Makao (kineski: 香港; portugalski: Macau), zvanično Makao specijalna administrativna oblast Narodne Republike Kine (kineski: 中華人民共和國澳門特別行政區 O ovom zvuku kineski-mandarinski, O ovom zvuku kineski-kantonski; portugalski: Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China O ovom zvuku portugalski), administrativni deo Portugalije do 1999. godine, Makao je nastarija evropska kolonija u Kini, još od šesnaestog veka (1557). Makao je od 1999. jedna od dve specijalne administrativne oblasti u Kini, pored Hongkonga. Stanovnici Makaoa uglavnom govore kantonski kineski. Mandarinski kineski, portugalski i engleski su takođe u upotrebi.

Makao
澳門
Kolaž atrakcija grada
Kolaž atrakcija grada
Kolaž atrakcija grada
Koordinate: 22°10′N 113°33′E / 22.167°N 113.550°E / 22.167; 113.550
Država  Kina
Specijalna administrativna regija Macau
Površina
 - Ukupna 29.5 km²
Stanovništvo (2011.)
 - Urbano područje 552 503
Vremenska zona UTC+8 (UTC)
Pozivni broj +853
Karta
Makao na mapi Kine
Makao
Makao
Makao na karti Kine

Makao je bogat spomenicima iz kolonijalnog doba. Glavni izvori prihoda su turizam (godine 2000. bilo je 8 miliona posetilaca) i igre na sreću, zbog čega Makao zovu Monte Karlo istoka“. Najpopularnija igra je Pai Gou, vrsta kineskih domina. U obližnjem Hongkongu, kao i u Kini, kockanje je zabranjeno. Godine 2004, oblast je zaradila 5 milijardi američkih dolara od igara na sreću. Po tome se Makao izjednačio sa Las Vegasom. Grad je takođe poznat po auto-trkama koje se održavaju svake godine u novembru. Takođe, svake godine se održava takmičenje vatrometa u kojem učestvuju brojne zemlje sveta. Za vreme takmičenja svake subote se predstavljaju po dve države.

U Makau je kockanje trenutno u velikoj ekspanziji, jer je od skora dozvoljeno i kompanije iz Las Vegasa otvaraju kazina. Kazino „The Venetian“, koji je otvoren 2007, je 6. zgrada a najveći kazino na svetu po površini. Sa obzirom da u ostatku Kine kockanje nije dozvoljeno ovo je osnovna privredna grana ovog grada, pa su ukupni prihodi od kockanja više od sedam puta veći nego u Las Vegasu.[1]

Etimologija

uredi

Smatra se da ime „Makao” tj. Makau (portugalski izgovor poMFA: [mɐ.'kaw]) dolazi od imena hrama A-Ma (Templo de A-Má, 媽閣廟, kantonski: Māgok Miuh) koji je izgrađen 1448. i posvećen boginji moreplovaca i ribara. Nekoliko stotina godina nakon izgradnje hrama, došli su Portugalci i pitali lokalno stanovništvo za ime mjesta, na šta su oni odgovorili da se mjesto nazvalo po zalivu A-Ma (A-Ma-Gao).[2] Poluostrvo je tako nazvano, a ime Amagao je u moderni jezik uveden kao Makau.

Historija

uredi
 
Ruševine Sao Paolo katedrale, izgrađene 1602, uništene požarom 1835

Istorija Makau seže u Ćin dinastiju (221-206 p. n. e.), kada je region koji se sada zove Makao nalazio pod nadležnošću Paniu rejona, prefekture Nanhai (moderni Guangdung). Prvi kineski stanovnici ovog područja bili su ljudi koji su tražili utočište u Makaou za vrijeme invazije Mongola tokom dinastije Južni Sung.[3] Tokom dinastije Ming (1368—1644), ribari su migrirali u Makao iz Guandonga i Fuđena. Starosedeoci su se zvali Tanaka ili ljudi u čamcima.

Makao se nije razvio kao veće naselje dok Portugal nije stigao u 16. vijeku. 1513. godine Žorži Alvareš je postao prvi Portugalac koji je došao u Kinu. 1535. portugalski trgovci su stekli pravo na usidre brodove u Makaovim lukama i obavljaju trgovinske djelatnosti, ali ne i pravo da ostanu na kopnu.[4] Između 1552. i 1553. godine dobili su privremenu dozvolu za podizanje skladišta na kopnu, kako bi mogli da osuše robu koja se ukvasila morskom vodom; oni su ubrzo izgradili primitivne kamene kuće oko tog područja, sada poznatog kao Nam Van.[5]

Macau je sve do 1999. bio je pod vlašću Portugala te predstavljao najstariju živuću evropsku koloniju u Kini, osnovanu još u 16. vijeku. Administrativne ovlasti (portugalski "poderes") nad Makaoom su prebačene na NR Kinu godine 1999. i danas Makao uživa status specijalne administrativne oblasti. Makao je igrao jedinstvenu i vrlo važnu ulogu u odnosima između Kine i Zapada, posebno između kasnog 16. i 19. vijeka.

