Muhamed ibn Abdul Vahab

Muhamed ibn Abd el Vehab (arapski: محمد بن عبد الوهاب‎, DMG: Muḥammad ibn ʿAbd al-Wahhāb ; 1703 – 22. 6. 1792) bio je religijski vođa i teolog iz Nadžda u centralnoj Arabiji. Osnovao je pokret koji se danas zove vehabizam (sljedbenici, shodno, vehabije).[1][2][3][4][5] Rođen je u porodici sudija, pa je Ibn Abdulvehabovo rano obrazovanje predstavljalo učenje osnovnog standardnog kurikuluma izvorne jurisprudencije prema hanbelijskoj pravnoj školi, koja je bila najzastupljenija pravna škola islama u njegovom mjestu rođenja.[6] Uprkos prvobitnoj rudimentarnoj edukaciji u klasičnoj sunitskoj islamskoj tradiciji, Ibn Abdulvehab je postepeno postao protivnik većine sunitskih praksi poput posjećivanja i veneracije grobnica svetaca,[6] što je smatrao heretičkim religijskim inovacijama ili čak idolatrijom.[6] Iako su njegova učenja bila odbačena i suprotstavljena većini najznačajnijih sunitskih učenjaka tog vremena,[6] uključujući njegovog oca i brata,[6] Ibn Abdulvehab sklopio je religijsko-politički pakt sa Muhamedom ibn Saudom kako bi mu pomogao da osnuje Emirat Dirija, prvu saudijsku državu,[7] te je počeo sa dinastičkim savezništvom i dijeljenjem moći u dogovoru sa njihovim porodicama, što se nastavilo do dana-današnjeg u KSA-u.[8] El eš Šeik, saudijska vladajuća religijska porodica, predstavlja potomke Ibn Abdulvehaba, a takođe su kroz istoriju predvodili ulemu u saudijskoj državi,[9] dominirajući državnim klerikalnim institucijama.[10]

Muhamed Abdulvehab
RođenjeMuhamed ibn Abdulvehab ibn Sulejman ibn Ali ibn Muhamed ibn Ahmed ibn Rašid
1703.
Ujajna, Nadžd
Smrt22. juni 1792. (dob: 88/89)
EtnicitetArap
Zanimanjeučenjak
Poznat/a poproučavanje akide prema gledištima vehabizma;
pogledi na bidu i tevhid
Vjeroispovijestislam
Dio biblioteke Katarske državne džamije posvećene Abdulvehabu; ova džamija u Dohi nosi njegovo ime

Na njega su utjecali Ahmed ibn Hanbel, Ibn Tejmija, Muhamed Haja el Sindi, Ibn Kajim el Dževzija; on je utjecao na Muhameda ibn Sauda i dinastiju Saud, Abdulaziza ibn Abdulaha ibn Baza, Muhameda ibn el Utajmina, Muhameda Nasirudina el Albanija, Abdulrahmana el Sudaisa, Sauda el Šurajma.

Radovi

uredi
  • Risālah Aslu Dīn Al-Islām wa Qā'idatuhu
  • Kitab al-Quran (Knjiga Allaha)
  • Kitab at-Tawhid (Knjiga o Jednoći Boga)
  • Kashf ush-Shubuhaat (Pojašnjenje dvoumica)
  • Al-Usool-uth-Thalaatha (Tri temeljna principa)
  • Al Qawaaid Al 'Arbaa (Četiri osnove)
  • Al-Usool us Sittah (Šest temeljnih principa)
  • Nawaaqid al Islaam (Nulifikatori islama)
  • Adab al-Mashy Ila as-Salaa (Načini odlaska na namaz)
  • Usul al-Iman (Osnove vjere)
  • Fada'il al-Islam (Izuzetna svojstva islama)
  • Fada'il al-Qur'an (Izuzetna svojstva Kurana)
  • Majmu'a al-Hadith 'Ala Abwab al-Fiqh (Sažet pregled hadisa o glavnim temama fikha)
  • Mukhtasar al-Iman (Sažetak vjere; tj. sumarna verzija rada o vjeri)
  • Mukhtasar al-Insaf wa'l-Sharh al-Kabir (Sažetak jednakosti i Veliko objašnjenje)
  • Mukhtasar Seerat ar-Rasul (Sumarna biografija Poslanika)
  • Kitaabu l-Kabaair (Knjiga velikih grijeha)
  • Kitabu l-Imaan (Knjiga vjerovanja)
  • Al-Radd 'ala al-Rafida (Pobijanje odbacivača)

Reference

uredi
  1. Moosa, Ebrahim (6 April 2015) (en). What Is a Madrasa?. UNC Press Books. str. 97. ISBN 9781469620145. 
  2. White, Jonathan R. (1 January 2016) (en). Terrorism and Homeland Security. Cengage Learning. str. 252. ISBN 9781305886940. 
  3. Hubbard, Ben (10 July 2016). „A Saudi Morals Enforcer Called for a More Liberal Islam. Then the Death Threats Began.”. The New York Times. ISSN 0362-4331. Arhivirano iz originala na datum 15 December 2016. Pristupljeno 16 December 2016. 
  4. Asad, Talal (3 February 2003) (en). Formations of the Secular: Christianity, Islam, Modernity. Stanford University Press. str. 222. ISBN 9780804747684. 
  5. ́goston, Ga ́bor A.; Masters, Bruce Alan (21 May 2010) (en). Encyclopedia of the Ottoman Empire. Infobase Publishing. str. 260. ISBN 9781438110257. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Laoust, H., "Ibn Abd al-Wahhāb", in: Encyclopaedia of Islam, Second Edition, Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs.
  7. Hourani 1992: 257–258
  8. Nawaf E. Obaid (September 1999). „The Power of Saudi Arabia's Islamic Leaders”. Middle East Quarterly VI (3): 51–58. Arhivirano iz originala na datum 6 August 2011. Pristupljeno 23 June 2011. 
  9. Abir 1987: 4, 5, 7
  10. Metz 1992

Literatura

uredi

Vanjske veze

uredi