Sedam vrhova
Sedam vrhova je naziv za najviše vrhove svih sedam kontinenata. Uspon na svaki od ovih sedam vrhova postao je planinarski cilj koji nastoje ostvariti istaknuti alpinisti.
.jpg)
Prvi alpinista koji je ostvario uspon na sedam vrhova bio je Richard Bass 30. aprila 1985. godine.[1] Njegova lista je:
- Mount Everest, Aconcagua, Denali, Kilimanjaro, Vinson, Elbrus, Mount Kosciuszko (Bassova verzija),
Reinhold Messner postavio je drugu listu (Mesnerova ili Karstensova lists), zamjenjujući Mount Kosciuszko sa indonežanskim vrhom Puncak Jaya, ili Piramida Carstensz (4,884 m.) u indonežanskoj provinciji Papua na ostrvu Papua. S planinarskog stanovišta, Messnerova lista je izazovnija. Uspon na Piramida Carstensz ima karakter ekspedicije, dok se uspon na Kosciuszko može smatrati izletom. Nijedna lista ne sadrži Mont Blanc.
Ostale varijante zavise od definicije kontinenata i njihovih granica. Neki smatraju da je Mont Blanc najviši vrh Evrope, drugi da je to Elbrus. Druga varijacija se tiče toga da li se pod terminom kontinenta Australije misli samo na Australiju kao kopno ili i na Okeaniju što rezultira ili vrhom Kosciuszko ili vrhom Puncak Jaya
- Everest, Aconcagua, Denali, Kilimanjaro, Vinson, Mont Blanc, Kosciuszko (the 1950s explorer Hackett version)
- Everest, Aconcagua, Denali, Kilimanjaro, Vinson, Mont Blanc, Puncak Jaya
Neki izvori planinu Mount Wilhelm (4,509 m.) u Papua Novoj Gvineji smatraju za najveću planinu u Auatraliji.
- Everest, Aconcagua, Denali, Kilimanjaro, Vinson, Mont Blanc, Mount Wilhelm (Wilhelm-ova verzija).
Uspon na ovih sedam vrhova uz dolazak na južni i sjeverni pol nazvan je Grand slam istraživača.
Istorija uredi
William Hackett (1918–1999), američki alpinista, je 1956 ispenjao najviše vrhove 5 kontinenata: Denali (tada poznat kao Mount McKinley) (1947), Aconcagua (1949), Kilimanjaro (1950), Kosciuszko (1956) i Mont Blanc (1956). U to vrijeme, Mont Blanc je smatran najvišim vrhom Evrope. Imao je i pokušaj uspona na Mount Vinson i dozvolu za Mount Everest 1960. god, ali sticajem okolnosti nije se popeo na više od pet vrhova.[2]
Japanski alpinista i avanturista Naomi Uemura (1941-1984) bio je prvi čovjek koji je kompletirao listu od 5 vrhova, uključujući Mount Everest. Pripremajući se za ekspediciju na Antarktik i osvajanje Mount Vinsona, poginuo je prilikom solo uspons na Denali u zimskim uslovima. [3]
Godine 1985, biznismen i amater alpinista Richard Bass, bio je prvi koji je ispenjao Sedam vrhova. Samo 1983. god. ispenjao je 6 vrhova sa drugom Franf Wellsom i različitim vodičima. Uspon na Everest su pokušavali nekoliko puta, dok se 30. aprila 1985 Bass nije popeo bez Wellsa uz pomoć američkog profesionalnog alpiniste Davida Breashearsa.
Godine 1986, kanadski penjač Patrick Morrow postao je 1986. god. prvi čovjek koji je ispenjao Sedam vrhova u Carstensz verziji (Messnerova lista). Tek iza njega Messner je osvojio Sedam vrhova na list koju je definisao.
Junko Tabei postala je 1992 prva žena koja je kompletirala Sedam vrhova.
Sedam drugih vrhova uredi
Alpinistički autor Jon Krakauer pisao je 1997 da bi veliki izazov bilo osvajanje sedam drugih vrhova po visini na kontinentima zbog činjenice da su u toj grupi K2 i Tyree koji su teži za uspon od Mount Everesta i Vinsona. Njemački autoritet za visoko gorje u Aziji Eberhard Jurgalski je definisao liste sedam drugih i trećih vrhova svih kontinenata.
- K2 (8,611m), Azija
- Ojos del Salado (6,893m), Južna Amerika
- Logan (5,959m), Sjeverna Amerika
- Dykh tau (5,205m), Evropa
- Batian (5,199m), Afrika
- Mount Tyree (4,852m), Antarktik
- Sumantri (4,870m), Australija
Austrijski alpinista Christian Stangl prvi je čovjek koji je 15 januara 2013. god. kompletirao Sedam drugih vrhova.[4]
Italijan Hans Kammerlander usponom na Mount Tyree 3. januara 2012, takođe je smatran prvim čovjekom sa usponom na Sedam vrhova, ali mu je dio autora osporio rezultat.[5]
Sedam trećih vrhova uredi
- Kangchenjunga (8,586m), Azija
- Pissis (6,795m), Južna Amerika
- Orizaba (5,636m), Sjeverna Amerika
- Shkhara (5,193m), Evropa
- Mawenzi (5,148m), Afrika
- Shinn (4,660m), Antarktik
- Puncak Mandala (4,758m), Australija
Austrijski alpinista Christian Stangl postao je prvi koji je kompletirao trostrukih Sedam vrhova, tri najviša vrha svakog od sedam kontinenata.[6]
Reference uredi
- ↑ „Uspon na sedam vrhova”. www.infoplease.com.
- ↑ „Sedam (jedanaest) vrhova - 29.08.2013”. www.thebmc.co.uk. Pristupljeno 7. 10. 2020.
- ↑ „Nikon F2 and F3 Titanium Uemura Special - 26.09.2019”. www.thebmc.co.uk. Arhivirano iz originala na datum 2015-01-08. Pristupljeno 7. 10. 2020.
- ↑ „Cristian Stangl prvi ispenjao Sedam drugih vrhova - 26.09.2019”. www.thebmc.co.uk. Pristupljeno 7. 10. 2020.
- ↑ „Kammerlander/Stangl: Sedam vrhova i treći razlozi - 30.03.2012”. www.8000ers.com/. Pristupljeno 7. 10. 2020.
- ↑ „Stangl kompletirao Sedam vrhovai - 30.03.2012”. www.thebmc.co.uk. Pristupljeno 7. 10. 2020.