Arktur
| Opservacijski podaci Epoha J2000 | |
|---|---|
| Sazvježde | Volar |
| Rektascenzija | 14h 15m 39.7s |
| Deklinacija (astronomija) | +19° 10' 56" |
| Vidljiva veličina (V) | −0.05 |
| Karakteristike | |
| Spektralni tip | K1.5 IIIpe |
| B-V Indeks boja | 1.22 |
| U-B Indeks boja | 1.27 |
| Promjenljivi tip | Suspected |
| Astrometrija | |
| Radijalna brzina (Rv) | −5.3 km/s |
| Pravo kretanje (μ) | RA: −1093.45 mas/god. Dec.: −1999.40 mas/god. |
| Paralaksa (π) | 88.78 ± 0.68 mas |
| Udaljenost | 36.7 ly (11.26 pc) |
| Apsolutna veličina (MV) | −0.38 |
| Detalji | |
| Masa | 1–1.5 M☉ |
| Radijus | 24.5 R☉ |
| Luminozitet | > 110 L☉ |
| Temperatura | 4,300 K |
| Metalicitet | 17–32% Sun |
| Rotacija | |
| Starost | > 4.6 × 109 godina |
| Ostale oznake | |
Arktur ili α Volara (lat. Arcturus, α Boötis, α Boo) je najsjajnija zvezda sazvežđa Volar i najsjajnija zvezda severne nebeske hemisfere[1]. Magnituda Arktura iznosi -0,05 (uz varijacije od nekoliko stotih delova magnitude), što je čini četvrtom najsjajnijom zvezdom noćnog neba. Naziv Arktur na starogrčkom znači „čuvar medveda“.[2][3]
Arktur je narandžasti džin, spektralne klase K2III, prečnika oko 25 puta većeg od prečnika Sunca i preko 100 puta luminozniji od Sunca. Nalazi se na 37 svetlosnih godina (11 parseka) od Sunčevog sistema, na koordinatama α = 14h 15m 39,6s δ = +19° 10’ 57”.[1][2][3]
Arktur ima veliko relativno kretanje, drugo najveće meću zvezdama sjajnijim od 1. magnitude (odmah posle alfe Kentaura).[3][4] Arktur je član grupe zvezda nazvane po njemu Arkturova grupa, koju prema pretpostavkama čine 53 zvezde koje imaju zajedničko poreklo.[5]
U jezgru Arktura je prestala fuzija vodonika i počela je fuzija helijuma u ugljenik.[4] U budućnosti, Arktur će odbaciti spoljašnje slojeve od kojih će nastati planetarna maglina, dok će unutrašnji slojevi ostati u obliku belog patuljka.[5]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ↑ 1,0 1,1 Patrick Moore (2000) ((en)). The Data Book of Astronomy. Bristol: IOP Publishing Ltd. str. 341. ISBN 0-7503-0620-3.
- ↑ 2,0 2,1 Patrick Moore, ur. (2002) ((en)). Philip's Astronomy Encyclopedia. Philip's. str. 427. ISBN 0–540–07863–8.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Paul Murdin, ur. (2001) ((en)). Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics. Institure of Physics Publishing. str. 5065. ISBN 0-7503-0440-5.
- ↑ 4,0 4,1 Kaler, Jim. „Jim Keler's Stars — Arcturus”. Pristupljeno 21. 12. 2012.
- ↑ 5,0 5,1 „Sol — Station Arcturus”. Sol Company. Pristupljeno 21. 12. 2012.
Literatura uredi
- Patrick Moore (2000) ((en)). The Data Book of Astronomy. Bristol: IOP Publishing Ltd. str. 341. ISBN 0-7503-0620-3.
- Patrick Moore, ur. (2002) ((en)). Philip's Astronomy Encyclopedia. Philip's. str. 427. ISBN 0–540–07863–8.
- Paul Murdin, ur. (2001) ((en)). Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics. Institure of Physics Publishing. str. 5065. ISBN 0-7503-0440-5.
- Makemson, Maud Worcester (1941). The Morning Star Rises: an account of Polynesian astronomy. Yale University Press.
Spoljašnje veze uredi
- Arktur u bazi ARICNS (Astronomisches Rechen-Institut Heidelberg Data Base for Nearby Stars) (en)
- Arktur u SIMBAD bazi podataka. (en)
- SolStation.com entry
- Arcturus at Constellation Guide