada (španski: Granada) je glavni grad provincije Granada u u Autonomnoj zajednici Andaluzija u južnoj Španiji. Takođe podrazumeva i teritoriju nekadašnje mavarske kraljevine, Taife Granada.

Geografija

Granada leži nedaleko od Sijera Nevade u dolinama reka Daro (španski: Darro) i Henil (španski: Genil) i Beiro (španski: Beiro) na visini od 670 metara. Grad ima oko 241.000 stanovnika, od kojih većina radi u turizmu ili poljoprivredi.

Historija

Granada je veoma star grad. Zbog zaštićenog položaja između okolnih brda, kao i zbog neuobičajeno plodnog zemljišta, ovo područje bilo je veoma rano naseljeno.

Prvo je postojao kao ibersko naselje po imenu Ilturir koje je imalo kontakte sa Feničanima, Kartaginjanima i Grcima. U petom veku pne. Grci osnivaju koloniju i nazivaju je Elibirge (grčki: Ἐλιβύργη). Rimljani mu daju ime Iliberis. Posle raspada Rimskog carstva, oblast je pala pod uticaj severnoafričkog carstva, odnosno Vandala. Od 534. godine jedan čitav vek je bila pod istočnorimskom vladavinom, a od početka 7. veka Granada je pripala Vizigotima.

Godine 711. grad su osvojili Mavari i ime je promenjeno u Ilbira. Kao centar uprave provincije 756. osnovan je novi grad pod nazivom Madinat Ilbira (latinski: Madinat Ilbira), ili na španskom, Medina Elvira (španski: Medina Elvira) oko 10 km severoistočno u podnožju planine Sijera Elvire. Istovremeno su ljudi počeli da za oblast starog naselja koriste naziv Kalat Garnata (arapski: Qal’at Garnata‎) što znači Tvrđava od Granade, iz čega se razvilo današnje ime grada.

Nakon propasti Kalifa od Kordobe 1012. godine, svoju moć u provinciji je iskoristio Klanšef Zavi ibn Ziri i pretvorio grad u sedište svoje dinastije koja se ovde zadržala oko 80 godina i vladala jednom od važnijih manjih kraljevina Andaluzije. Od 1238. do 1492. Granada je bila glavni grad carstva sultana.

Dana 2. januara 1492. kapitulirao je poslednji muslimanski vladar, Boabdil, i predao grad kraljici Izabeli I od Kastilje i kralju Fernanda II od Aragona, takozvanim Katoličkim kraljevima (španski: Reyes Católicos). Ovaj događaj označava kraj Rekonkiste na Pirinejskom poluostrvu. Prema jednom pasusu zaključenog ugovora, hrišćanska vojska je mavarsko stanovništvo prebacila na obalu, odakle su prevoženi u severnu Afriku u oblast današnjeg Maroka.

Godine 1499. po naređenju biskupa Sisnerosa od Toleda (španski: Gonzalo Jiménez de Cisneros) na pijaci Granade napravljena je lomača kako bi se spalile sve knjige islamske teologije, filozofije istorije i prirodnih nauka. U toku ovog događaja došlo je do jednodnevnog stradanja svih nehrišćana, a žrtve su pre svega bili Jevreji. Tom prilikom je jevrejska četvrt, koja je postojala već vekovima, velikim delom bila razorena.

Posle pobune koju su izazvali muslimani, koji su ostali u Španiji, takozvani moriskosi (španski: Moriscos), zbog zabrane njihove religije, u periodu od 1569. do 1671. i od 1609. do 1611. godine naselili su druge delove Pirinejskog poluostrva i kasnije se preselili u Afriku. Mnogi su naselili današnji Tunis i Alžir i tamo razvili svoju kulturu. Tada je Granada propala u privrednom pogledu.

Od 1492. godine Granada je sedište biskupije. Univerzitet je sagradio Karlo V u periodu od 1526. do 1531, danas ućiva veliki ugled u svetu. Godine 2003, brojio je 60.000 studenata.

Po završetku Frankove diktature počeo je da se razvija turizam.

Posle dugih mirnih susreta različitih kultura i tolerancije među pripadnicima različitih religija, Granada danas važi za primer multikulturalne zajednice.

Znamenitosti

Granada je poznata po istorijskim građevinama kako iz doba Mavara, tako i iz doba gotike i renesanse.

Najznačajnija građevina iz doba Mavara je utvrđenje Alambra (španski: Alhambra), što znači crvena tvrđava (stene od kojih je sagrađeno utvrđenje su crvene). Podignuto je u 13. i 14. veku kao rezidencija mavarskih kraljeva. Alambra je poznata po Lavljem bunaru.

U utvrđenju se takođe nalazi manastir iz 15. veka.

Druga znamenitost je vila Generalife (španski: Generalife) (što znači nebeski raj na zemlji), letnja rezidencija kalifa, kao i gradska četvrt Albajsin (španski: Albaycín), UNESKOje 1984. godine proglasio Alambru kulturnom baštinom.

U centru se nalazi katedrala iz doba renesanse. Tu se nalazi i Kraljevska Kapela (španski: Capilla Real) završena 1521. godine u u kojoj su sahtranjeni Katolički kraljevi, Izabela i Fernando, kao i njihova ćerka, Huana Luda i njen muž, Filip Lepi.

Granada takođe poseduje arheološki muzej i naučni park.

Aerodrom

Aerodrom grada je završen 1972, a 1995. godine je preuređen i proširen. Godišnje ima oko 13.000 letova.

Vanjske veze

Granada province's English language newspaper
Information on the city from the databases of the Andalucian Statistical Institute Arhivirano 2009-05-31 na Wayback Machine-u
Granada: local tourist guide Arhivirano 2008-10-14 na Wayback Machine-u
Web of Granada Tourist Office Arhivirano 2008-01-28 na Wayback Machine-u
Festivals and celebrations in Granada^{[mrtav link]}
Granada Arhivirano 2008-03-27 na Wayback Machine-u at the Open Directory Project
Information about Granada from Andalucia.com
Attractions of Granada Arhivirano 2007-09-28 na Wayback Machine-u
Aerial Picture of Granada Arhivirano 2007-03-04 na Wayback Machine-u
Webcam Granada/Alhambra
Viva Granada information site including photos regarding the Granada province
Webcam Granada/Alhambra Arhivirano 2012-04-19 na Wayback Machine-u