Stanovnici Makao uglavnom govore kantonskim dijalektom; također se govori mandarinski kineski, portugalski i engleski jezik. Naziv za sve stanovnike Makaoa je Makanezi. U užem smislu se taj izraz koristi za domorodačko stanovništvo Makaoa koje je portugalskog porijekla, ali u sebi ima i dosta kineskih i drugih primjesa.

Osim ostataka kolonijalne prošlosti, najveća atrakcija u Makaou jest kocka, odnosno kazina. Iako je veliki broj igara na sreću legalana, najpopularnija je Pai Gow, koja se igra s kineskim domino figurama. Kockari iz Hong Konga često odlaze na jednodnevne izlete u Makao; hidrogliseri svakodnevno prevoze putnike između dva grada, 24 sata dnevno.

Geografija

uredi

Makao se nalazi 60 km jugozapadno od Hongkonga i 145 km od Guangdžoa. Sastoji se od poluostrva Makao, i ostrva Taipa i Koloane koja su spojena zemljom koja je uzeta od mora. Poluostrvo oblikuje estuar Biserna reka na istoku i Ksi Zapadna rijeka na zapadu.[6] Graniči se sa sa Posebnom ekonomskog zonom Džuhaj u kopnenoj Kini. Poluostrvo Makao je prvobitno bilo ostrvo, ali s vremenom kopnena masa je povezana uskim slojem. U 17. veku, ljudskim djelovanjem Makao je transformisan u poluostrvo. Zbog guste gradske infrastrukture u Makaou nema obradive površina, pašnjaka ili šuma. Zbog ove činjenice, ljudi u Makaou su uvek gledali na more kao sredstvo preživljavanja.

Klima

uredi

U Makau vlada vlažna subtropska klima na koju utiču sezonski monsuni, pa stoga postoji značajna razlika između ljetne i zimske temperature. Prosečna godišnja temperatura u Makau je 22,7 °C.[7] Jul je najtopliji mesec u godini, sa mesečnim prosekom od 28,6 °C, a dnevne temperature su obično iznad 30 °C. Najhladniji mjesec u godini je januar, sa prosekom od 14,5 °C, a povremeno temperatura pada ispod 10 °C. Zbog toga što se nalazi u obalnom području južne Kine, ima obilne padavine sa godišnjim prosekom od 2.030 milimetara. Zime su suve, zbog monsuna iz kontinentalne Kine. Vlažnost je visoka, a prosek varira između 75% i 90%.[8]


Klimatološki medijani za Makao
Mjesec jan-sij feb-velj mar-ožu apr-tra maj-svi jun-lip jul-srp aug-kol sep-ruj okt-lis nov-stu dec-pro godina
Srednji maksimum (°C) 17,7 17,7 20,7 24,5 28,1 30,3 31,5 31,2 30,0 27,4 23,4 19,6 25,2
Srednji minimum (°C) 12,2 13,1 16,2 20,2 23,6 25,7 26,3 26,0 24,9 22,3 17,8 13,8 20,2
Precipitacija (mm) 32,4 58,8 82,5 217,4 361,9 339,7 289,8 351,6 194,1 116,9 42,6 35,2 2.1229


Stanovništvo

uredi
 
Makao

Prema proceni, u gradu je 2009. živelo 507.799 stanovnika.

Kretanje broja stanovnika
1990. 2000. 2009
355.693[9] 433.337[9] 507.799[9]

Povezano

uredi

Reference

uredi
  1. „Kineski grad Makao ima rekordnu zaradu od kockanja na svetu”. Novosti. 2. 1. 2014.. Pristupljeno 30. 11. 2017. 
  2. Wu, Z., and G. Jin. "The evolution of spellings of ‘Macau’: An examination of early Portuguese and Western archival materials." Makao - kulturna interakcija i literarna reprezentacija (2014): 3-11.
  3. „The entry "Macau history" in Macau Encyclopedia” (Chinese). Macau Foundation. Arhivirano iz originala na datum 13. 10. 2007.. Pristupljeno 2. 1. 2008. 
  4. Fung 1999: str. 5–6
  5. Fung 1999: str. 7
  6. „Macau Geography”. AsiaRooms.com. Arhivirano iz originala na datum 12. 1. 2008.. Pristupljeno 6. 1. 2008. 
  7. „100 years of Macau Climate”. Macao Meteorological and Geophysical Bureau. Arhivirano iz originala na datum 10. 1. 2011.. Pristupljeno 15. 2. 2011. 
  8. „Macau Climate, Temp, Rainfall and Humidity”. Nexus Business Media Limited. Arhivirano iz originala na datum 16. 12. 2007.. Pristupljeno 6. 1. 2008. 
  9. 9,0 9,1 9,2 „China: largest cities and towns and statistics of their population”. www.world-gazetteer.com. 17. 12. 2012.. Arhivirano iz originala na datum 2012-12-27. 

Literatura

uredi
  • Fung, Bong Yin (1999) (Kineskom). Macau: A General Introduction. Joint Publishing (H.K.) Co. Ltd. ISBN 978-962-04-1642-2. 

Eksterni linkovi

uredi