Veliki Šiljegovac

Za ostale upotrebe, v. Šiljegovac (razvrstavanje).

Veliki Šiljegovac je naseljeno mesto grada Kruševca u Rasinskom okrugu, u podnožju planine Jastrebac, u središtu Doline Ribarske reke, na nadmorskoj visini 304 m. Prema popisu iz 2002. bilo je 2682 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 2983 stanovnika).

Veliki Šiljegovac
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Rasinski
Grad	Kruševac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	2682
Geografija
Koordinate
Nadmorska visina	303 m
Veliki Šiljegovac Veliki Šiljegovac (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	37204
Pozivni broj	037
Registarska oznaka	KŠ

Opština Veliki Šiljegovac

Do 1965, godine je ovo naselje sedište opštine Veliki Šiljegovac koju su činila naseljena mesta: Belasica, Bojince, Boljevac, Crkvina, Dvorane, Đunis, Grevci, Jošje, Kaonik, Lovci, Mala Reka, Malo Krušince, Petina, Poljaci, Pozlata, Ribare (zajedeno sa Ribarskom Banjom koja u to vreme nije imala status samostalnog naseljenog mesta), Rlica, Rosica, Srndalje, Sušica, Veliki Šiljegovac, Veliko Krušince, Zdravinje, Zebica i Zubovac. Posle ukidanja opštine područje bivše opštine je u celini ušlo u sastav opštine Kruševac.

Istorija

Prvi pisani podaci o Šiljegovcu potiču iz 1371. godine u Povelji Kneza Lazara. Ime potiče od reči „šilježe“, koja se koristi kao naziv za jagnjad, s obzirom da je zbog specifičnog reljefa i geografskog položaja ovaj prostor bio idealan za bavljenje stočarstvom. U kasnijim vekovima, pored nomada, ovde su se naseljavali i stanovnici iz drugih krajeva Srbije. U 19. veku se u naselju pravi barutana, koja je kasnije premeštena u Kruševac i danas posluje u okviru Trajal korporacije (nekadašlji nazivi: Miloje Zakić, Obilićevo). Zbog blizine Jastrepca (koji je najšumovitija planina u Srbiji), u Šiljegovcu je napravljena strugara za obradu drveta, koje je posebnom prugom uskog koloseka dopremljano sa Jastrepca. Strugara je opstala sve do 60-ih godina 20. veka. Naslednik tog pogona je današnje preduzeće Savremeni dom. Tada je ukinuta i opština koja je do tada postojala u Šiljegovcu i svi administrativni poslovi prešli su u Kruševac. Osnovna škola u Šiljegovcu počela je sa radom 27. novembra 1866. i postoji i danas.

Današnjost

Kao i u prošlosti, i danas je glavno zanimanje stočarstvo, samo što više nema nomadskog niti ekstenzivnog, već se, najčešće, goveda i svinje čuvaju u objektima koji su napravljeni u poslednjih dvadesetak godina. Danas se tu čuva više hiljada grla. Takođe je izražena proizvodnja četinara i drugog ukrasnog bilja.

Demografija

U naselju Veliki Šiljegovac živi 2197 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 42,8 godina (40,6 kod muškaraca i 44,8 kod žena). U naselju ima 649 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 4,13.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 2968 1953. 3110 1961. 3123 1971. 3140 1981. 3125 1991. 2983 2900 2002. 2780 2682

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			2632	98.13%
Romi			24	0.89%
Crnogorci			5	0.18%
Muslimani			3	0.11%
Makedonci			3	0.11%
Jugosloveni			1	0.03%
nepoznato			14	0.52%

Stanovništvo prema polu i starosti

	m			ž
?	2			4
80+	19			50
75-79	49			92
70-74	68			112
65-69	74			84
60-64	80			83
55-59	79			70
50-54	125			147
45-49	100			95
40-44	82			60
35-39	83			80
30-34	87			89
25-29	94			79
20-24	76			79
15-19	84			52
10-14	80			82
5-9	63			58
0-4	61			60
prosek	40.6			44.8

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 578 625 667 693 692 668 649

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 74 111 95 77 99 103 56 27 3 4 4.13

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 1102 238 781 69 13 1 1176

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 128 795 225 23 5

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	672	407	-	1	94	13	23	50	9	12
Ženski	549	430	-	-	24	-	-	24	9	1
Oba	1221	837	-	1	118	13	23	74	18	13
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	1	6	7	23	14	11	-	-	1
Ženski	5	1	1	22	29	2	-	-	1
Oba	6	7	8	45	43	13	-	-	2

Izvori

• Veliki Šiljegovac Arhivirano 2014-07-15 na Wayback Machine-u (sh)

Vanjske veze

• Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
• Satelitska mapa (Wikimapia)
• Gugl satelitska mapa (Maplandia)
• Plan naselja na mapi (Mapquest)