Toronto – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m mali dodartak (da bi bilo bolje) |
m da bi još malo bilo bolje |
||
Red 113:
Toronto je smešten na severozapadnoj obali jezera Ontario i glavni je grad istoimene provincije. Po broju stanovnika Toronto je 5. najveći grad u Severnoj Americi, iza Mexico City-a, New York City-a, Los Angelesa and Chicaga.
== Historija ==
Prije dolaska prvih evropskih naseljenika [[Francuzi|Francuza]], na prostoru današnjeg Toronta živjela su indijanska plemena [[Wendat|Huron]] i [[Irokezi]]. Po irokeškoj riječi ''tkaronto'' što znači mjesto gdje drva stoje u vodi, Toronto je dobio ime. <ref name=etymology>[http://geonames.nrcan.gc.ca/education/toronto_e.php The real story of how Toronto got its name, Natural Resources Canada(2005), pristupljeno 28. 02. 2011.]</ref>Francuski trgovci su osnovali utvrdu Fort Rouillé [[1750]], na tom prostoru, ali su ga napustili. Nakon [[Američki rat za nezavisnost|Američkog rata za nezavisnost]] na područje grada i okolice slilo se mnogo doseljenika iz [[SAD|Amerike]] - ''lojalista'', koji su ostali vjerni kralju i [[Velika Britanija|Velikoj Britaniji]]. Tadašnji britanski guverner Kanade John Graves Simcoe izgradio je utvrdu York, kao sjedište Gornje Kanade. <ref>[http://www.gov.on.ca/ont/portal/!ut/p/.cmd/cs/.ce/7_0_A/.s/7_0_252/_s.7_0_A/7_0_252/_l/en?docid=004690 History of Ontario's Legislative Buildings, Government of Ontario, pristupljeno 28. 02. 2011.]</ref>Ona je trebala zamjeniti dotašnje sjedište Niagara-on-the-Lake, koje je bilo preblizu Americi sa kojom su tad Britanci bili u ratu. Za vrijeme Američko-britanskog rata [[1812]] [[SAD|američke]] jedinice su [[1813]] zauzele i djelomično uništile utvrdu York. <ref>[http://www.udata.com/users/hsbaker/york.htm Battle of York (pristupljeno 28. 02. 2011.)]</ref> Zauzvrat su Britanci kasnije u istom ratu popalili [[Washington]].
[[datoteka:From the Water Toronto 2010.jpg|thumb|left|260px|Pogled na Toronto sa jezera Ontario]]
York i Toronto spojeni su u jedan grad [[6. mart]]a [[1834]], za ime novog naselja odabrano je staro Toronto. Tad je grad imao samo 9 000 stanovnika uključujući i odbjegle američke [[Afroamerikanci|crne]] rob]]ove koji su bježali u Kanadu.<ref name=black>[http://www.toronto.ca/blackhistory/victorian_exhibit.htm City of Toronto, Black History 2002. (pristupljeno 28. 02. 2011.)]</ref> Ropstvo je inače zabranjeno u Gornjoj Kanadi te iste godine. Grad je značajno narastao za Velike irske gladi između 1846. -1849. kad su se u Toronto slile rijeke Iraca, koji su od tad najbrojnija entička skupina u gradu.
Nakon osnivanja provincije Ontario [[1867]] Toronto je postao njezin glavni grad. U razdoblju [[1849]].–[[1852]]. i [[1856]].-[[1858]]. Toronto je bio glavni grad Ujedinjenih provincija Kanade. Gradovi Toronto i [[Montreal]] su se sporili oko prava tko će postati glavni grad Kanade, tako da je na kraju salomonski odlučeno da glavni grad postane grad između njih - [[Ottawa]]. Krajem 19. vijeka Toronto je postao značajan industrijski i prometni centar Kanade. Velik dioToronta, onda pretežno građenog od drva izgorio je [[1904]], ali je grad ubrzo obnovljen.
