Verzija na datum 19 oktobar 2010 u 20:18 uredi Vitek (razgovor \| doprinos) Autopatroleri 26.443 izmene m Članku D'mt je promenjeno ime u Kraljevstvo Damot: To je bolji naslov ← Starija izmjena		Verzija na datum 19 oktobar 2010 u 20:26 uredi poništi Vitek (razgovor \| doprinos) Autopatroleri 26.443 izmene Nema sažetka izmjene Novija izmjena →
Red 1: {{Okvir bivše zemlje svijeta {{Unicode\|'''Dʿmt'''}} ([[Južnoarapsko pismo\|ESA]]: [[Datoteka:Himjar dal.PNG\|10px]][[Datoteka:Himjar ajin.PNG\|10px]][[Datoteka:Himjar mim.PNG\|10px]][[Datoteka:Himjar ta2.PNG\|10px]]) je bilo [[monarhija\|kraljevstvo]] smješteno na području današnje [[Eritreja\|Eritreje]] i sjeverne [[Etiopija\|Etiopije]] koje je postojalo u 8. i 7. vijeku pne. O njemu postoji vrlo malo zapisa, a obavljeno je malo arheoloških iskopavanja vezanih uz taj period. Zbog toga se ne može s pouzdanošću reći da li je Dʿmt bila samostalna civilizacija koja je prethodila Aksumu, da li je evoluirala u Aksum, i bila jedna od manjih državica kasnije apsordbiranih u [[Kraljevstvo Aksum\|Aksumsko kraljevstvo]] početkom nove ere.<ref>Uhlig, Siegbert (ed.), ''Encyclopaedia Aethiopica: D-Ha''. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2005. pp.185.</ref> \|ime= D'mt \|hr_ime=Kraljevstvo Damot \|izvorno_ime= D'mt \|zastava= \|zastava_i = \|grb_i = \|grb= \|genitiv= \|kontinent = Afrika \|regija = Eritreja, Etiopija \|država = \|era = \|status = monarhija \|status_tekst = \|carstvo = \|vlada_tip = \|godina_start = oko [[700-e pne.\|700. pne.]] \|godina_kraj = oko [[400. pne.]] \|događaj_start = \|datum_start = \|datum_kraj = \|p1 = \|flag_p1 = \|s1 = \|flag_s1 = \|mapa = Africa in 400 BC.jpg \| \|glavni_grad =[[Jeha (grad)\|Jeha]] \|jezik = \|vjera = \|valuta = \| }} '''Kraljevstvo Damot''' ili '''D'mt''' (Južno arapsko pismo ''musnad'': [[datoteka:Himjar dal.PNG\|10px]][[datoteka:Himjar ajin.PNG\|10px]][[datoteka:Himjar mim.PNG\|10px]][[datoteka:Himjar ta2.PNG\|10px]]), bilo je kraljevstvo koje se nalazilo na tlu današnje [[Eritreja\|Eritreje]] i sjeverne [[Etiopija\|Etiopije]] od [[8. vijek]]a do [[7. vijek\|7. vijek]]a. Kako postoji svega nekoliko historijskih zapisa o Kraljevstvu Damot, a i vrlo malo [[Arheologija\|arheoloških]] tragova (do sada) o Damotu se vrlo malo zna. Čak nije ni jasno da li je Damot kao civilizacija završio pretopivši se u [[Kraljevstvo Aksum]], ili je bio samo jedna od manjih država od kojih je nastalo Kraljevstvo Aksum oko početka naše ere.<ref>Uhlig, Siegbert (ed.), ''Encyclopaedia Aethiopica: D-Ha''. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2005. str. 185.</ref> Dugo se držalo da je glavni grad ove kraljevine bila [[Jeha (grad)\|Jeha]], međutim današnji [[Arheologija\|arheolozi]], poput Petera Schmidta, misle da je lokalitet Jeha premali da bi u njemu bio glavni grad, po njemu "Jeha je vjerojatno bila jedno od glavnih vjerskih i ritualnih središta (velika [[nekropola]]), ali svakako nije bila glavni grad." Vjeruje se da je glavni grad države bio [[Yeha]]. Ta je civilizacija koristila složene sisteme [[navodnjavanje\|navodnjavanja]], [[plug]]ove, uzgajala [[proso]] i proizvodila oruđa i oružja od [[željezo\|željeza]]. Kraljevstvo Damot gradilo je vrlo razvijene sisteme za navodnjavanje, u zemljoradnji su koristili [[plug]]ove, uzgajali su [[proso]] , i koristili su se oružjem i alatima od [[Željezo\|željeza]]. Dio modernih historičara kao što su Stuart Munro-Hay, Rodolfo Fattovich, Ayele Bekerie, Felder i Isaac smatraju da se civilizacija samostalno razvila, iako je pred kraj bila pod [[Sabejci\|sabejskim]] utjecajem zahvaljujući sabejskoj hegemoniji pod [[Crveno more\|Crvenim morem]], dok drugi historičari kao Michels, de Contenson, Mekouria i Burstein smatraju kako se Dʿmt razvio pod neposrednim utjecajem Sabejaca.