Kraljevina Mađarska
Ne treba izjednačavati sa Kraljevina Ugarska.
Kraljevina Mađarska (mađ. Magyar Királyság) je službeni naziv koji se koristio za mađarsku državu od 1920. do 1946. godine, kada je formirana Narodna Republika Mađarska.
| Kraljevina Mađarska Magyar Királyság Mađarska | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Geografija | |||||||
| Kontinent | Evropa | ||||||
| Glavni grad | Budimpešta | ||||||
| Društvo | |||||||
| Zvanični jezici | mađarski | ||||||
| Vladavina | |||||||
| Oblik vladavine | Monarhija | ||||||
| Titula vladara | Regent | ||||||
| Vladar | Mikloš Horti | ||||||
| Osnivanje | 1920. | ||||||
| Prestanak | 1946. | ||||||
| Status | Bivša država | ||||||
| Događaji | |||||||
| Prethodnici i naslednici | |||||||
| Prethodile su: | Nasledile su: | ||||||
.svg){kind=small}
|
.svg){kind=small}
| ||||||
| Portal:Mađarska | |||||||
.svg)
.svg)
| Historija Mađarske |
|
|
| Porijeklo Mađara |
| Magna Hungarija |
| Levedija |
| Etelkez |
| Kraljevina Ugarska |
| Kraljevina Ugarska (1000-1918) |
| Mongolsko-ugarski sukobi |
| Osmansko-ugarski sukobi |
| Mohačka bitka (1526) |
| Mađarska pod Osmanskim Carstvom (1541-1699) |
| Budimski pašaluk |
| Habzburška Ugarska (1541-1700) |
| Mađarska revolucija (1848) |
| Austro-ugarska nagodba (1867) |
| Austrougarska |
| Nakon 1918 |
| Mađarska Demokratska Republika (1918-1919) |
| Mađarska Sovjetska Republika (1919) |
| Mađarsko-rumunski rat (1919) |
| Trijanonski sporazum (1920) |
| Kraljevina Mađarska (1920–1946) |
| Narodna Republika Mađarska (1946-1989) |
| Mađarska revolucija (1956) |
| Republika Mađarska |
Ime
urediU Mađarskoj literaturi se za ovu kraljevinu koristi naziv Magyar Királyság, koji se takođe koristi i za raniju Kraljevinu Ugarsku, koja je postojala do novembra 1918, kada je zamenjena Mađarskom Demokratskom Republikom, dok se u srpskoj, hrvatskoj i slovačkoj literaturi nazivi ove dve kraljevine razlikuju, odnosno za kraljevinu koja je postojala do 1918. godine koristi se naziv „Ugarska“ (ili "Uhorsko" na slovačkom), dok se za kraljevinu koja je postojala od 1920. do 1946. koristi naziv „Mađarska“ (ili "Maďarsko" na slovačkom).
Istorija
urediPosle povlačenja iz Mađarske okupacione rumunske vojske 1920. godine, koja je tu bila da slomi otpor novoosnovanog komunističkog režima Bele Kuna (Béla Kun), Mađarska je ušla u novi haos i borbu za prevlast. Sa jedne strane su bili antikomunisti i monarhisti dok sa druge komunisti, levičari i ostali koji su se osećali ugroženi.
Krajem 1920. godine koalicija desno orijentisanih je odnela pobedu i vratila u zemlju konstitatuvnu monarhiju. Izbor novog kralja je odložen zbog nestabilnog stanja u zemlji i odlučeno je da se u međuvremenu postavi namesnik koji će predstavljati monarhiju. Za namesnika (regenta) je postavljen austrougarski admiral i mađarski političar Mikloš Horti (Horthy Miklós).
Činjenica je da je Kraljevina Mađarska u periodu od 1920. do 1944. godine bila država pod namesništvom Mikloša Hortija koji je praktično sa njom sam upravljao, a zvanično zamenjivao budućeg kralja. Pokušaji zadnjeg ugarskog kralja Karla IV da se vrati na presto 1921. bili su osujećeni pretnjom ratom od strane susednih država i nedostatkom podrške od samog Hortija.
Prvih deset godina Hortijevog namesništva bilo je obeleženo burnim promenama u mađarskom društvu i socijalnim nezadovoljstvom. Za vreme premijera Ištvana Bethlena (István Bethlen), pravljene su razne mahinacije kao što je manipulisanje izborima, pokušaj revizije Trianonskog sporazuma, tako da je nezadovoljstvo u narodu raslo, a ekonomija je propadala. Najzad, u periodu od 1929. do 1931. godine, došlo je do potpunog kolapsa mađarske ekonomije i to je primoralo Bethlena da podnese ostavku. Ekonomski kolaps je, tokom narednih godina, omogućio jačanje uticaja Nemačke u spoljnotrgovinskoj razmeni i potiskivanje ostalih spoljnih partnera. Tokom Drugog svetskog rata kraljevina Mađarska (kraljevina bez kralja) se priklonila, sticajem različitih okolnosti, Silama osovine i bila donekle pošteđena od rata sve do 1944. godine kada su je okupirale nemačke nacističke snage i za kratko vreme napravile od nje marionetsku državu Trećeg rajha.
Posle Drugog svetskog rata i poraza Sila osovine, Sovjetske snage su okupirale Mađarsku i uvele komunistički režim, čime je prestao da se koristi naziv Kraljevina Mađarska i formirana je Narodna Republika Mađarska.
Granice
urediGranice Kraljevine Mađarske utvrđene su Trijanonskim sporazum iz 1920. godine. U Drugom svetskom ratu, uz pomoć Hitlerove Nemačke, kraljevina je proširila svoje granice na račun Čehoslovačke, Rumunije i Jugoslavije, ali su posle Drugog svetskog rata ponovo uspostavljene granice koje je odredio Trijanonski sporazum.