Škotski gelski jezik
| Škotski gelski jezik (Gàidhlig na h-Alba) | |
|---|---|
| Govori se u: | Škotskoj, Kanadi |
| Regija: | Škotske planine, Hebridi, Nova Škotska (Kanada) |
| Ukupno ljudi koji govore škotski gelski: | 58.652 |
| Jezička grupa: Klasifikacija: |
indoevropska keltski |
| Status jezika | |
| Zvanični jezik u: | |
| Regulisan od: | Bòrd na Gàidhlig (Odbor za škotski gelski) |
| Kodovi i šifre škotskog gelskog jezika | |
| ISO 639-1 | gd |
| ISO 639-2 | gla |
| SIL | GLS |
Škotski gelski ili škotski gaelski (Gàidhlig), ponekad samo kao gelski ili gaelski, je keltski jezik koji se govori u delu Škotske.
Škoti su se doselili u Veliku Britaniju iz Irske u 4. veku i osnovali državu u kojoj su živeli sa Piktima i Skandinavcima. Ovi narodi su se vremenom asimilirali i prihvatili škotski gelski jezik. Od 13. veka škotski gelski jezik je gubio značaj u Škotskoj na račun širenja engleskog jezika.
Danas škotski gelski jezik govori oko 59.000 ljudi u planinama severozapadne Škotske (Škotske planine) i na ostrvima Hebridi. To čini svega 1,5% stanovništva Škotske. Svi govornici škotskog gelskog govore i engleski jezik. Oko 900 govornika živi u kanadskoj provinciji Nova Škotska, i oko 1600 u SAD.
Trenutno stanje
urediŠkotsko gelski jezik je od 2005., kada je Parlament Škotske (Parlamaid na hAlba) doneo takozvani Gelski akt, ravnopravan jezik sa engleskim u Škotskoj. Postoje brojne inicijative za zaustavljanje opadanja broja govornika škotskog gelskog na zapadu Škotske, i za njegovu promociju u ostatku zemlje.
Karakteristike
urediAlfabet škotskog gelskog jezika ima 18 slova (A, B, C, D, E, F, G, H, I, L, M, N, O, P, R, S, T, U) i 88 mogućih fonema.
Škotski gelski jezik koristi fleksiju da razlikuje padeže imenica, vremena i načine glagola.
Red reči je predikat-subjekat-objekat.
Ovaj jezik kombinuje predloge sa zamenicama kao što je slučaj u drugim keltskim jezicima. Na primer, aig (ka) + mi (meni) > agam.
Ne postoji glagol „imati“, što je karakterika keltskih jezika. Pripadnost se označava oblikom nekome.
Škotski gelski ima mnogo određenih članova koji zavise od broja, padeža, početnog slova imenice koja sledi i.t.d, ali ne poznaje neodređeni član.
Internacionalni izrazi poreklom iz škotskog gelskog su: whisky, slogan, klan i stroncijum.