<ref>Stuart Munro-Hay, ''Aksum: An African Civilization of Late Antiquity''. Edinburgh: University Press, 1991, pp.57. </ref><ref name="Tihama">Nadia Durrani, ''The Tihamah Coastal Plain of South-West Arabia in its Regional context c. 6000 BC - AD 600 (Society for Arabian Studies Monographs No. 4)''. Oxford: Archaeopress, 2005, p.121.</ref> S druge strane, za [[Giz\|Ge'ez]], drevni semitski jezik kojim se u to doba govorilo u Eritreji i sjevernoj Etiopiji, nije nastao od [[Sabejski jezik\|sabejskog]], a postoje dokazi da se semitskim jezicima na tom području govorilo još oko 2000. pne.<ref>''ibid''.</ref><ref>Herausgegeben von Uhlig, Siegbert. ''Encyclopaedia Aethiopica'', "Ge'ez". Wiesbaden:Harrassowitz Verlag, 2005, pp. 732.</ref> Neki suvremeni historičari kao što su Stuart Munro-Hay, Rodolfo Fattovich, Ayele Bekerie, Kajina Felder, Efrajim Isaac drže civilizaciju Damot [[Autohtonost\|autohtonom]], iako priznaju veliki [[Sabejsko kraljevstvo\|Sabejski]] utjecaj zbog njihove dominacije po [[Crveno more\|Crvenom moru]], dok drugi poput Josipa Michelsa, Henri de Contensona, Tekle-Tsadika Mekourija, i Stanleya Bursteina drže Kraljevstvo D'mt kao rezultat interakcije između [[Sabejsko kraljevstvo\|Sabejaca]] i autohtonog stanovništva na tom terenu. <ref>Stuart Munro-Hay, ''Aksum: An African Civilization of Late Antiquity''. Edinburgh: University Press, 1991., str. 57. </ref> Dio historičara vjeruje da je sabejski utjecaj svodio tek na nekoliko lokaliteta - trgovačkih postaja i vojnih kolonija - koje su jedan vijek ili nekoliko decenija bile u vojnom savezu ili simbiozi s civilizacijom Dʿmt ili nekom od proto-aksumskih država.<ref>Munro-Hay, ''Aksum'', pp.57.</ref> Vjeruje se kako je država D'mt nestala u 5. vijeku pne. a na njeno mješto došle manje državice, od kojih je jedna s vremenom postala [[Kraljevstvo Aksum\|Aksum]] u 1. vijeku n.e.<ref>Pankhurst, Richard K.P. ''Addis Tribune'', "[http://www.addistribune.com/Archives/2003/01/17-01-03/Let.htm Let's Look Across the Red Sea I]", January 17, 2003.</ref> [[datoteka:Yeha 2007.jpg\|thumb\|left\|260px\|Ostatci hrama iz Jehe]] Protiv teza o ključnom uticaju Sabejaca na Kraljevstvo D'mt, govore i najnovija [[Jezikoslovlje\|lingvistička]] istraživanja, po kojima drevni [[Semitski jezici\|semitski jezik]] kojim se govorilo u sjevernoj Etiopiji i Eritreji u [[Antika\|antičko]] vrijeme - [[Giz]], nema porijeklo u Sabejskom jeziku. <ref>Kitchen, Andrew, Christopher Ehret, et al. 2009. "Bayesian phylogenetic analysis of Semitic languages identifies an Early Bronze Age origin of Semitic in the Near East." Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 276 no. 1665 (22. lipnja)</ref> U međuvremenu su prikupljeni dokazi o postojanju [[Semitski jezici\|semitskih jezika]] u Etiopiji i Eritreji starih čak [[20. vijek pne.\|2000. pne.]]. <ref>Herausgegeben von Uhlig, Siegbert. ''Encyclopaedia Aethiopica'', "Ge'ez". Wiesbaden:Harrassowitz Verlag, 2005, str. 732.