334. pne.
Godina 334. pne. bila je godina predjulijanskog rimskog kalendara. U rimskoj državi bila je poznata kao Godina konzulstva Kaudina i Kalvina (ili, rjeđe, godina 420. Ab urbe condita). Oznaka 334. pne. za ovu godinu se koristila od ranog srednjeg vijeka, kada je kalendarska era Anno Domini postala glavna metoda u zapadnoj Evropi sa označavanje godina.
| Gregorijanski | 334. pne. |
| Olimpijada | 111:2.–111:3. |
| Ab urbe condita | 420. |
| Seleukidski | -22–-21. |
| Islamski | 984–983. BH |
| Hebrejski | 3427–3428. |
| Bizantski | 5175–5176. |
| Koptski | -617–-616. |
| Iranski | -955–-954. BP |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | -277–-276. |
| • Shaka Samvat | 256–257. |
| • Kali Yuga | 2768–2769. |
| Kineski | 2303–2304. |
| Holocenski kalendar | 9667. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji
uredi- Kralj Karije Piksodar umire i nasljeđuje ga zet Orontobat.
- Perzijski satrapi Male Azije se sastaju na ratnom vijeću u Zeleji kako bi dogovorili strategiju protiv predstojeće invazije makedonskog kralja Aleksandra. Vođa grčkih najamnika Memnon sa Rodosa predlaže da se Aleksandrova vojska logistički iscrpi strategijom spaljene zemlje. Arsit, satrap Helespontske Frigije, ne dozvoljava da se spaljuju područja pod njegovom vlašću, kao i ostali satrapi.
- Makedonski kralj Aleksandar III prelazi Dardanele na čelu vojske Helenskog saveza sa 30.000 pješaka i 5.000 konjanika, ostavivši svog vjernog pomoćnika Antipatera i 13.000 vojnika da paze na makedonske interese u Grčkoj. Time započinje veliki Aleksandrov pohod na Aziju.
- maj - Bitka na Graniku u kojoj Aleksandar u blizini Mramornog mora odnosi veliku pobjedu nad perzijskim snagama kojima je komandirao Memnon sa Rodosa. Veliki broj grčkih najamnika u perzijskoj službi je nakon zarobljavanja pogubljen, a 2.000 poslani kao roblje u Makedoniju.
- Aleksandar nakon bitke prihvaća predaju Sarda, sjedišta perzijske satrapije, te preuzima njegovu golemu riznicu te nastavlja napredovanje duž jonijske obale.
- Aleksandar kod Halikarnasa izvodi prvu uspješnu opsadu, prisilivši Memnona sa Rodosa i Orontobata da se povuku morem. Aleksandar na prijestolje Karije dovodi bivšu kraljicu i Piksodarovu sestru Adu.
- Aleksandrovi uspjesi ostavljaju najveći dio zapadne Male Azije u rukama Makedonaca, a većina gradova Aleksandru otvara vrata bez otpora. Jedini grad koji pruža otpor je Milet.
- Aleksandar od Epira, na zahtjev starogrčke kolonije Taras (Tarent) prelazi u Italiju kako bi joj pomogao u borbi protiv Lukanaca i Brutijaca. Aleksandar ostvaruje pobjede nad samnitskim plemenima.
- Vladari kineskih država Wei i Qi pristaju da se međusobno oslovljavaju kao kraljevi, čime je formalizirana nezavisnost Zaraćenih država kao i potpuna nemoć dinastije Zhou.
Rođenja
uredi- Zenon iz Kitijuma, grčki filozof i osnivač stoicizma