Cinque Ports
Cinque Ports (što prevedeno sa francuskog znači Pet luka) je ime srednjovjekovne konfederacije luka duž La Mancha i jugoistoka Engleske, formirane da opslužuje kralja - brodovima s posadom.[1]
| Cinque Ports Pet luka | |
|---|---|
 | |
| Država |  Engleska
|
Karakteristika uredi
Prvih pet luka; Sandwich, Dover, Hythe, New Romney i Hastings, vremenom su zaradili epitet - drevni gradovi od Winchelsa i Rya, i privilegij glavnih luka. Kasnije im se pridružilo više od 30 drugih gradova po grofovijama Kent i Sussex. Sve do 14. vijeka - brodovi Cinque Portsa bili su stalno jezgro kraljevske flote.[1]
Konfederacija je najvjerojatnije nastala u doba kralja Edwarda Ispovjednika (vladao od 1042. - 66.) radi obrane obale i kontrole plovidbe preko La Mancha.[1]
Nakon Normanskog osvajanja Engleske 1066., značaj konfederacije je porastao, jer su Normani trebali njihove brodove, pa su im privilegije povećane. Konfederacija je svoj vrhunac imala tokom 13. i 14. vijeka. Prvi su zajednički - 1278. kraljevskom poveljom dobili status grada. Kad su nakon 14. vijeka izgubili monopol, i dalje su zadržali neku ulogu u ratnoj mornarici, ali ne toliko važnu jer za vrijeme opasnosti od invazije Španjolske armade 1588. njihovi brodovi uopće nisu sudjelovali u odbrani iotoka.[1]
Pad im je ubrzan jer su im luke postale neupotrebljive, zbog nanosa erozije obale i zasipanja, tako da je danas jedino Dover i dalje važna luka.[1]
Većina njihovih prava je ukinuta 1855., ali je njihova tradicijska uloga zadržana u okviru Admiraliteta Royal Navy. Pored gore spomenutih gradova, ostali članovi konfederacije (zvani Limb - udovi) su Lydd, Faversham, Folkestone, Deal, Tenterden, Margate i Ramsgate, svi iz Grofovije Kent. Najviši oficir Cinque Portsa je Lord upravitelj, koji je također ima ceremonijalnu funkciju čuvara Doverskog zamka, sa službenom rezidencijom u Dvorcu Walmer.[1]
Izvori uredi
Vanjske veze uredi
- Cinque Ports(en)