Koordinate: 44° 02′ 60" SGŠ, 20° 27′ 60" IGD
Velereč je naselje u Srbiji u opštini Gornji Milanovac u Moravičkom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 599 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 565 stanovnika).

Velereč
Osnovni podaci
Država  Srbija
Upravni okrug Moravički
Opština Gornji Milanovac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022) 599
Geografija
Koordinate 44°03′00″N 20°28′00″E / 44.05°N 20.466666°E / 44.05; 20.466666
Nadmorska visina 338 m
Velereč na mapi Srbije
Velereč
Velereč
Velereč (Srbije)
Ostali podaci
Pozivni broj 032
Registarska oznaka GM

Geografija

uredi

Velereč se nalazi severno od Gornjeg Milanovca, a sa gradom je u dodiru pošto je deo gradskog naselja formiran na velerečkom ataru. Selo zauzima površinu od 1.434 hektara, sa južne strane se graniči sa Gornjim Milanovcem i Grabovicom, na severu sa Majdanom i Ljutovnicom, istočno sa Svračkovcima i Nevadama i zapadno sa selima Brusnica i Klatičevo.

Kroz selo prolazi Ibarska magistrala koja je nastala nakon što je modernizovan put Gornji Milanovac – Rudnik. Takođe prolazi i deo putnog pravca Gornji Milanovac – PranjaniPožega, kao i put ka Kragujevcu. Sve do 1970. kroz selo je prolazila železnička pruga uzanog koloseka Sarajevo – Beograd, koja je ukinuta zbog nerentabilnosti, što se kasnije pokazalo pogrešnim jer je već krajem 20. veka ponovo vođena akcija za uspostavljanje železničke veze sa Čačkom i Beogradom, ali je zbog tada nepovoljnih političkih okolnosti ovaj projekat odložen. Svoju železničku stanicu, Srčanik, Velereč je dobio 1922. godine.

Klima

uredi

Selo se nalazi u zoni umerenokontinentalne klime, srednja godišnja temperatura iznosi 10 °C, a veliki uticaj na klimu ima i blizina planine Rudnik. Najtopliji mesec je jul sa prosekom od 19 °C, dok je najhladniji januar sa prosekom od oko 1 °C, dok minimalne temperature silaze i ispod 28 stepeni ispod nule. Srednja godišnja količina padavina je oko 850mm. Od vetrova dominiraju severac, kao i severoistočni vetar koji se u selu naziva „ustoka“, kao i južni vetar razvigorac u proleće.

Demografija

uredi

U naselju Velereč živi 483 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,4 godina (38,7 kod muškaraca i 40,2 kod žena). U naselju ima 188 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,19.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija
Godina Stanovnika
1948. 905 [1]
1953. 888
1961. 868
1971. 687
1981. 481
1991. 565 562
2002. 611 599
Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi
  
589 98.33%
Crnogorci
  
3 0.50%
Mađari
  
1 0.16%
Makedonci
  
1 0.16%
nepoznato
  
4 0.66%


Literatura

uredi
  • Tomislav M. Jovanović, Velereč i Velerečani, izdavač Mesna zajednica Velereč, Gornji Milanovac 2006., ISBN 86-7432-025-2

Reference

uredi
  1. Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
  2. Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Spoljašnje veze

uredi