Messierov katalog

Šarl Mesije (francuski: Charles Messier), francuski astronom iz 18. veka, prvi je sastavio katalog nebeskih maglina, kako su tada zajedničkim imenom zvali sve nezvezdane objekte noćnog neba. Mesije je, zapravo, tražio komete, a razne magline bile su mu samo smetnja. Da bi pomogao sebi i drugim astronomima koji su redovno posmatrali nebo, pokušao je da sastavi listu "lažnih kometa", tj. kometolikih, magličastih objekata koji kroz teleskop izgledaju kao kometa, a to nisu. Prvi originalni Mesijeov katalog sadržavao je tek 30-ak objekata, dok je ostale objekte dodavao kako ih je otkrivao. Poslednji objekat u Mesijeovom katalogu nosi naziv Messier 110 ili M110. Lista svih objekata u Mesijeovom katalogu se nalazi ovde.

U katalogu objekti se obeležavaju sa velikim slovom M iza kojeg je redni broj objekta u katalogu. Recimo, Andromedina galaksija nosi oznaku M31. U katalogu se nalaze sve vrste objekata dubokog svemira: galaksije, otvorena zvezdana jata, zatvorena zvezdana jata, razne magline, ostaci supernovih, itd.

Iako star preko 2 veka, Mesijeov se katalog i danas koristi i to iz razloga što sadrži veliku većinu difuznih objekata vidljivih sa umerenih geografskih širina (dakle, oko 45°) severne polulopte. Gotovo svaki astronom amater započinje upoznavanje sa noćnim nebom preko Mesijeovog kataloga. Svih 110 objekata mogu se vidjeti uz pomoć teleskopa prečnika objektiva od recimo 10-15 cm, pa i uz određeno svetlosno zagađenje. Neki iskusniji astronomi amateri uspeli su pronaći sve objekte iz Mesijeovog kataloga i uz pomoć 2.4 inčnog (oko 6 cm) refraktora, a u idealnim uslovima, daleko od svih izvora svetlosnog zagađenja, te uz dobar vid, isti poduhvat je izvediv i uz pomoć dvogleda 8 x 50.

Krajem marta i početkom aprila moguće je u jednoj noći videti sve Mesijeove objekte, pa se u to doba godine organiziraju takmičenja, Mesijeovi maratoni. U Srbiji Mesijeov maraton se svake godine održava na Fruškoj gori.

Zvezdana karta

Zvezdana karta sa položajima objekata u Mesijeovom katalogu

Linkovi

Vanjske veze

(sh) http://astro.fdst.hr/Promatracka/messierov_katalog.php Arhivirano 2008-06-26 na Wayback Machine-u
(en) http://www.seds.org/messier/ Arhivirano 1999-04-20 na Wayback Machine-u
(en) http://www.seds.org/messier/xtra/history/CMessier.html Arhivirano 2004-07-19 na Wayback Machine-u
(en) http://zebu.uoregon.edu/messier.html Arhivirano 2004-06-14 na Wayback Machine-u
(en) http://messier45.com/messier/index.html Arhivirano 2004-12-25 na Wayback Machine-u