Srpska radikalna stranka
„SRS” preusmjerava ovdje. Za ostala značenja, v. SRS (razvrstavanje).Srpska radikalna stranka (SRS) nacionalistička je politička stranka u Srbiji.
Osnovana je početkom 1991. ujedinjenjem nekoliko manjih nacionalističkih stranaka. Na čelu s Vojislavom Šešeljom usvojila je program stvaranja Velike Srbije. Njeni članovi su igrali važnu ulogu tokom sukoba u Borovom selu, događaja koji je doveo do eskalacije rata u Hrvatskoj. Tokom raspada Jugoslavije čkanovi stranke su se borili u srpskim paravojnim formacijama u ratu u Hrvatskoj i ratu u Bosni i Hercegovini.
Od 1992. do 1993. i od 1998. do 2000. SRS je u Srbiji bila na vlasti sa Socijalističkom partijom Srbije. Od oktobra 2000. SRS se nalazi u opozicijii. Na izborima 2016. osvaja 8,10% i 22 poslanička mandata.
Program uredi
Srpska radikalna stranka se kao nacionalistička stranka zalaže za stvaranje Velike Srbije, srpske države koja bi sadržavala teritorije današnje Crne Gore, Makedonije, Bosne i Hercegovine i dijelova Hrvatske istočno od linije Karlobag-Ogulin-Karlovac-Virovitica. Za razliku od devedesetih godina 20. stoleća SRS danas inzistira na tome da se ti ciljevi mogu postići isključivo političkim, tj. mirnim putem. U dijelu srpske javnosti i javnosti susjednih država SRS se smatra ekstremističkom strankom, čiji bi eventualni dolazak na vlast povećao mogućnost novih oružanih sukoba na prostoru bivše Jugoslavije. Stoga je SRS u opoziciji, a vodeće političke stranke nastoje ne koalirati s njom na nacionalnoj razini.
SRS od odlaska u opoziciju kao glavni element svog programa sve manje ističe zahtjeve za promjenu granica Srbije, a sve više socijalna pitanja, tj. populističku kritiku vladajućih stranaka demokratskog bloka, koje optužuje za korupciju.
Formiranje uredi
Stranka je nastala iz inicijativnog odbora za osnivanje srpskog slobodarskog pokreta, formiranog od grupe srpskih nacionalista i antikomunista 6. 1. 1990. Osnivački kongres pokreta je održan 23. 1. 1990. Toj organizaciji se 14. 3. 1990. pridružila grupa disidenata iz stranke Srpska narodna obnova, pa je osnovana nova stranka po imenu Srpski pokret obnove (SPO) na čelu s Vukom Draškovićem. Neslaganje između Draškovića i Vojislava Šešelja dovelo je do toga da se potonji odvoji iz SPO i osnuje vlastitu stranku Srpski četnički pokret. Ona se u Kragujevcu 23. 2. 1991. ujedinila s jednom frakcijom Narodne radikalne stranke koje je predvodio Tomislav Nikolić, te je osnovana nova stranka pod imenom Srpska radikalna stranka.
Organizacija uredi
Najznačajniji organ Srpske radikalne stranke je Otadžbinski kongres, koji se održava redovno svake četiri godine. Delegati Kongresa biraju predsednika, zamenika predsednika i ostale članove Centralne otadžbinske uprave. Kongres odlučuje o Programu i Statutu Srpske radikalne stranke i definiše delovanje Srpske radikalne stranke u narednom periodu.
Centralna otadžbinska uprava, koju sačinjava 101 član izabran od strane Kongresa, donosi najvažnije odluke u oblasti organizacije i funkcionisanja stranke. Predsednik Centralne otadžbinske uprave je Vojislav Šešelj, zamenik predsednika je Nemanja Šarović, a potpredsednici su Zoran Krasić i Milorad Mirčić.
Generalni sekretarijat na svom čelu ima Generalnog sekretara, izabranog od strane Centralne otadžbinske uprave, koji imenuje dva zamenika i osam članova Generalnog sekretarijata. Generalni sekretar Srpske radikalne stranke je Nataša Jovanović.
Izvršni odbor Srpske radikalne stranke je organ teritorijalne organizacije stranke. Predsednik Izvršnog odbora Srpske radikalne stranke je Vjerica Radeta.
Podružnice u drugim državama uredi
- Srpska radikalna stranka u Crnoj Gori
- Radikalna partija Srba Makedonije u Severnoj Makedoniji
- Srpska radikalna stranka Republike Srpske u Bosni i Hercegovini (Republika Srpska)
- Srpska radikalna stranka Republike Srpske Krajine, koja je nakon Erdutskog sporazuma i dolaska Istočne Slavonije pod hrvatsku vlast promijenila ime u Partija podunavskih Srba.
