Cerdaña
Cerdaña (katalonski: Cerdanya, latinski: Ceritania) je ime današnje španjolske regije i ime za historijsku grofoviju koja se prostirala u Pirinejima između Katalonije i Oksitanije.[1]
Cerdaña
| |
|---|---|
| |
| U sastavu | Španjolske (Katalonija) Francuske (Oksitanija) |
| Površina | 1086 km² |
| Stanovništvo | 26.500 |
| Gustoća | 24 stanovnika na km² |
Geografske karakteristike uredi
To je kotlina duga 20 km i široka oko 5 km, prosječne nadmorske visine od 1000 metara, okružena planinama višim od 2000 m.[1] Zbog tog je od pamtivjeka korištena kao prirodni prelaz iz Francuske u Španjolsku.[1]
Cerdaña ima površinu od 1,086 km², od tog 50.3% pripada Španjolskoj, a 49.7% Francuskoj. U njoj živi oko 26,500 stanovnika (53% u Španjolskoj).
Historija uredi
U 8. vijeku Cerdañu su zauzeli Mauri, kad se vojska Karla Velikog primakla granicama (785-790.) naselja su se spontano predavala.[1] Karlo Veliki je čitav taj kraj uz Pirineje organizirao kao pograničnu marku.
Krajem 8. vijeka Cerdaña je organizirana kao grofovija, ona je svoju maksimalnu političku, kulturnu i demografsku ekspanziju ostvarila od kraja 8. vijeka do sredine 13. vijeka. Iz tog perioda ostalo je 50 malih romaničkih crkava.[1]
Tokom 9. vijeka Cerdañom su vladali raznorazni grofovi iz Barcelone, Gerone, Narbonne i Urgella, sve do Wilfreda Dlakavog koji je vladao Cerdañom od 870. do 897. Uzdigao je u rang samostalne grofovije i dao svom najmlađem sinu Mironu (umro 927.). Mironovi nasljednici vladali su kao porodična dinastija Cerdañom sve do 1117. kad su izumrli. Nakon tog Cerdaña je postala dio Kraljevine Aragon. Jedno kraće vrijeme bila je dio Kraljevstva Mallorca.
Nakon sklapanja Pirinejskog mira - 1659. kog je u ime Španjolske potpisao Felipe IV a u ime Francuske Louis XIV, Katalonija je Kraljevini Francuskoj prepustila grofovije Roussillon i Conflent (i krajeve Capcir i Vallespir) i pola Cerdañe, odnosno Altu Cerdañu (Gornju Cerdañu).[2]
Tako da je Cerdaña danas administrativno podjeljena između francuskog departmana Pyrénées-Orientales (Alta Cerdaña) i španjolskih provincija Gerone i Léride (Baja Cerdaña).[2]
Regija Cerdaña je pionir u alpskom skijanju u Španjolskoj, u njoj je izgrađeno puno skijališta.[2]
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „la Cerdanya” (španjolski). Gran enciclopèdia catalana. Pristupljeno 21.5. 2019.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „History with a rich cultural heritage” (španjolski). Cerdanya. Pristupljeno 21.5. 2019.
