Struške večeri poezije
Struške večeri poezije (makedonski: Струшки Вечери на Поезијата) je jedan od najstarijih i svakako jedan od najvažnijih pjesničkih susreta u nekadašnjoj Jugoslaviji koji se održava od 1962., a od 1964. i kao internacionalni festival poezije u Strugi - Sjeverna Makedonija.
Struške večeri poezije
Струшки Вечери на Поезијата | |
---|---|
Natpis na ulazu u direkciju Struških večeri | |
Država | Sjeverna Makedonija |
Prve večeri poezije u Strugi održane su 1962. [1] kao festival makedonskih pjesnika u čast braće Miladinov koji su rođeni u tom gradu na Ohridskom jezeru. Od tad vlada tradicija da se festival otvara čitanjem pjesme - T’ga za jug Konstantina Miladinova. Već od iduće 1963. na Struškim večerima nastupaju i pjesnici iz čitave tadašnje Jugoslavije. Od te godine se dodjeljuje nagrada Braća Miladinovi za najbolju knjigu poezije izdanu u Sjevernoj Makedoniji između dva festivala. [1]
Od 1966. festival je prerastao u internacionalni susret pjesnika čitavog svijeta, na kojem se pobjedniku susreta, pjesniku koji je svojim ukupnim opusom po mišljenju žirija to zaslužio, dodjeljuje Zlatni vijenac poezije (Златен Венец на Поезијата) koji je vremenom postao vrlo cijenjena nagrada. [1]
Od 2003. Struške večeri poezije blisko surađuju sa UNESCO-om, sa kojim zajednički dodjeljuju novu nagradu Mostovi Struge za najbolju debitansku knjigu poezije mladih autora iz cijelog svijeta.
Festival ima urede u Strugi i Skoplju (direktor, izvršni i tehnički sekretar). Za umjetnički dio festivala zadužen je Festivalski odbor, sastavljen od prominentnih stručnjaka iz svijeta poezije (pjesnici, kritičari, prevoditelji i profesori komparativne književnosti i kulture).
Najatraktivniji dio festivalskih događanja su Meridijani - (otvaranje festivala) i Mostovi Struge (zatvaranje) koji privuku brojne građane i turiste. Festival od novijih vremena ima dva multimedijska spektakla (poezija, muzika i video) pod nazivom Noći bez interpunkcijskih znakova, koji su otvoreni za eksperimentalne oblike prezentacije poezije. Tradicionalno se dan prije službenog otvorenja, održava simpozij, čije teme nastoje biti u skladu sa vremenom, na kom se okupe brojni eksperti iz svijeta književnosti. [1]
Tokom svog postojanja od gotovo pola vijeka festival je ugostio oko 4 000 pjesnika, prevodioca i kritičara iz 95 zemalja svijeta. Uza sve poteškoće i grubu realnost u kojoj egzistira, festival je uspio preživjeti i postati jedan od najvažnijih festivala poezije u suvremenom svijetu.[1]
Nagrade
uredi- Zlatni vijenac za poeziju (Златен Венец на Поезијата, Golden Wreath of Poetry); glavna međunarodna nagrada koja se dodjeljuje istaknutim pjesnicima za životno dostignuće na polju poezije, ime dobitnika se objavljuje obično nekoliko mjeseci unaprijed
- Braća Miladinovci (Браќа Миладиновци, Miladinov Brothers Award); za najbolju knjigu objavljenu između dva festivala
- Mostovi Struge (The Bridges of Struga); za najboljeg debitantskog autora
- Iselenička gramota; za pjesnike iz makedonske dijaspore
Laureati Struških večeri (dobitnici Zlatnog vijenca)
uredi- 1966 Robert Roždestvenski (SSSR)
- 1967 Bulat Okudžava (SSSR)
- 1968 László Nagy (Mađarska)
- 1969 Mak Dizdar (SR Bosna i Hercegovina, SFR Jugoslavija)
- 1970 Miodrag Pavlović (SR Srbija, SFR Jugoslavija)
- 1971 W. H. Auden (SAD)
- 1972 Pablo Neruda (Čile)
- 1973 Eugenio Montale (Italija)
- 1974 Fazıl Hüsnü Dağlarca (Turska)
- 1975 Léopold Sédar Senghor (Senegal)
- 1976 Eugène Guillevic (Francuska)
- 1977 Artur Lundkvist (Švedska)
- 1978 Rafael Alberti (Španjolska)
- 1979 Miroslav Krleža (SR Hrvatska, SFR Jugoslavija)
- 1980 Hans Magnus Enzensberger (Zapadna Njemačka)
- 1981 Blaže Koneski (SR Makedonija, SFR Jugoslavija)
- 1982 Nichita Stănescu (Rumunjska)
- 1983 Sachchidananda Vatsyayan (Indija)
- 1984 Andrej Voznesenski (SSSR)
- 1985 Yiannis Ritsos (Grčka)
- 1986 Allen Ginsberg (SAD)
- 1987 Tadeusz Różewicz (Poljska)
- 1988 Desanka Maksimović (SR Srbija, SFR Jugoslavija)
- 1989 Thomas W. Shapcott (Australija)
- 1990 Justo Jorge Padrón (Španjolska)
- 1991 Joseph Brodsky (SAD)
- 1992 Ferenc Juhász (Mađarska)
- 1993 Genadij Ajgi (Čuvaška, Ruska Federacija)
- 1994 Ted Hughes (Ujedinjeno Kraljevstvo)
- 1995 Yehuda Amichai (Izrael)
- 1996 Makoto Ooka (Japan)
- 1997 Adunis (Sirija)
- 1998 Lu Yuan (Kina)
- 1999 Yves Bonnefoy (Francuska)
- 2000 Edoardo Sanguineti (Italija)
- 2001 Seamus Heaney (Sjeverna Irska)
- 2002 Slavko Mihalić (Hrvatska)
- 2003 Tomas Tranströmer (Švedska)
- 2004 Vasco Graça Moura (Portugal)
- 2005 William S. Merwin (SAD)
- 2006 Nancy Morejón (Kuba)
- 2007 Mahmoud Darwish (Palestinska samouprava)
- 2008 Fatos Arapi (Albanija)
- 2009 Tomaž Šalamun (Slovenija)
- 2010 Ljubomir Levčev (Bugarska)
- 2011 Mateja Matevski (Makedonija)
- 2o12 Mongane Wally Serote (Južna Afrika)
Izvori
urediVanjske veze
uredi- Službene stanice Struških večeri Arhivirano 2016-07-22 na Wayback Machine-u (mk)