Lazički rat
Lazički rat, Lazijski rat ili Kolhidski rat, u gruzijskoj historiografiji poznat i kao Veliki rat za Egrisi (gruzijski: ეგრისის დიდი ომი, Egrisis Didi Omi), je bio oružani sukob koji se između 540. i 562. vodio između Istočnog Rimskog (Bizantskog) Carstva na jednoj, i Perzijskog (Sasanidskog) Carstva na drugoj strani. Ime je dobio po Lazici, oblasti na istočnoj obali Crnog mora koja danas predstavlja zapadni dio Gruzije; kontrola nad njom je bila povod izbijanja sukoba i oko nje se vodila većina ratnih operacija. U stvarnosti, rat je pokrenuo perzijski kralj Hozroje I uplašen uspjesima bizantskog cara Justinijan I u ratovima protiv Vandala i Ostrogota, odnosno izglednim ostvarenjem njegovih planova o obnovi Rimskog Carstva koja bi Perziju stavila u trajno neravnopravan položaj. Borbe su se promjenljivim uspjehom vodile godinama; historičari se spore oko toga da li je na rat imao uticaj ili da li je sam rat doprinio izbijanju Justinijanove kuge koja je u to vrijeme opustošila Bizant, Mediteran i Evropu. U svakom slučaju, sukob je temeljito iscrpio Bizantsko Carstvo, tako da su Bizantinci tek nakon završetka gotskog rata 554. mogli svoje glavne vojne resurse usmjeriti na istok. Godine 557. je zaključeno preliminarno primirje, a pet godina kasnije i tzv. Petedesetogodišnji mir, temeljem koga su Bizantinci očuvali kontrolu nad Lazikom, iako uz plaćanje danka Perzijancima.
| Lazički rat | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Segment Bizantsko-sasanidskih ratova | |||||||||
| |||||||||
| Sukobljene strane | |||||||||
| Istočno Rimsko (Bizantsko) Carstvo Lazika (na kraju) |
Perzijsko (Sasanidsko) Carstvo, Lazika (na početku) | ||||||||
| Komandanti i vođe | |||||||||
| Justinijan I, Gubazes II od Lazike |
Hozroje I, Mermeroes †, Nahoragan, Gubazes II od Lazike | ||||||||