Ratni zarobljenici

Ratni zarobljenik je lice koga su neprijateljske snage zarobile tokom ili nakon oružanog konflikta.

Austrougarski ratni zarobljenici u Rusiji 1915.

Jedna od osnovnih karakteristika boračkog statusa je da ukoliko borci padnu pod vlast neprijatelja oni dobijaju status ratnih zarobljenika.

Pored boraca, Trećom Ženevskom konvencijom status ratnih zarobljenika u slučaju zarobljavanja priznat je civilima koji prate oružane snage iako neposredno ne ulaze u njihov sastav, kao i članovima posada trgovačke mornarice i civilnog vazduhoplovstva strana u sukobu ukoliko u konkretnom slučaju po međunarodnom pravu ne uživaju povoljniji tretman. Reč je o istom krugu lica kojima je priznat status ranjenika, bolesnika i brodolomnika.

Pored ovih lica status ratnih zarobljenika imaju i pripadnici oružanih snaga okupiranih zemalja ukoliko okupator odluči da pristupi njihovom imterniranju kao i sva lica kojima je priznat ovaj status koja su na svoju teritoriju primile neutralne i nezaraćene sile pod uslovom da im ne bude priznat povoljniji položaj.

Postoje i lica kojima, iako ulaze u sastav oružanih snaga jedne od zaraćenih strana, ni u slučaju zarobljavanja, neće biti priznat status ratnih zarobljenika. Reč je o plaćenicima i špijunima.

Pod plaćenicima se podrazumevaju pre svega lica koja u neprijateljstvima učestvuju prevashodno motivisana ličnom korišću, koja nisu državljani strane u sukobu i koja su uglavnom regrutovana u inostranstvu. Špijunima se smatraju pripadnici oružanih snaga strane u sukobu ukoliko su uhvaćeni u špijunaži i nalaze se u vlasti protivničke strane. Pri tome, na osnovu tradicionalnog koncepta pravi se razlika između lica koja su se bavila špijunažom u uniformi svojih oružanih snaga ili bez nje, tako da se uniformisani obaveštajci za razliku od ovih drugih, neće smatrati špijunima.

Svrha interniranja ratnih zarobljenika nije njihovo kažnjavanje, imajući u vidu da oni ne mogu da odgovaraju za učestvovanje u neprijateljstvima već sprečavanje njihovog daljeg učestvovanja u borbi. Saglasno toma odredbe koje se tiču njihovog položaja predstavljaju kompromis između interesa sile u čijoj se vlasti nalaze, interesa sile kojoj zarobljenici pripadaju i interesa samih ratnih zarobljenika.

Pored opšteg nivoa zaštite koji je priznat i ostalim kategorijama zaštićenih lica a koja podrazumeva obavezu poštovanja fizičkog i psihičkog integriteta, ratni zarobljenici saglasno svom specifičnom statusu uživaju i dodatna prava. Tako na primer oni ne smeju biti prinudno ispitivani, niti se prema njima sme primeniti bilo koja metoda radi dobijanja informacija. Sila koja ih drži u zarobljeništvu mora obezbediti adekvatne uslove za njihov smeštaj, ishranu i odevanje, i ovi uslovi ne smeju biti nepovoljniji od uslova obezbeđenim sopstvenim jedinicama na tim mestima. U slučaju pokušaja bekstva, ratni zarobljenici mogu biti samo disciplinski kažnjeni dok im za krivična dela izvršena dok su pod ovim statusom mora biti obezbeđen pravičan i nepristrasan sudski postupak.

Povezano

• Zarobljenički logor

Literatura

ISBN 978-1-59237-120-4 EBook ISBN 978-1-59237-170-9

Richard D. Wiggers, "The United States and the Denial of Prisoner of War (POW) Status at the End of the Second World War", Militargeschichtliche Mitteilungen 52 (1993) pp. 91–94.

Winton, Andrew, Open Road to Faraway: Escapes from Nazi POW Camps 1941–1945. 2001. Cualann Press Ltd.

Harris, Justin Michael. "American Soldiers and POW Killing in the European Theater of World War II" Arhivirano 2012-03-18 na Wayback Machine-u

United States. Government Accountability Office. DOD's POW/MIA Mission: Capability and Capacity to Account for Missing Persons Undermined by Leadership Weaknesses and Fragmented Organizational Structure: Testimony before the Subcommittee on Military Personnel, Committee on Armed Services, U.S. House of Representatives. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office, 2013.

On 12 February 2013, three American POWs gathered at the Pritzker Military Library for a webcast conversation Arhivirano 2013-06-28 na Wayback Machine-u regarding their individual experiences as POWs and the memoirs they each published:

• Rhonda Cornum – with Peter Copeland She Went to War: The Rhonda Cornum Story 1992 ISBN 9780891414636
• John L. Borling – a collection of his poetry Taps on the Walls: Poems from the Hanoi Hilton 2013 ISBN 9780615659053
• Donald E. Casey – To Fight For My Country, Sir!: Memoirs of a 19 year old B-17 Navigator Shot Down in Nazi Germany 2009 ISBN 9781448669875

Vanjske veze

Ratni zarobljenici na Wikimedijinoj ostavi

• Prisoners of war and humanitarian law Arhivirano 2009-02-12 na Wayback Machine-u
• The National Archives 'Your Archives' Prisoners of War Arhivirano 2013-02-27 na UK Government Web Archive-u
• The National Archives ADM 103 Prisoners of War 1755–1831
• The National Archives 'Your Archives'—ADM 103 Prisoners of War 1755–1831 Arhivirano 2013-06-20 na UK Government Web Archive-u
• Soviet Prisoners of War: Forgotten Nazi Victims of World War II Arhivirano 2008-03-30 na Wayback Machine-u
• Reports made by WW1 prisoners of war on The UK National Archives' website.
• First hand account of being a Japanese POW. Part 1 in a series of 4 video interviews
• German POWs and the art of survival
• Current status of Vietnam War POW/MIA
• Clifford Reddish: War Memoirs of a British Army Signalman as a prisoner of the Japanese Arhivirano 2017-10-10 na Wayback Machine-u
• CBC Digital Archives—Canada's Forgotten PoW Camps
• German army list of Stalags
• German army list of Oflags
• Colditz Oflag IVC POW Camp Arhivirano 2020-08-12 na Wayback Machine-u
• Lamsdorf Reunited Arhivirano 2013-05-23 na Wayback Machine-u
• New Zealand Official History, New Zealand PoWs of Germany, Italy & Japan
• Notes of Japanese soldier in a USSR prison camp after WWII
• ICRC in WW II: German prisoners of war in Allied hands Arhivirano 2009-04-26 na Wayback Machine-u
• World War 2 U.S. POW Archives Arhivirano 2013-07-28 na Wayback Machine-u
• Korean War POW Archives Arhivirano 2012-12-18 na Wayback Machine-u
• Historic films about POWs in World War I at europeanfilmgateway.eu
• Jewish POW swapped by Germans in World War II