Drugi jevrejsko-rimski rat ili Kitosov rat (hebrejski: מרד הגלויות: mered ha'galuyot ili mered ha'tfutzot (מרד התפוצות), "Pobuna izgnanika") je naziv za veliki ustanak Jevreja protiv rimske vlasti u istočnom dijelu Carstva, a koji je trajao od 115. do 117.

Kitosov rat
Segment Jevrejsko-rimski ratovi

Rimsko Carstvo 120.
Datum 115117
Lokacija Cipar, Libija, Egipat, Mezoptamija, Judeja, Sirija
Ishod gušenje ustanka
Sukobljene strane
Rimsko Carstvo Jevreji
Komandanti i vođe
Lusije Kvijet Lukuas (Andreas)
Žrtve i gubici
200.000 grčkih i rimskih civila u Kireni, 240.000 na Cipru (prema Kasiju Dionu); nepoznat broj u Egiptu, Mezopotamiji, Judeji i Siriji ?

Ustanak je započeo u jevrejskoj dijaspori, odnosno među jevrejskim zajednicama u Kireni, Egiptu i Cipru, a da bi se kasnije proširio i na samu Judeju te Mezopotamiju. Ustanak Jevreja je buknuo 116. godine u Mesopotamiji, a zatim je prenet i u Egipat.[1]

Ustanici su ispočetka imali velike uspjehe, iskoristivši činjenicu da je glavnina rimske vojske u to vrijeme vodila veliki pohod protiv Parta. Jevrejski ustanici naročite uspehe ostvaruju u Kirineji, gde ih je predvodio izvesni Lukas, koji je sebe proglasio za cara. Pod njegovim vođstvom Jevreji napadaju Helene u svom gradu, a onda kreću u Aleksandriju.[1] Egipatski prefekt Lup, sa nevelikom vojskom koja je bila uz njega, nije mogao da izdrži napad i povlači se iz Aleksandrije. Ustanici su nakratko osvojili Aleksandriju te veliki broj gradova, pobivši ogroman broj njihovih ne-jevrejskih žitelja, uglavnom Grka i Rimljana. 117. godine radi ugušenja ustanka poslat je Marcije Turbon sa vojskom i flotilom. On je opseo Aleksandriju i kroz nekoliko meseci zauzeo je grad.[1]

Nakon što je rimski car Trajan poslao nove snage na čelu sa Lusijem Kvijetom, ustanak je ugušen i rimska vlast konsolidirana. Lucije Kvint, koji je ugušio ustanak, bio je Mavar; komandovao je berberijskom konjicom u Trajanovoj armiji. Nakon ugušenja ustanka naznačen je za prokuratora Judeje.[1]

Izvori

uredi

Vanjske veze

uredi