Francuske prekomorske zajednice
Francuske prekomorske zajednice (francuski: Collectivité d'outre-mer, akronim COM) je naziv za prvi nivo administrativne podjele Francuske, u suštini to je status sličan kakav imaju Francuske pokrajine.
Ovaj članak dio je serije članaka na temu
Administrativna podjela Francuske |
(uklj. prekomorske regione) |
(uklj. prekomorske departmane) |
Gradovi |
Ostale u prekomorskoj Francuskoj
Prekomorske zajednice |
Karakteristike
urediFrancuzi imaju četiri vrste prekomorskih teritorija, pored gore navedonog postoje i Prekomorski departmani (francuski: Département d'outre-mer akronim DOM) i Francuske prekomorske teritorije (francuski: Territoires d'outre-mer akronim TOM) koje zbog nekih zajedničkih osobina često zovu DOM / TOM. [1] Pored te tri postoji i četvrta vrsta a to je Nova Kaledonija koja je zajednica sui generis (collectivité sui generis). [2]
Za razliku od Britanskih prekomorskih teritorija koji nisu po ustavu dio Velike Britanije - dakle nisu dio nacionalnog teritorija, te teritorije su sastavni dio Republike Francuske. [1]
Lista Francuskih prekomorskih zajednica
uredi- Francuska Polinezija, ona ima visok stupanj autonomije i dvije posebne titule u svojoj administraciji; Predsjednik Francuske Polinezije (Président de la Polynésie française), koji je na čelu lokalne vlade i Prekomorska zemlja (Pays d'outre-mer). Ta je reforma provedena 27. februara 2004.
- Saint-Pierre i Miquelon arhipelag u Atlantskom oceanu, blizu kanadskog Newfoundlanda, sa statusom sličnom francuskom departmanu i svoje vlastito Generalno vijeće.
- Wallis i Futuna arhipelag u Tihom oceanu sa posebnim statusom, kao jedini francuski teritorij koji nije podijeljen u općine.
- Saint Martin, sjeverni dio otoka Saint Martin u Malim Antilima.
- Saint Barthélemy, otok u Malim Antilima.
Historija
urediStatus brojnih francuskih prekomorskih teritorija, - ostataka nekadašnjeg Francuskog kolonijalnog imperija radikalno se izmjenio početkom 1970-ih. Tad je arhipelag Komori u Indijskom oceanu prograsio nezavisnost - 1975., uz izuzetak otoka Mayotte, koji se odlučio ostati unutar Francuske, slijedio ga je 1977. Džibuti na Rogu Afrike, a 1980. anglo - francuski pacifički kondominij Novi Hebridi, pod imenom - Vanuatu. [1]
Mayotte je uzdignut u status teritorijalne zajednice - 1976, a nakon tog 1985. i sjevernoamerički arhipelag Saint-Pierre i Miquelon. Francuska je dala Mayottu, status departmana - 2001., a 2011. status Prekomorskog departmana. [1]
Jedine zemlje koje su zadržale status prekomorske teritorije su Francuska Polinezija (s glavnim gradom Papeete na otoku Tahiti), Nova Kaledonija, Wallis i Futuna na Pacifiku i Adelina zemlja na Antarktiku. Te teritorije imaju prilično veliku autonomiju, osim u resorima koji su ostali rezervirani za metropolu, poput vanjskih poslova i odbrane. Njima se vlada kroz različite, ali u biti slične administrativne strukture, obično imaju izabrano vijeće sa presjednikom, koji su ipak podređeni predstavniku Francuske Republike.
Za Novu Kaledoniju je 1998. donesena odluka da se u roku od 15 do 20 godina izvrši potpuni prijenos vlasti. [1] Pa je ona dobila specijalni status zajednice sui generis (collectivité sui generis). [2]
Ustavnom reformom izglasanom 28. marta 2003. promijenjen je status većine bivših prekomorskih teritorija (Territoires d'outre-mer - TOM) u Francuske prekomorske zajednice (Collectivité d'outre-mer- COM).
Izvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „The overseas territories” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 06. 05. 2013.
- ↑ 2,0 2,1 „Les Collectivités” (francuski). Ministre des Outre-Mer. Pristupljeno 06. 05. 2013.
Vanjske veze
uredi- History and Geography na portalu France Arhivirano 2013-03-27 na Wayback Machine-u (en)
- The overseas territories na portalu Encyclopædia Britannica (en)
- Službene stranice Arhivirano 2005-10-12 na Wayback Machine-u (fr)