Beat je podvrsta rock i pop muzike, razvijena u Velikoj Britaniji šesdesetih godina prošlog stoljeća u vrijeme britanske invazije.

Pozornica Cavern Cluba iz Liverpoola

Beat je imao i svoje podvrste;

  • Merseybeat je bila varijanta beata koju su razvili sastavi i solisti iz Liverpoola, to je bio prvenstveno geografski pojam, koji je označavao izvođače sa one strane rijeke Mersey koja dijeli Liverpool na dva dijela.
  • Brumbeat se odnosio na sastave i izvođače iz Birminghama, koji su imali malo drugačiji pristup istom muzičkom žanru.

Beat je imao i kod nas veliki uticaj na grupe iz šesdesetih, tako da bi se moglo reći da je postojao i jugoslavenski beat, sa nekim svojim lokalnim posebnostima.

Beat je bio mješavina muzičkih stilova; rock and rolla, doo wopa, skiffla i rhythm and bluesa. Beat sastavi su uobičajeno imali tri elektične gitare (solo, ritam i bas) i bubnjara.[1] Beat sastavi, bi dobar dio dionica svojih pjesama pjevali višeglasno, (prateći vokali bi dignuli glas za tercu / jednu trećinu). Beat kompozicije, su bile jednostavne, pjevne sa vrlo malo akorda, ali sa naglašenim ritmom, koji je potenciran sinhronim sviranjem bas gitare i bas bubnja (beat=udarac). Beat muzika nema, odnosno ima vrlo malo sa američkim pjesničkim pokretom beat generacije iz pedesetih godina.

Muzički stil

Najčešći oblik koji su beat grupe imale, svodio se na 3 gitare i bubnjeve; taj su oblik planetarno popularnim napravili liverpoolski sastavi; Beatlesi, Searchersi, Gerry and the Pacemakersi i ostale grupe[2]. Beat grupe, čak i one koje su imale solo pjevača, najčešće su pjevale višeglasno[3], na način koji su otprije razvile grupe iz američkog doo-wopa a planetarno učinili popularnim Everly Brothersi.

Beat je karakterizirala usklađenost (udara) bas gitarista (koji je većinom svirao pet baznih nota akorda) i bubnjara (njegovog bas bubnja).

Beat sastavi su bili pod velikim utjecajem rano poginulog Buddy Hollya i njegovog sastava The Crickets (Skakavci) (njihovo ime je inspiriralo Beatlese, da si uzmu neko ime po insektima). Velik uticaj na njih su imali rani britanski instrumentalni sastavi poput Shadowsa[4], zbog zvuka električnih gitara . Na Liverpool su imali utjicaj brojni imigranti iz obližnje Irske i Welsa pridošli u grad za vrijeme industrijske revolucije u 19. st., donijevši sa sobom i svoje keltsko muzičko naslijeđe.

Historija

Krajem pedesetih u lučkom i industrijskom gradu Liverpoolu postao je izuzetno popularni oblik zabave ples.[5] Plesne dvorane (a svaka malo veća dvorana, mogla je poslužiti toj svrsi) sa malim orkestrima su nicale kao gljive poslije kiše. Sa njima je rasla i potražnja za malim ekonomičnim sastavima, u jednom trenutku ih je bilo oko 350 samo na Merseysideu (dio grada Liverpoola). U isto vrijeme, proradila je veza sa Hamburgom, iz Njemačke, gdje je bio stacioniran veliki britanski garnizon nakon drugog svjetskog rata (Hamburg je bio u britanskoj okupacionoj zoni). Tako su brojne grupe iz Liverpoola dobile priliku da nastupaju u hamburškim plesnim klubovima poput Star-Cluba (The Beatles, The Searchers, Gerry and the Pacemakers). Liverpoolska muzička scena je vrlo rano (1961.) dobila i svoj časopis Mersey Beat vođen od strane Billy Harrya, tako da je ona ostala i povijesno dobro zabilježena. Za razliku od Brumbeata iz Birminghama, koji je ostao manje više anoniman.

Uskoro merseybeat nije bio samo lokalno poznat već se njegov utjecaj proširio prvo po cijeloj Britaniji i obližnjim evropskim zemljama, (i od tada se zove beat), a od 1964. taj uticaj se prelio i preko Atlantika i od tada se taj glazbeni fenomen zove i britanska invazija.

Značajni izvođači i akteri beata

Izvori

  1. J. Shepherd, Continuum encyclopedia of popular music of the world: Volume II: Performance and production (Continuum, 2003), p. 78.
  2. B. Longhurst, Popular Music and Society (Polity, 2nd edn., 2007), p. 98.
  3. Nell Irvin Painter, Creating Black Americans: African-American history and its meanings, 1619 to the present (Oxford: Oxford University Press, 2006), p. 261.
  4. W. Everett, The Beatles as musicians: the Quarry Men through Rubber Soul (Oxford: Oxford University Press, 2001), str. 37–8.
  5. Mersey Beat - the founders' story.

Literatura

  • Spencer Leigh: Twist and Shout! - Merseybeat, The Cavern, The Star-Club and The Beatles Nirvana Books (2004) ISBN 0-9506201-5-7 (nova varijanta iste knjige "Let's Go Down to the Cavern")(en)

Vanjske veze