</ref> Zato se danas drži da je sabejski utjecaj na kraljevstvo Damot bio ograničen na svega nekoliko lokaliteta, a i tamo se gubi nakon nekoliko desetljeća (ili vijekova), ti lokaliteti su možda bili trgovačke ili vojne kolonije, koje su živjele u nekoj vrsti simbioze ili saveza sa Kraljevstvom Damot (D'mt) ili neke od proto-Aksumitske države. == Poznati vladari ==▼ ~~Popis od četiri poznata vladara kronološki poredana<ref name="Tihama" />~~ Nakon propasti Kraljevstva Damot u [[5. vijek pne.\|5. vijeku pne.]], na toj zaravni pojavilo se puno manjih kraljevstva, koji su živjeli kao naslijednici tog kraljevstva, sve dok ih nije sve zasjenilo i ujedilo [[Kraljevstvo Aksum]], predak srednjovjekovne i moderne Eritreje i sjeverne Etiopije za vrijeme [[1. vijek pne.\|1. vijeka pne.]], koje je bilo u mogućnosti za ponovno ujedinjenje područja.<ref>[http://web.archive.org/web/20060109162335/http://www.addistribune.com/Archives/2003/01/17-01-03/Let.htm Richard Pankhurst: Let's Look Across the Red Sea, K.P. ''Addis Tribune'',17. januar 2003. ]</ref> ▲== Poznati vladari == Vremenska lista od četiri poznata vladara Kraljevstva Damot<ref name="Tihama">Nadia Durrani, ''The Tihamah Coastal Plain of South-West Arabia in its Regional context c. 6000 BC - AD 600 (Society for Arabian Studies Monographs No. 4)''. Oxford: Archaeopress, 2005, str.121.</ref> {\| class="wikitable" \|- align=left ! width="1525%"\|~~Datumi~~Kralj ~~! width="30%"\|Ime~~ ! width="25%"\|Kraljica ! width="3040%"\|~~Napomene~~Bilješke ~~\|- valign=top~~ \|- valign=top bgcolor="#ffffec" \| '''Wʿrn Ḥywt''' (oko [[700-e pne.]])\|\| '''ʿArky(t)n'''\|\|suvremenik [[Sabejsko kraljevstvo\|sabejskog kralja]] Karibil Vatara I ~~\|rowspan="5"\|Datumi od cca. 700. pne. do cca. 650. pne.~~ \|- valign=top bgcolor="#ffffec" \| '''Rdʿm''' \|\| '''Smʿt''' \|\| ~~\|''[[Monarh\|Mlkn]]'' {{Unicode\|'''Wʿrn Ḥywt'''}} \|\| {{Unicode\|'''ʿArky(t)n'''}} \|\|<small>suvremenik [[Sabejci\|sabejskog]] mukarriba Karib'il Watara.~~ \|- valign=top bgcolor="#ffffec" \| '''Rbḥ''' \|\| '''Yrʿt''' \|\|Sin Wʿrn Ḥywt ~~\|''[[Mukarrib\|Mkrb]]'', ''Mlkn'' {{Unicode\|'''Rdʿm'''}} \|\| {{Unicode\|'''Smʿt'''}} \|\|<small>~~ \|- valign=top bgcolor="#ffffec" \| '''Lmn''' \|\| '''ʿAdt''' \|\|Sin Rbḥ, suvremenik sabejskog kralja Sumuhu'alaja] \|''Mkrb'', ''Mlkn Ṣrʿn'' {{Unicode\|'''Rbḥ'''}} \|\| {{Unicode\|'''Yrʿt'''}} \|\|<small>Sin {{Unicode\|Wʿrn Ḥywta}}, "Kralj Ṣrʿn od plemena YGʿḎ [=Agʿazi, kognat [[Giz\|Ge'ez]a]], ''mkrb'' od DʿMTa i SBa'" ~~\|- valign=top bgcolor="#ffffec"~~ ~~\|''Mkrb'', ''Mlkn Ṣrʿn'' '''Lmn''' \|\| {{Unicode\|'''ʿAdt'''}} \|\|<small>Sin {{Unicode\|Rbḥa}}, suvremenik mukarriba Sumuhu'alay, "kralj Ṣrʿn od plemena YGʿḎ, ''mkrb'' od DʿMTa i SBa'"~~ \|} == V.Pogledajte i ovo ~~također~~ == * [[~~Historija~~Kraljevstvo ~~Etiopije~~Aksum]] * [[~~Historija Eritreje~~Etiopija]] * [[~~Kraljevstvo Aksum~~Eritreja]] * [[Zemlja Punt]] ==Izvori== {{izvori}} == ~~Reference~~ Bibliografija== ~~<references/>~~ * Francis Anfray. ''Les anciens ethiopiens.'' Paris: Armand Colin, 1991. {{fr icon}} [[Kategorija:Antičke države]]▼ * Joseph W. Michels. ''Changing settlement patterns in the Aksum-Yeha region of Ethiopia: 700 BC - AD 850'' (BAR International Series 1448) Oxford: Archaeopress, 2005. {{en icon}} [[Kategorija:Aksum]]▼ * Carlo Conti Rossini. ''Storia d'Etiopia.'' Bergamo: Istituto Italiano d'Arti Grafiche, 1928. {{it icon}} ~~[[Kategorija:Historija Afrike]]~~ ~~[[Kategorija:Troslovnik-D\|MT]]~~ ▲[[Kategorija:~~Antičke~~Bivše države]] ▲[[Kategorija:~~Aksum~~Historija Etiopije]] <!-- interwiki --> [[ca:D'mt]] [[cs:D'mt]] Linija 54 ⟶ 95: [[lt:Damotas]] [[ru:Дʿмт]] [[sh:D'mt]]

Kraljevstvo Damot – razlika između verzija