Koordinate: 31°17′9″N45°51′13″E

Larsa (također Larag ili Larak, suvremeni Tell as-Senkereh u Iraku, moguće biblijskiEllasar), bio je važan grad drevnog Sumera. Nalazi se oko 25 km jugoistočno od ruševina Uruka (biblijski Erech), blizu istočne obale kanala Shatt-en-Nil (u današnjem južnom Iraku).

Mezopotamija u doba Hammurabija
"Vjernik iz Larse", obredna statua posvećena Amurruu, napravljena za Hammurabijevog života, početkom 2. milenijuma pne., Louvre

Larsa se spominje na sumerskim natpisima u doba Ur-Gura, oko 2700. ili 2800. pne., a koji je sagradio i obnovio zigurat E-babbare, te hram Utua, sunčevog boga.

Historija

uredi

Larsa se spominje u Sumerskom popisu kraljeva kao jedan od pet gradova gdje se "kraljevalo" Sumerom u pred-dinastijskom dobu (prije cca. 2900. pne.).

Grad je na važnosti dobio u tzv. period Isin-Larsa. On je započeo s kolapsom Treće dinastije Ura cca. 1940. pne. Ishbi-Erra je bio službenik Ibbi-Sina, posljednjeg kralja te dinastije, a poslije se preslio u Isin i stvorio vladu koja se proglasila nasljednikom dinastije. Osatle je Ishbi-Erra osvojio Ur kao i gradove Uruk i Lagaš, koji su bili gospodari Larse. Kasniji vladari Isina su imenovali guvernere Lagaša; jedan od njih je bio i Amorit po imenu Gungunum. On se pobunio protiv Isina i stvorio nezavisnu dinastiju u Larsi. Kako bi legitimirao svoju vladavinu i zadao udarac Isinu, Gungunum je osvojio Ur. Tako je Isin izgubio značajnu luku, odnosno trgovačko i vjersko srdište.

Neki historičari vjeruju da je Gungunumova pobuna protiv Isina bila motivirana unutrašnjim problemima Isina, odnosno time da su njegovi vladari dozvolili da nekoć složeni i uspješni irigacijski sietem propadne; dio, pak, smatra da je to bila posljedica klimatskih promjena koje su upropastile navodnjavanje u južnoj Mezopotamiji tog perioda.

U svakom slučaju, Gungunumova dva nasljednika Abisare (cca. 1841 - 1830. pne.) i Sumu-el (cca. 1830 - 1801. pne.), su potpuno dosjekla Isin od kanala. Isin je tako izgubio, a Larsa stekla ekonomsku i političku moć. Međutim, nikada nije stekla veliki imperij. Na svom vrhuncu, pod kraljem Rim-Sinom I (cca. 1758 - 1699. pne.), Larsa je upravljala nad 10-15 drugih gradova-država, daleko manje nego prethodne mezopotamske dinastije. Međutim, bez obzira na to je poduzimala velike građevinske projekte.

Kraljevi Larse

uredi
(kratka kronologija)
 
Popis kraljeva Larse, 39. godina Hammurabijeve vladavine, Louvre

Izvori

uredi