p-Toluensulfonska kiselina
p-Toluensulfonska kiselina (PTSA, tosilna kiselina, TsOH) je organsko jedinjenje sa formulom CH3C6H4SO3H. Ona je beli prah koji je rastvoran u vodi, alkoholima, i drugim polarnim organskim rastvaračima. 4-CH3C6H4SO2- grupa je poznata kao tozil grupa i često se označava kao Ts ili Tos. Najčešće se TsOH odnosi na monohidrat, TsOH.H2O.
p-Toluensulfonska kiselina[1] | |||
---|---|---|---|
IUPAC ime |
| ||
Drugi nazivi | Tosilna kiselina PTSA | ||
Identifikacija | |||
CAS registarski broj | 104-15-4 , 6192-52-5 (monohidrat) | ||
PubChem[2][3] | 6101 | ||
ChemSpider[4] | 5876 | ||
DrugBank | DB03120 | ||
KEGG[5] | |||
ChEBI | 27849 | ||
ChEMBL[6] | CHEMBL541253 | ||
Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
Svojstva | |||
Molekulska formula | CH3C6H4SO3H | ||
Molarna masa | 172.20 g/mol (anhidrat) 190.22 g/mol (monohidrat) | ||
Agregatno stanje | bezbojni (beli) prah | ||
Gustina | 1.24 g/cm3 | ||
Tačka topljenja |
38 °C, 311 K (anhidrat) [7] | ||
Tačka ključanja |
140 °C, 413 K, 284 °F (na 20 mmHg) | ||
Rastvorljivost u vodi | 67 g/100 mL | ||
pKa | -2.8 (voda),[8] 8.5 (acetonitril)[9] | ||
Struktura | |||
Oblik molekula (orbitale i hibridizacija) | tetraedarna na S | ||
Opasnost | |||
Podaci o bezbednosti prilikom rukovanja (MSDS) | External MSDS | ||
Opasnost u toku rada | iritant kože | ||
R-oznake | R36/37/38 | ||
S-oznake | S26 | ||
Srodna jedinjenja | |||
Srodna sulfonske kiseline | Benzensulfonska kiselina Sulfanilinska kiselina | ||
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
Infobox references |
TsOH je jaka organska kiselina. Ona je oko milion puta jača od benzojeve kiseline. Ona je jedna od malobrojnih čvrstih kiselina, te je stoga podesna za merenje. Za razliku od jakih mineralnih kiselina (posebno azotne, sumporne, i perhlorne kiseline), TsOH nije oksidujuća.
Reference
uredi- ↑ Merck11th 9459.
- ↑ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today 15 (23-24): 1052-7. DOI:10.1016/j.drudis.2010.10.003. PMID 20970519.
- ↑ Evan E. Bolton, Yanli Wang, Paul A. Thiessen, Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry 4: 217-241. DOI:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Joanne Wixon, Douglas Kell (2000). „Website Review: The Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes — KEGG”. Yeast 17 (1): 48–55. DOI:10.1002/(SICI)1097-0061(200004)17:1<48::AID-YEA2>3.0.CO;2-H.
- ↑ Gaulton A, Bellis LJ, Bento AP, Chambers J, Davies M, Hersey A, Light Y, McGlinchey S, Michalovich D, Al-Lazikani B, Overington JP. (2012). „ChEMBL: a large-scale bioactivity database for drug discovery”. Nucleic Acids Res 40 (Database issue): D1100-7. DOI:10.1093/nar/gkr777. PMID 21948594.
- ↑ Armarego 2003: str. 370
- ↑ Guthrie, J. P. Hydrolysis of esters of oxy acids: pKa values for strong acids. Can. J. Chem. 1978, 56, 2342-2354.
- ↑ Eckert, F.; Leito, I.; Kaljurand, I.; Kütt, A.; Klamt, A.; Diedenhofen, M. Prediction of Acidity in Acetonitrile Solution with COSMO-RS. J. Comput. Chem. 2009, 30, 799-810. DOI: 10.1002/jcc.21103
Literatura
uredi- Armarego, Wilfred (2003). Purification of Laboratory Chemicals. Elsevier Science. str. 370. ISBN 0-7506-7571-3.