Kōki Hirota

(Preusmjereno sa stranice Koki Hirota)

Kōki Hirota (廣田 弘毅 Hirota Kōki?, 14. februar 1878 – 23. decembar 1948) bio je japanski diplomat i političar, koji je od 1936. do 1937. godine služio kao premijer Japana, te koji je nakon Drugog svjetskog rata osuđen i pogubljen kao ratni zločinac.

Kōki Hirota
廣田 弘毅
21. premijer Japana
Na položaju
9. mart 1936 – 2. februar 1937
MonarhShōwa
PrethodiKeisuke Okada
SlijediSenjūrō Hayashi
Lični detalji
Rođenje(1878-02-14)14. 2. 1878.
Chūō-ku, Fukuoka, Japan
Smrt23. 12. 1948. (dob: 70)
Zatvor Sugamo, Japan
Politička strankanezavisni
Alma materTokijski carski univerzitet
Potpis

Rodio se u porodici zidara koji se zahvaljujući braku povezao sa porodicom proizvođača tjestenine. To mu je omogućilo da pohađa elitnu školu Shuyukan, a potom i Tokijski carski univerzitet gdje je studirao zajedno sa budućim premijerom Shigeruom Yoshidom. Potom se zaposlio u Ministarstvu vanjskih poslova, gdje je obavljao niz dužnosti, uključujući mjesto japanskog ambasadora u SSSR-u od 1928. do 1932. godine.

Godine 1933. je postao ministrom vanjskih poslova u vladi Makota Saitoa, te ga zadržao i u vladi Keisukea Okade. Osnov njegove politike je bilo nastojanje da se sklopi savez sa Kinom kako bi se zajednički suprotstavili komunizmu, ali uz uvjet da Kinezi prihvate nezavisnost pro-japanske države Mandžukuo. Kada su ona objavljena kao službena doktrina poznata kao Hirota Sangensoku (Tri Hirotina načela), Hirota je postao jedan od najomraženijih ličnosti u Kini.

Hirota je premijerom postao nedugo nakon neuspjelog ultranacionalističkog puča, te je nastojao, što je više moguće, izaći u susret sve radikalnijim krugovima u vojsci. Neuspjeh da se poveže sa Kinom je nastojao kompenzirati povezivanjem sa fašističkim državama u Evropi, te je tako 1936. sklopio Antikominterna pakt sa nacističkom Njemačkom i fašističkom Italijom, a koji je predstavljao prvo povezivanje budućih Sila Osovine, odnosno preteču Trojnog pakta. Hirotin mandat, međutim, nije dugo trajao. Nakon svađe sa ministrom rata, generalom Hisaichijem Terauchijem, je bio prisiljen podnijeti ostavku. Zamijenio ga je general Senjuro Hayashi.

Hirota se, međutim, brzo vratio u vladu, te postao ministar vanjskih poslova u kabinetu princa Konoea. Tamo se počeo suprotstavljati ratu protiv Kine, odnosno zahtijevati njegov prekid kako bi se ipak pokušalo stvoriti trajni savez sa Kinezima. Militaristički krugovi ga, međutim, više nisu podnosili te je ponovno prisiljen na ostavku.

Hirota je nakon japanske kapitulacije 1945. godine uhapšen od američkih okupacijskih vlasti te mu je na Tokijskom procesu suđeno za ratne zločine. Proglašen je krivim i potom obješen. Od svih optuženika na tom procesu je bio jedini civil, a njegova osuda je predmet kontroverzi. Uglavnom se smatra da je osuđen zato što je Kina njegovu politiku Hirotinih načela smatrala opravdanjem agresivnog rata, odnosno što je kao član vlade bio upoznat sa Nankinšim masakrom, ali nije učinio ništa kako bi ga zaustavio.

Vanjske veze

uredi