Ekshumacija
Ekshumacija (od latinske sintagme ex = izvan + humus = zemlja, dakle vađenje iz zemlje[1]) je postupak vađenja posmrtnih ostataka iz groba.
| Ekshumacija Exhumus | |
|---|---|
 | |
Ekshumacije se rade: radi sahrane novog umrlog u isti grob, radi premještanja groblja, radi prijenosa posmrtnih ostataka na drugo mjesto ili njihovog kremiranja, radi naknadnog utvrđivanja pravog uzroka smrti, naknadnih sudsko-medicinskih istraga, ali i slučajevima - kad više nema nikog tko plaća grob. U tom slučaju poduzeće koje upravlja grobljem - iskapa grob, posmrtne ostatke iz njega baca u smeće (nakon izvjesnog vremena - potrebnog za žalbeni rok) i ponovno prodaje isto grobno mjesto
Neke kulture, kao islam smatraju ekshumaciju krajnjim svetogrđem i načelno je zabranjuju, pa je po njihovim gradovima i selima još uvijek moguće vidjeti mezare - kojekuda, čak i vrlo stare koje nitko ne dira. Ali i tamo se stvari mjenjaju zbog eksplozije stanovništva i naraslih gradova.
Evropski kulturni krug je također smatrao ekshumaciju nehumanim činom, ali zbog prirode svoje kulture koja se bazira na ekonomičnosti - još od kraja srednjeg vijeka postoji praksa ekshumacije, što zbog širenja naselja, pregradnje crkava i groblja, ali i zbog komercijalnih razloga - naime relikvije (leševi svetaca) mogle su se prodati za veliki novac, a grad ili crkva koji su držali do sebe i željeli unaprijediti svoj položaj nisu žalili sredstava da se dokopaju nekog zvučnog imena, tada još malobrojnih svetaca.
Od kraja 19. vijeka počinje proces pravne regulacije postupka ekshumacije, koji kako vrijeme prolazi bubri kao germa i postaje sve skuplji i kompliciraniji[2], i tako koincidira sa preorjentacijom tih društava u potrazi za novim oblikom ekonomije - a to bi trebale biti usluge.
Neke ekshumacije su zbog političkih razloga doživjele svjetsku slavu kao ona provedena od strane nacista i Komisije Međunarodnog odbora Crvenog križa - 1943. u Katinskoj šumi.
Slična stvar se dogodila sa Kočevskim Rogom (normalno u manjim razmjerima) u tadašnjoj Jugoslaviji početkom 1990-ih, ali i nakon ratova tih istih godina i otkrića masovnih grobnica i naknadnih ekshumacija; Ovčara, Srebrenica.
Sve su ekshumacije, su načelno vrlo osjetljiva i bogohulna stvar, pa je pravo čudo još uvijek vidjeti - stećke koji su inspirirali Maka Dizdara da napiše Gorčina
Ase ležit
Vojnik Gorčin
U zemlji svojoj
Na baštini
Tuždi[3]
Izvori uredi
- ↑ „Exhume” (engleski). Merriam Webster. Pristupljeno 19. 01. 2015.
- ↑ „Obdukcija i ekshumacija po 2.500 kuna, DNK analiza do 6.500 kuna” (hrvatski). Tportal. Pristupljeno 19. 01. 2014.
- ↑ „Gorčin: Mak Dizdar” (hrvatskosrpski). Duh Bosne. Pristupljeno 19. 01. 2014.
