Miloje Todorović
Miloje Todorović (Crnče kod Jagodine, 1762. – 1832) bio je poznati levački knez iz Prvog srpskog ustanka i Predsednik vlade Kneževine Srbije 1826. godine.
| Miloje Todorović | |
| Mandat(i) | |
|---|---|
| 8. predsednik vlade Srbije | |
| 1826 - 1826. | |
| Monarh | Miloš Obrenović I |
| Prethodnik | Jevrem Obrenović |
| Naslednik | Dimitrije Davidović |
| Biografija | |
| Veroispovest | pravoslavac |
| Politička partija | nestranačka ličnost |
| Profesija | vojno lice, hajduk |
uredi  |
|
Rođenje i učešće u Kočinoj krajini
urediRođen je 1762. godine u selu Crnču, nedaleko od Jagodine, a kršten je u obližnjem manastiru Jošanici. Nakon izbijanja austrijsko-turskog rata 1788. godine, pristupio je dobrovoljačkom odredu austrijskog oficira Mihaila Mihaljevića, gde je zajedno sa Karađorđem i ostalim saborcima, ostao do kraja Kočine Krajine. Za pokazanu hrabrost dobio je kaplarski čin, a kasnije i čin kapetana. Posle Svištovskog mira, potpisanog 1791. godine, Miloje napušta frajkor i vraća se u zavičaj, gde nastavlja da se bavi trgovinom. Oko 1803. godine, kao ugledan čovek, biva izabran za levačkog kneza, pod čijom je vlašću bila i oblast Belica.
Učešće u Prvom srpskom ustanku
urediAktivno učestvuje u pripremama za Prvi srpski ustanak, a od velike koristi mu je odlično poznavanje turskog jezika. Tokom Prvog srpskog ustanka predvodi ustanike iz svoje knežine. Zbog izuzetnih zasluga Karađorđe ga je 1811. godine proglasio vojvodom. Nakon sloma ustanka, sa Karađorđem i ostalim ustanicima, odlazi u manastir Fenek na Fruškoj gori. Kao uspomenu na njegov boravak ostala je Milojeva česma, koju je podario manastiru.
Učešće u Drugom srpskom ustanku
urediU Srbiju se vraća 1814. godine i skriva po rodnom Crnom vrhu, pripremajući se za Drugi srpski ustanak. Aprila 1815. kneževi braća Miloje i Panta Todorović, predvodeći ustanike Jagodinske nahije, potukli su u dva navrata tursku vojsku na Taborištu, kod sela Belice. Ovim uspehom ustanici su zauzeli položaje prema Ćupriji i Batočini, štiteći prolaz od Niša prema Beogradu. Juna 1814. godine otpočeli su prvi pregovori ustaničkih i turskih delegata koji su vođeni u manastiru Jošanici i selu Belici. Ustanike zastupa Jovan Obrenović, u ime kneza Miloša, jagodinski knez Miloje Todorović i kalenićki kaluđer Neofit. Avgusta naredne godine, pregovore sa Marašli Ali-pašom, povoljno je okončao upravo knez Miloje. U cilju potvrđivanja uslova primirja, knez Miloš Obrenović je, sredinom avgusta 1815. godine, poslao u Carigrad deputaciju koju je predvodio knez Miloje Todorović i Neofit, kaluđer manastira Kalenić. Sultan Mahmud II po konačno utvrđenom miru, je darovao knezu Miloju srebrnu sablju dimiskiju i zlatom izvezenu ašu (prekrivač za konja) koji se čuvaju u Vojnom muzeju u Beogradu.
Karijera u Kneževini Srbiji
urediKnez Miloje Todorović je u miru bio sovjetnik Srpske narodne kancelarije za jagodinsku nahiju, potom predsednik Beogradskog suda i predsednik Narodnog suda u Kragujevcu. Veoma se zalagao za školstvo i o trošku je izdržavao prvu Narodnu školu u okolini Jagodine. Po završetku državnih poslova vratio se i živeo u svom rodnom Crnču. Umro je 1832. godine i sahranjen je, po svojoj želji, u porti manastira Jošanice.
Literatura
uredi- KNEZ MILOJE TODOROVIĆ (1762-1832) I NJEGOVI POTOMCI[mrtav link]
- Poznate ličnosti Jagodine – knez Miloje Todorović
- Knez Miloje Teodorović i njegova zaostavština[mrtav link]
- Pregovori kneza Miloša i Marašli Ali-Paše u Ćupriji i Jagodini 1815.[mrtav link]
- Mr Dobrivoje Jovanović JAGODINSKA, ĆUPRIJSKA I PARAĆINSKA NAHIJA U PRVOM SRPSKOM USTANKU[mrtav link]