Eisenstadt (hrvatski: Željezno, mađarski: Kismarton) je grad na istoku Austrije od 13,664 stanovnika.[1]

Eisenstadt
Panorama grada
Panorama grada
Panorama grada
Koordinate: 47°51′N 16°31′E / 47.850°N 16.517°E / 47.850; 16.517
Država  Austrija
Savezna zemlja Gradišće
Okrug (bezirk) statutarni grad
Vlast
 - gradonačelnik Andrea Fraunschiel
Površina
 - Urbano područje 42.91 km²[1]
Visina 182
Stanovništvo (2014.)
 - Urbano područje 13,664[1]
 - Urbana gustoća 318.4 stan./km²[1]
Vremenska zona UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj 7000
Pozivni broj 02682
Službene stranice
www.eisenstadt
Karta
Eisenstadt na mapi Austrije
Eisenstadt
Eisenstadt

Eisenstadt je administrativni centar savezne zemlje Burgenland, ali i vlastitog okruga jer je statutarni grad, uz to je i administrativni centar Okruga Eisenstadt-Umgebung.

Geografske karakteristike

uredi

Eisenstadt leži na južnom kraju masiva Leitha, 12 km od mađarske granice.[2]

Historija

uredi

Eisenstadt se kao naselje prvi put spominje u dokumentima 1264.[2] Od 1648. grad ima status slobodnog kraljevskog grada u Ugarskoj [2] i poznat je kao sjedište bogate feudalne porodice Esterhazy.[2]

 
Stara gradska vijećnica

Nakon Prvog svjetskog rata i raspada Austro-Ugarske, dotadašnja Županija Šopron koja je pripadala Ugarskoj podjeljena je po etničkoj osnovi - 1921., tako da se veći zapadni dio (Deutsch-Westungarn) u kom je preovladalo njemačko stanovništvo ujedinio sa Austrijom.

Nakon tog je 1925. osnovana deveta austrijska savezna država Burgenland, sa Eisenstadtom kao administrativnim centrom.[2]

 
Palača Esterhazy

Znamenitosti i kultura

uredi

Najveće znamenitosti Eisenstadta su nekadašnji dvorac porodice Esterhazy iz 14. vijeka (obnovljen 1663. - 1672.), Crkva Kalvarija (Kalvarienbergkirche) sa grobom slavnog kompozitora Josepha Haydna. Kuća u kojoj je Haydn živio između 1766. - 1790., koja je danas pretvorena u muzej, pa župna crkva iz 1450. - 1522. i franjevačka crkva iz 1625. - 1630.), u kojoj se nalazi grobnica porodice Esterházy. U neposrednoj okolici grada nalazi se Dvorac Forchtenstein, nekadašnje sjedište grofova von Mattersdorf.[2]

 
Bergkirche (Haydnkirche)

Stanovništvo

uredi

U samom gradu živi 13 147 stanovnika [3], a u široj okolici 40 943 stanovnika Burgenlanda.[3]Eisenstadt je kulturno središte hrvatske nacionalne manjine - Gradišćanskih Hrvata.

Privreda i transport

uredi

Eisenstadt je trgovačko središte voćarskog i vinogradarskog kraja, sa značajnom industrijom koja proizvodi su tekstil, skijašku opremu, metalno posuđe i električnu opremu. Dobar dio stanovnika radi u javnoj upravi i uslužnim djelatnostima.[2]

Gradovi prijatelji

uredi

Eisenstadt je zbratimljen sa slijedećim gradovima;

Izvori

uredi
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Austria: Burgenland” (engleski). City population. Pristupljeno 02. 02. 2016. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Eisenstadt (engleski). Encyclopædia Britannica Online. Pristupljeno 21. 08. 2012. 
  3. 3,0 3,1 Austria, Burgenland (engleski). Citypopulation.de. Pristupljeno 21. 08. 2012. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Liste der Städtepartnerschaften in Österreich (njemački). Avanova. Pristupljeno 21. 08. 2012. 

Vanjske veze

uredi