Birdman of Alcatraz (film)
Ovo je članak o filmu. Za ličnost koja je nosila isti nadimak, vidi Robert Franklin Stroud. Birdman of Alcatraz (sh. Ptičar iz Alcatraza) je američki crno-bijeli biografski film snimljen 1962. u režiji Johna Frankenheimera. Temelji se na istoimenoj knjizi publicista Thomasa E. Gaddisa posvećenoj Robertu Franklinu Stroudu, federalnom zatvoreniku koji je tokom izdržavanja kazne počeo uzgajati ptice u svojoj ćeliji i postao poznat kao stručnjak za ornitologiju. Njegov lik u filmu tumači Burt Lancaster, a radnja prikazuje kako, revoltiran zlostavljanjem od strane uprave federalnog zatvora Leavenworth ubije čuvara, nakon čega je osuđen na smrt, a što je preinačeno u doživotni zatvor koga provodi u samici gdje će mu jedino društvo činiti ptice, te kako usprkos toga što je premješten na zloglasni Alcatraz i oduzete mu ptice, ostaje primjeran zatvorenik i, uz pomoć autora biografske knjige (koga tumači Edmond O'Brien uspješno ishodi premještaj u zatvorsku bolnicu u Missouriju.
| Birdman of Alcatraz | |
|---|---|
 originalni filmski poster koji je izradio Saul Bass | |
| Režija | John Frankenheimer |
| Producent | Harold Hecht Stuart Millar Guy Trosper |
| Scenario | Guy Trosper |
| Predložak | Birdman of Alcatraz; autor: Thomas E. Gaddis |
| Uloge | Burt Lancaster Karl Malden Thelma Ritter Neville Brand Edmond O'Brien |
| Muzika | Elmer Bernstein |
| Fotografija | Burnett Guffey |
| Montaža | Edward Mann |
| Distribucija | United Artists |
| Datum(i) premijere | 3. 7. 1962
|
| Trajanje | 143 min. |
| Zemlja |  Sjedinjene Države |
| Jezik | engleski |
| Budžet | 2,650.000 $[1] |
Birdman of Alcatraz je, slično kao i predložak, je svojim sadržajem imponirao liberalnom i progresivnom dijelu američke javnosti, uključujući Hollywood čiji su filmovi tada počeli propagirati zatvorsku reformu. Scenarij Guya Trospera je tako nastojao naslovni lik učiniti oličenjem teze da se i najokorjeliji kriminalci mogu transformirati u odgovorne i korisne članove društva, te je zbog toga velikim dijelom stvarne činjenice zamijenio fikcijom; takav je pristup, između ostalog, urodio i scenom u kojoj upravo Stroud svojom hladnokrvnošću i zdravim razumom spriječava da se znamenita pobuna na Alcatrazu 1946. godine pretvori u masovno krvoproliće. Kritičare takvi detalji nisu previše zamarali, te je film dobio brojne pohvale, a troje glavnih glumaca - Lancaster, Karl Malden koji tumači okrutnog zatvorskog upravnika i Thelma Ritter koja tumači Stroudovu majku - nominacije za Oscare. Godinama kasnije je Birdman of Alcatraz postao predmetom kritika od strane zatvorenika Alcatraza, koji su naveli da je stvarni Stroud bio nasilnik i "opaki ubica" koji nema veze sa mirnim i savjesnim likom koga je tumačio Lancaster.[2]
Uloge
uredi- Burt Lancaster ... Robert Franklin Stroud
- Karl Malden ... Harvey Shoemaker
- Thelma Ritter ... Elizabeth Stroud
- Neville Brand ... Bull Ransom
- Betty Field ... Stella Johnson
- Telly Savalas ... Feto Gomez
- Edmond O'Brien ... Thomas E. 'Tom' Gaddis
- Hugh Marlowe ... Albert Comstock
- Whit Bissell ... Dr. Ellis
- Crahan Denton ... Kramer
- James Westerfield ... Jess Younger
Izvori
uredi- ↑ Kate Buford, Burt Lancaster: An American Life, Da Capo 2000 p 209
- ↑ "Alumni' revisit The Rock, article on sfgate.com, online home of the San Francisco Chronicle
Vanjske veze
uredi- Birdman of Alcatraz na sajtu IMDb
- Birdman of Alcatraz na Rotten Tomatoes-u (en)
- Crime Library article on Robert Stroud Arhivirano 2007-04-27 na Wayback Machine-u
- Trailer of the movie na YouTube