21. SS brdska divizija Skenderbeg

**21. SS divizija "Skenderbeg"**
21. SS divizija "Skenderbeg"
Osnivanje	april 1944.
Formacija	. 50. SS brdski lovački puk (1. albanski); 51. SS brdski lovački puk (2. albanski); 21. SS brdski lovački artiljerijski puk; 21. SS izviđački bataljon; 21. SS bataljon oklopnih lovaca; 21. SS inženjerijski bataljon;
Jačina	18.520 vojnika i oficira (6.015 Nemaca) 20. septembra 1944
Deo	SS trupa (nem. Wafen SS)
Angažovanje	Operacija Draufgenger jula 1944; Kraljevački mostobran; Bitka na Drini decembra 1944
Komandanti
Komandant	. SS-brigadefirer Jozef Fictum (nem. Josef Fitzthum; april 1944 - 1. maj 1944); SS-oberfirer August Šmithuber (nem. August Schmidthuber; 1. maj 1944 — januar 1945);

21. SS oružana brdska divizija "Skenderbeg" (21. Waffen-Gebirgs-Division der SS Skenderbeg) ili 1. albanska (Albanische Nr. 1) formirana je nakon kapitulacije fašističke Italije, tokom proleća 1944. godine, od nemačkih oficira i podoficira, i albanskih regruta, većinom sa Kosova i Metohije. U sastav te SS-divizije uključeno je i više hiljada bivših pripadnika nemačke mornarice čiji su brodovi potopljeni u borbama sa zapadnim saveznicima.

Divizija se uglavnom borila protiv jugoslovenskih i albanskih partizana. Od maja 1944, divizija je u sastavu 21. armijskog korpusa Druge oklopne armije. Tokom Andrijevičke operacije divizija je demonstrirala malu borbenu vrednost. U direktnom sukobu sa snagama NOVJ njene formacije su poražene i razbijene, a veliki broj albanskih regruta je dezertirao. Veliki postotak dezertera (gotovo 3.500 u samo dva mjeseca) doveo je do raspuštanja te jedinice, a ostatak je nazvan Kampfgruppe Skenderbeg i uključen u sastav 7. SS dobrovoljačke gorske divizije Prinz Eugen. Preformirana borbena grupa "Skenderbeg" ušla je u sastav obnovljene 7. SS divizije kao 14. SS puk "Skenderbeg".

Tokom Andrijevičke operacije jula 1944. ova divizija zajedno sa delovima 7. SS divizije počinila je masakr u selu Velika kod Plava u kojem je ubijeno preko 500 civila. Komandant divizije August Šmithuber osuđen je 1947. u Beogradu na smrt za počinjene ratne zločine i pogubljen.

Literatura

Gordon Williamson: THE WAFFEN-SS (3) Arhivirano 2011-02-08 na Wayback Machine-u
"Vremeplov", "Nedjeljni Glas Slavonije", 85 (3!), 125, 33 - Osijek, 11. IX. 2005.
Hrvatski enciklopedijski rječnik

Izvori

↑ Gordon Williamson: THE WAFFEN-SS (3)

Spoljašnje veze

21. SS Waffen-Gebirgs-Division der SS Skanderbeg (albanische Nr. 1) - Axis History Factbook (en)

[1] Gordon Williamson: THE WAFFEN-SS (3)

[1]