Od polovice [[20. vijek]]a Toronto je postao grad u koji se doseljava najviše imigranata u Kanadu, ispočetka su to bili [[Evropa|Evropljani]]; [[Englezi]], [[Irci]], [[Škoti]], [[Nijemci]], [[Talijani]], [[Grci]], [[Česi]], [[Poljaci]], [[Mađari]], [[Hrvati]], [[Makedonci]], [[Srbi]]. Od 2000 prevladavaju [[Azija|azijati]].
== Geografske karakteristike ==
Toronto je smješten na jugu Kanade, uz jezero [[Jezero Ontario|Ontario]], jedno od [[Velika jezera|Velikih jezera]] koja su spojena preko rijeke Saint Lawrence i naknadno izgrađenim kanalima sa [[Atlantski ocean|Atlantskim oceanom]] i rijekom [[Mississippi (rijeka)|Mississippi]], tako da su vrlo prometni vodeni put. Sredinom jezera prolazi i granica sa Amerikom, te su značajne prekogranične veze preko jezera. Toronto je i velika brodska luka do koje mogu dolaziti prekooceanski brodovi.
Toronto se nalazi u najgušće naseljenom i ekonomski najrazvijenijem dijelu Kanade (tzv. ''Main street''). To je zbog relativno dobre klime, jedne od najblažih u Kanadi ([[Kontinentalna klima]]) i blizine velikih američkih industrijskih gradova.
== Znamenitosti ==
Najveća gradska znamenitost je televizijski toranj [[CN Tower]] (Canada National Tower), visok 553 m, donedavno najviša samostojeća građevina na svijetu. Sad ga je pretekao neboder [[Burj Dubai]] u [[Ujedinjeni Arapski Emirati|Ujedinjenim Arapskim Emiratima]] (koji je još u izgradnji). Sa CN Towera postoji vidikovac (staklena kupola) iz kojeg se pruža pogled na cijeli grad i jezero Ontario.
Od ostalih znamenitosti valja spomenti Gradsku vijećnicu, svojevremeno smatranu za ultra modernu građevinu, stadion Rogers centre, jedan od najvećih trgovačkih centara na svijetu Eaton Centre, mnogo kazališta i muzeja. Toronto je prepun velikih javnih parkova i rekreacijskih centara. Posebno je atraktivna zona uz jezero i otoci na jezeru (Toronto islands), koji su rezervirani isključivo za rekreaciju - oni su najveća američka zona na kojoj je zabranjen promet automobilima.
==Privreda==
Toronto je glavni kanadski poslovni i financijski centar, u kojem sjedište ima većina najvećih kanadskih kompanija, ali i mnoštvo američkih i japanskih, zbog blizine granice i boljih poslovnih uvjeta. Down town Toronto (financijski kvart) prepun je nebodera, sjedišta velikih banaka i financijskih institucija. Toronto ima sedmu najveću [[burza|burzu]] na svijetu, jer je Kanada veliki proizvođač energije (nafta, hidroenergija), žitarica i skupih ruda (uran). Sve kanadske velike banke i većina tvrtki ima sjedište u Torontu. Grad je također važno medijsko, izdavačko, telekomunikacijsko, informacijsko i filmsko središte. Najveće i najpoznatije kompanije koje imaju sjedište u Torontu su; Thomson Corporation, CTV globemedia, Rogers Communications, Celestica, Sun Life Financial, Four Seasons Hotels, The Hudson's Bay Company i Manulife Financial.
{{-}}
{{Panoramica|Toronto panorama.jpg|2000px|Panorama Toronta, sa CN tornja}}
== Izvori ==
{{izvori}}
== Vanjske poveznice ==
* [http://www.toronto.ca/ Službena stranica] {{en icon}} {{fr icon}}
{{commonscat|Toronto}}
[[Kategorija:Gradovi u Kanadi]]
[[Kategorija:Globalni gradovi]]
<!-- interwiki -->
{{Link FA|es}}
{{Link FA|pt}}
[[af:Toronto]]
[[an:Toronto]]
| |||